Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ӘХМӘТЙӘНОВ Рәмил Мәсхүт улы

ӘХМӘТЙӘНОВ Рәмил Мәсхүт улы (14.9.1937, БАССР‑ҙың Борай р‑ны Борай а. — 30.6.2007, Өфө), тренер. Конькиҙа шыуыу спорты б‑са РСФСР‑ҙың атҡ. тренеры (1987), СССР‑ҙың спорт мастеры (1962). ӨАИ‑ны тамамлаған (1958). 1966 й. алып Өфөлә эшләй: “Ағиҙел” спорт клубы ДЮСШ, 1974 й. башлап “Хеҙмәт” ДСО‑һының Башҡорт...

ӘХМӘТЙӘНОВ Рифҡәт Ғәзизйән улы

ӘХМӘТЙӘНОВ Рифҡәт Ғәзизйән улы (10.7.1933, БАССР‑ҙың Өфө районы Яңы Юрмаш а., хәҙер БР‑ҙың Иглин районы Турбаҫлы а., — 11.10.2018, шунда уҡ), тел белгесе. Филология фәндәре докторы (1994). БДУ‑ны тамамлаған (1962). 1963 й. алып ТР ФА ТТӘИ‑лә эшләй; 1995 й. башлап Стәрлетамаҡ педагогия институтында,...

ӘХМӘТЙӘНОВ Яңыбай Шаһибал улы

ӘХМӘТЙӘНОВ Яңыбай Шаһибал улы (20.2.1936, БАССР‑ҙың Учалы р‑ны Баттал а. — 25.9.2010, шунда уҡ), Соц. Хеҙмәт Геройы (1971). БАССР‑ҙың атҡ. механизаторы (1970). 1950 й. алып “Победа” к‑зында эшләй; 1957 й. башлап “Байрамғол” с‑зының механизацияланған звеноһында: тракторсы, 1966 й. алып бригадир; 1988—96...

ӘХМӘТЙӘНОВА (Орфеева) Ләлә Ғабдуллаҡыҙы

ӘХМӘТЙӘНОВА (Орфеева) Ләлә Ғабдуллаҡыҙы (24.3.1950,Өфө),йырсы (драматик сопрано). БАССР‑ҙың халыҡ артисы(1989). ӨДСИ‑не тамамлаған (1978; Н.И.Уткина класы). 1977—79 йй. һәм 1985—2013 йй. БДОБТ, 1979—85 йй.Воронеж опера һәм балет театры солисы; бер үк ва­ҡытта 1985—89 йй. ӨДСИ‑лә, 1997—2013 йй. Өфө сәнғәт...

ӘХМӘТЙӘНОВА Зарема Әхәт ҡыҙы

ӘХМӘТЙӘНОВА Зарема Әхәт ҡыҙы (28.5.1945, БАССР‑ҙың Шаран р‑ны Ерекле а. – 9.10.1992, Өфө), яҙыусы. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1984). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1968) Андижан һәм Өфө ҡҡ. төрлө учреждениеларында эшләй. 1983 й. алып БАССР Яҙыусылар союзының художестволы әҙәбиәтте пропагандалау бюроһы, 1987–88...

ӘХМӘТЙӘНОВА Лифа Мөхәмәтйән ҡыҙы

ӘХМӘТЙӘНОВА Лифа Мөхәмәтйән ҡыҙы [10.8.1932, БАССР‑ҙың Топорнин р‑ны Ҡарасайылға а. (БР‑ҙың Кушнаренко р‑ны) — 25.1.2001, Одесса ҡ.], педагог. Пед. ф. д‑ры (1996), проф. (1997). В.И.Ленин ис. Мәскәү пед. ин‑тын тамамлағандан һуң (1956) Урал пед. уч‑щеһында эшләй, 1957 й. алып Урал пед. ин‑тында (икеһе...

ӘХМӘТЙӘНОВА Мәҙхиә Әхмәтйән ҡыҙы

ӘХМӘТЙӘНОВА Мәҙхиә Әхмәтйән ҡыҙы [10.11.1918, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе (БР‑ҙың Бәләбәй р‑ны) Туҙлыҡыуыш а. — 13.5.2005, Магадан ҡ.], йырсы (меццо‑сопрано). РСФСР‑ҙың атҡ. артисы (1955). Мәскәү консерваторияһы эргәһендәге Башҡорт студияһын тамамлағандан һуң (1941; М.В.Владимирова класы) 1968 й. тиклем...

ӘХМӘТЙӘНОВА Нелли Васильевна

ӘХМӘТЙӘНОВА Нелли Васильевна (8.6.1946, Өфө), музыка белгесе‑фольклорсы, педагог‑методист, муз.‑йәмәғәт эшмәкәре. Сәнғәт ғилеме канд. (1991), проф. (1999). БР‑ҙың (1993) һәм РФ‑тың (2005) атҡ. сәнғәт эшмәкәре. Композиторҙар союзы ағзаһы (1982). Ҡазан консерваторияһын тамамлағандан һуң (1973) ӨДСИ‑лә...

ӘХМӘТЙӘНОВА Эльмира Хәмит ҡыҙы

ӘХМӘТЙӘНОВА Эльмира Хәмит ҡыҙы (29.8.1959, Өфө),терапевт, кардиолог. Мед. ф. д‑ры (2006), проф. (2009). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1982) 1986 й. тиклем Респ. клиник дауаханаһында эшләй. 1991 й. алып БДМУ‑ла, бер үк ваҡытта 1999—2000 йй. Өфө хеҙмәт медицинаһы һәм кеше экологияһы ҒТИ‑нда. Фәнни эшмәкәрлеге...

ӘХМӘТҠУЖИНА Гөлшат Файзылғаян ҡыҙы

ӘХМӘТҠУЖИНА Гөлшат Файзылғаян ҡыҙы (28.2.1951, БАССР‑ҙың Әбйәлил р‑ны Юлдаш а.), шағирә, драматург. Яҙыусылар союзы (1989) һәм Журналистар союзы (1989) ағзаһы. БДУ‑ны тамамлаған (1975). 1981 й. алып “Осҡон” гәз. яуаплы секретары, 1987–89 йй. “Йәншишмә” гәз. (Сибай ҡ.) баш мөхәррире. 1992–94 йй. “Өлкәр”...

ӘХМӘТОВ Абдулла Шәңгәрәй улы

ӘХМӘТОВ Абдулла Шәңгәрәй улы [2.5.1918, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Йомағужа а. (БР‑ҙың Стәрлебаш р‑ны) — 25.11.1995, БР‑ҙың ш. уҡ р‑ны Стәрлебаш а.], элемтәсе, өлкән лейтенант (1945). Советтар Союзы Геройы (1944). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Киев хәрби элемтә уч‑щеһын (1945), КПСС‑тың Башҡ‑н өлкә ком‑ты...

ӘХМӘТОВ Абдулла Шәңгәрәй улы

ӘХМӘТОВ Абдулла Шәңгәрәй улы [2.5.1918, Өфө губернаһы Стәрлетамаҡ өйәҙе Йомағужа а. (БР‑ҙың Стәрлебаш районы) — 25.11.1995, шул уҡ райондың Стәрлебаш а.], элемтәсе, өлкән лейтенант (1945). Советтар Союзы Геройы (1944). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Киев хәрби элемтә училищеһын (1945), КПСС‑тың Башҡортостан...

ӘХМӘТОВ Айҙар Риф улы

ӘХМӘТОВ Айҙар Риф улы (13.5. 1973, Өфө), спортсы. Пуля менән атыу б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1993). БДПИ‑ны (1997), Һалым полицияһы акад. (Өфө, 2001) тамамлаған. РОСТО тәрбиәләнеүсеһе (тренерҙары В.Б. Гулак, В.И.Слинин, И.А.Соколов). Үҫмер спортсылар араһында Европа (1993) һәм Рәсәй...

ӘХМӘТОВ Арыҫлан Фәрит улы

ӘХМӘТОВ Арыҫлан Фәрит улы (11.12.1948, Львов ҡ.), инженер‑технолог. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (1998), техник ф. д‑ры (1986), проф. (1987). РФ‑тың атҡ. фән эшмәкәре (1999). Р.С.Әхмәтованыңулы. ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1971) шунда уҡ эшләй: 1984 й. алып РФ Яғыулыҡ һәм энергетика министрлығының тармаҡ лаб....

ӘХМӘТОВ Илүс Ғәлим улы

ӘХМӘТОВ Илүс Ғәлим улы [13.11.1933, БАССР‑ҙың Дүртөйлө районы Ишҡар а. (БР‑ҙың Илеш районы)], инженер‑нефтсе. Техник фәндәр докторы (1991), профессор (1994). Нефть сәнәғәте отличнигы (1983). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1957) 1959 й. тиклем “Туймазанефть” нефть промыслалары идаралығында оператор, 1960—62 йй....

ӘХМӘТОВ Илүс Ғәлим улы

ӘХМӘТОВ Илүс Ғәлим улы [13.11.1933, БАССР‑ҙың Дүртөйлө районы Ишҡар а. (БР‑ҙың Илеш районы)], инженер‑нефтсе. Техник фәндәр докторы (1991), профессор (1994). Нефть сәнәғәте отличнигы (1983). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1957) 1959 й. тиклем “Туймазанефть” нефть промыслалары идаралығында оператор, 1960—62 йй....

ӘХМӘТОВ Марс Мәхмүт улы

ӘХМӘТОВ Марс Мәхмүт улы (6.5.1938, БАССР‑ҙың Стәрлебаш районы Стәрлебаш а. — 26.5.2022, Өфө ҡ., БР‑ҙың Өфө районы Кириллов а. ерләнгән), химик‑технолог. Техник фәндәр докторы (1993). РФ‑тың почётлы нефтсеһе (1995). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1962) Башҡортостан нефть эшкәртеү ҒТИ‑нда эшләй: 1974 й. алып...

ӘХМӘТОВ Морат Хөсәйен улы

ӘХМӘТОВ Морат Хөсәйен улы (10.8. 1948, Өфө — 26.2.2006, шунда уҡ), композитор. РФ‑тың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1996), БР‑ҙың халыҡ артисы (1999). Композиторҙар союзы ағзаһы (1980). Х.Ф.Әхмәтовтыңулы. Гнесиндар ис. Муз.‑пед. ин‑тын тамамлағандан һуң (Мәскәү, 1971; А.И.Хачатурян класы) Өфө сәнғәт уч‑щеһында...

ӘХМӘТОВ Мөхәмәтхәй Әхмәт улы

ӘХМӘТОВ Мөхәмәтхәй Әхмәт улы (25.1.1942, БАССР‑ҙың Ҡыйғы районы Алағуз а. — 17.11.1995, Өфө ҡ.), тел белгесе. Филология фәндәре кандидаты (1970). С.Ә.Әхмәтовтың ҡустыһы. БДУ‑ны тамамлаған (1964). 1965—67 йй. Ҡыйғы районы Алағуз урта мәктәбенең уҡыу‑уҡытыу бүлеге мөдире. 1970 й. алып БДУ‑ла уҡыта. Фәнни...

ӘХМӘТОВ Радик Рәхимйән улы

ӘХМӘТОВ Радик Рәхимйән улы (3.3.1933, БАССР‑ҙың Дыуан районы Өлкөндө а. — 9.8.2008), биохимик, биотехнолог. Биология фәндәре докторы (1976), профессор (1986). БАССР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1975). БАХИ‑ны тамамлаған (1958). 1959—85 йй. СССР ФА‑ның Башҡортостан филиалында эшләй: 1967 й. алып Биохимия...