Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ӘЛМӨХӘМӘТ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл

ӘЛМӨХӘМӘТ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл, Әлмөхәмәт а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 47 км һәм Әлмөхәмәт т. юл ст. Көнб. табан 3 км алыҫлыҡта Оло Ҡыҙыл й. буйында урын­лашҡан. Халҡы: 1900 й. – 519 кеше; 1920 – 905; 1939 – 669; 1959 – 802; 1989 – 616; 2002 – 649; 2010 – 659 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002)....

ӘЛМӨХӘМӘТОВ Ғ. ИСЕМЕНДӘГЕ ГИМНАЗИЯ‑ИНТЕРНАТ

ӘЛМӨХӘМӘТОВ Ғ. ИСЕМЕНДӘГЕ ГИМНАЗИЯ‑ИНТЕРНАТ, һәләтле балалар өсөн музыка теорияһын һәм махсус фәндәрҙе тәрән өйрәткән урта дөйөм белем биреү учреждение­һы. Өфөлә урынлашҡан. 1943 й. 3‑сө балалар йорто нигеҙендә СССР Ҡораллы көстәренең Өфө музыка тәрбиәләнеүселәре мәктәбе булараҡ асыла. 1956 й. Өфө муз....

ӘЛМӨХӘМӘТОВ Ғәзиз Сәлих улы

ӘЛМӨХӘМӘТОВ Ғәзиз Сәлих улы [29.10.1895, Ырымбур губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Иҫке Мораптал а. (БР‑ҙың Көйөргәҙе р‑ны) — 10.7.1938, Өфө], йырсы (лирик тенор), композитор, муз.‑йәмәғәт эшмәкәре. БАССР‑ҙың халыҡ артисы (1929). 1908 й. алып Ташкентта, 1922 й. — Ҡазанда, 1931 й. — Өфөлә йәшәй. 1932 й. башлап...

ӘЛМӨХӘМӘТОВ Илмар Разин улы

ӘЛМӨХӘМӘТОВ Илмар Разин улы (9.6.1971, Ишембай ҡ.), режиссёр. БР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (2014). ӨДСИ‑не (1994; П.Р.Мельниченко курсы), Сәнғәт, мәҙәниәт һәм туризм хеҙм‑рҙәрен яңынан әҙерләү акад. (Мәскәү, 2004; В.С.Крючков курсы), Башҡ‑н дәүләт хеҙмәте һәм идара итеү акад. (2013) тамамлаған. 1994...

ӘЛМӨХӘМӘТОВ Рафаил Фазылйән улы

ӘЛМӨХӘМӘТОВ Рафаил Фазылйән улы (20.11.1956, БАССР‑ҙың Ейәнсура р‑ны Үрге Бикбирҙе а.), физик. Физика‑матем. ф. д‑ры (2007). БДУ‑ны тамамлаған (1980), 1984 й. алып шунда уҡ (2010 й.башлап Физика‑техника ин‑тында фәнни эштәр һәм инновацион эшмәкәрлек б‑са дир. урынбаҫары), бер үк ваҡытта 2007 й. алып...

ӘЛМӨХӘМӘТОВ Рәшит Вәлиәхмәт улы

ӘЛМӨХӘМӘТОВ Рәшит Вәлиәхмәт улы (25.4.1934, БАССР‑ҙың Ейәнсура р‑ны Бикбау а.), педагог‑методист,тел белгесе. Пед. ф. канд. (1967), проф. (1988). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1994), БАССР мәктәбенең атҡ. уҡытыусыһы (1980), СССР‑ҙың мәғариф отличнигы (1976), СССР‑ҙың юғары мәктәбе отличнигы (1988), РСФСР‑ҙың...

ӘЛМӨХӘМӘТОВ Хәмит Хужиәхмәт улы

ӘЛМӨХӘМӘТОВ Хәмит Хужиәхмәт улы, Х ә м и т с ә с ә н [1861, Ырымбур губ. Верхнеурал өйәҙе 2‑се Этҡол а. (БР‑ҙың Баймаҡ р‑ны) — 1923, шунда уҡ], сәсән. Ә. т‑да биографик мәғлүмәттәр аҙ. Уның урыҫ, ҡаҙаҡ һ.б. телдәрҙе белеүе билдәле, сауҙа м‑н шөғөлләнгән, ям сабыу хеҙмәтен үтәгән. 1900 й. һәм 1913 й....

ӘЛШӘЙ РАЙОНЫ

ӘЛШӘЙ РАЙОНЫ, БР‑ҙың көньяҡ‑көнбайышында урынлашҡан. Төньяҡта — Дәүләкән, көнсығышта — Ауырғазы һәм Стәрлетамаҡ, көньяҡта — Миәкә, көнбайышта Бишбүләк һәм Бәләбәй р‑ндары м‑н сиктәш. 1935 й. 31 ғин. ойошторола (ҡара: Административ район). Майҙаны — 2415 км2. Адм. үҙәге — Раевка а., Өфөнән көньяҡ‑көнбайышҡа...

ӘЛШӘЙ, ауыл, 1938 й. алып Әлшәй р‑ны Раевка ҡасабаһы эсендә урынлашҡан.

ӘЛШӘЙ, ауыл, 1938 й. алып Әлшәй р‑ны Раевка ҡасабаһы эсендә урынлашҡан. Ауылға 18 б. башында Нуғай даруғаһы Яйыҡ‑Ҫыбы‑Мең улусы башҡорттары үҙ ерҙәрендә нигеҙ һала. 1795 й. 30 йортта 142 кеше йәшәгән, 1865 й. 65 йортта – 538 кеше. Малс‑ҡ, игенселек, умарт‑ҡ м‑н шөғөлләнгәндәр. Ә. улус идараһы урынлашҡан,...

ӘМЗӘ УРМАН КОМБИНАТЫ

ӘМЗӘ УРМАН КОМБИНАТЫ, ағас әҙерләү, уны механик һәм тәрән химик эшкәртеү пр‑тиеһы. Составына Бурёнка урман пункты, таҡта ярыу производствоһы, сеймалды алдан әҙерләү (бөтәһе лә – 1946), урман химияһы (1953) һәм энергомеханика цехтары, лаб., ремонт‑төҙөлөш (бөтәһе лә – 1951) һәм һеркә к‑таһы (1996) етештереү...

ӘМЗӘ, Нефтекама ҡ. составындағы ауыл

ӘМЗӘ, Нефтекама ҡ. составындағы ауыл; т. юл станцияһы. Нефтекаманан Т.‑Көнс. табан 22 км алыҫлыҡта Әмзә й. тамағында (Беүә й. ҡушылдығы), Горький тимер юлында урын­лашҡан. Халҡы (мең кеше): 1959 й. – 2,6; 2002 – 4,8; 2010 – 4,9. Башҡорттар, урыҫтар, татарҙар, мариҙар йәшәй (2002). Урта мәктәп, балалар...

ӘМЗЕБАШ, Ҡалтасы р‑нындағы ауыл

ӘМЗЕБАШ, Ҡалтасы р‑нындағы ауыл, Әмзебаш а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 18 км һәм Нефтекама т. юл ст. К.‑Көнс. табан 40 км алыҫлыҡта Әмзе й. (Беүә й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 588 кеше; 1920 — 573; 1939 — 503; 1959 — 488; 1989 — 520; 2002 — 524; 2010 — 417 кеше. Мариҙар йәшәй...

ӘМИН ИБРАЕВ

ӘМИН ИБРАЕВ, Крәҫтиәндәр һуғышында (1773—75) ҡатнашыусы, Е.И.Пугачёв полковнигы. Себер даруғаһының Тиләү улусы башҡорто. Шул уҡ улустың старшинаһы. 1774 й. май—нояб. Ә.И. отряды (600‑гә яҡын кеше) Себер даруғаһында хәрәкәт итә; Әй й. буйында (ш. уҡ даруғаныңҮрге Ҡыйғы һәм Уразмәт аа. тирәһендә) И.И.Михельсон...

ӘМИН, Баймаҡ р‑нындағы ауыл

ӘМИН, Баймаҡ р‑нындағы ауыл, Темәс а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 54 км һәм Сибай т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 98 км алыҫлыҡта Һаҡмар й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. – 241 кеше; 1920 – 382; 1939 – 313; 1959 – 277; 1989 – 288; 2002 – 284; 2010 – 277 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Балалар баҡсаһы,...

ӘМИН, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл

ӘМИН, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл, Байҡыбаш а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнб. 20 км һәм Щучье Озеро т. юл ст. (Пермь крайы) К. табан 93 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. – 209 кеше; 1959 – 199; 1989 –156; 2002 – 125; 2010 – 100 кеше. Башҡорттар, татарҙар йәшәй (2002). Фельдшер‑акушерлыҡ пункты бар. Ауылға...

ӘМИН, Шишмә р‑нындағы ауыл

ӘМИН, Шишмә р‑нындағы ауыл, Арыҫлан а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Шишмә т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 19 км алыҫлыҡта Уҙы й. (Дим й. ҡушылдығы) буйында, Һамар—Өфө— Силәбе автомобиль юлында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. – 1219 кеше; 1920 – 1623; 1939 – 1283; 1959 – 843; 1989 – 476; 2002 –467; 2010 – 442 кеше....

ӘМИНЕВ Әмир Мөхәмәт улы

ӘМИНЕВ Әмир Мөхәмәт улы (1.1. 953, БАССР‑ҙың Ғафури р‑ны Һабай а.), яҙыусы. РФ‑тың (2014) һәм БР‑ҙың (1993) атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1989). М.Горький ис. Әҙәбиәт ин‑тын тамамлағандан һуң (Мәскәү, 1980) “Ағиҙел” ж. хеҙм‑р, яуаплы секретарь, баш мөхәррир урынбаҫары. 1998 й. алып...

ӘМИНЕВ Әмир Мөхәмәт улы

ӘМИНЕВ Әмир Мөхәмәт улы (1.1.1953, БАССР‑ҙың Ғафури районы Һабай а.), яҙыусы. РФ‑тың (2014) һәм БР‑ҙың (1993) атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1989). М.Горький исемендәге Әҙәбиәт институтын тамамлағандан һуң (Мәскәү ҡ., 1980) “Ағиҙел” журналында хеҙмәткәр, яуаплы секретарь, баш...

ӘМИНЕВ Әхмәт Ғата улы

ӘМИНЕВ Әхмәт Ғата улы [1.9.1924, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Тарҡаҙы а. (БР‑ҙың Йәрмәкәй р‑ны) — 20.9.1999, Өфө, Дүртөйлө ҡ. ерләнгән], совет партия‑дәүләт эшмәкәре. Иҡт. ф. канд. (1972). Соц. Хеҙмәт Геройы (1966). БДУ‑ны тамамлаған (1964).1947 й. алып Йәрмәкәй, Илеш, Дүртөйлө р‑ндарында партия эшендә,...

ӘМИНЕВ Гесиод Абдулла улы

ӘМИНЕВ Гесиод Абдулла улы (19.2. 1939, Ижевск), психолог, педагог. Психология ф. д‑ры (1978), проф. (1980). БАССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1980). Ҡазан мед. ин‑тын тамамлаған (1962). 1965—74 йй. Ҡазан ун‑тының лаб. мөдире. 1980—2005 йй. БДУ‑ның психология каф.мөдире, бер үк ваҡытта 1998—2005 йй. факультет‑ара...