Список материалов
БАЙКОВ Игорь Рауил улы
БАЙКОВ Игорь Рауил улы (4.10.1960, Николаев өлк. Николаев ҡ.), инженер‑механик. Техник ф. д‑ры (1995), проф. (1996). РФ‑тың (2009) һәм БР‑ҙың (2003) атҡ. фән эшмәкәре, газ сәнәғәтенең почётлы хеҙм-ре (1990). ӨНИ-не (1982), БДУ‑ны (1988) тамамлаған. 1982 й. алып ӨДНТУ‑ла эшләй (1996 й. башлап сәнәғәт...
БАЙКОВА Наилә Абдулхай ҡыҙы
БАЙКОВА (Сәфәрғолова) Наилә Абдулхай ҡыҙы [10.3.1963, БАССР‑ҙың Мәләүез р‑ны Үрге Шәкәр а. (БР‑ҙың Стәрлебаш р‑ны)], театр‑йәмәғәт эшмәкәре. БР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (2008). Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (2002). ӨДСИ‑не тамамлағандан һуң (1985; Л.В.Вәлиев курсы) — “Төҙөүсе” мәҙәниәт һарайының, 1988 й....
БАЙКОВА Римма Ивановна
БАЙКОВА Римма Ивановна (10.1.1925, Ульяновск ҡ. — 16.7.2019, Өфө ҡ.), актриса. РСФСР‑ҙың (1974) һәм БАССР‑ҙың (1966) атҡаҙанған артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1946). Пенза драма театры эргәһендәге драма студияһын тамамлағандан һуң (1951) Пенза һәм Иркутск драма театрҙары, 1953—96 йй. — Республика...
БАЙҠАРА Тунжер
БАЙҠАРА Тунжер (7.7.1940, Ятаған ҡ., Төркиә), тарихсы. Тарих ф. д‑ры (1971), проф. (1987). Стамбул ун‑тын тамамлаған (1966). 1967 й. алып Ататөрк ис. ун‑тта (Эрзурум ҡ.), 1973 й. — Хажеттепе Ун‑тында (Анкара) уҡыта. 1987—2007 йй. Эгей ун‑тының (Измир ҡ.) Төркиә тарихы каф. мөдире, бер үк ваҡытта 1998—99 йй....
БАЙҠЫ РАЙОНЫ
БАЙҠЫ РАЙОНЫ, БАССР‑ҙың төньяғында урынлашҡан, төньяҡта — Асҡын, көнсығышта — Дыуан, көньяҡта — Благовещен, Иҫке Күл, көнбайышта Мишкә, Иҫке Балтас р‑ндары м‑н сиктәш булған. 1930 й. 20 авг. ойошторолған (ҡара: Административ район). 1932 й. 20 февр. бөтөрөлгән, терр‑яһы Ҡариҙел р‑ны составына индерелгән....
БАЙҠЫ‑ЮНЫС, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл
БАЙҠЫ‑ЮНЫС, Рәкәй, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл, Байҡы-Юныс а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 25 км һәм Щучье Озеро т. юл ст. (Пермь крайы) К. табан 80 км алыҫлыҡта Байҡы й. (Өфө й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 823 кеше; 1920 — 1075; 1939 — 811; 1959 — 702; 1989 — 566; 2002 — 556; 2010 —...
БАЙҠЫ, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл
БАЙҠЫ, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл, Байҡы а/с үҙәге. Район үҙәгенән Көнб. 10 км һәм Щучье Озеро т. юл ст. (Пермь крайы) К. табан 120 км алыҫлыҡта Байҡы й. (Ҡариҙел й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1981 кеше; 1920 — 2506; 1939 — 2354; 1959 — 1806; 1989 — 1135; 2002 — 1132; 2010 — 1095 кеше....
БАЙҠЫБАШ РАЙОНЫ
БАЙҠЫБАШ РАЙОНЫ, БАССР‑ҙың төньяғында урынлашҡан, төньяҡта — Асҡын, көнсығышта — Ҡариҙел, көньяҡта — Нуриман, Благовещен, көнбайышта Мишкә һәм Балтас р‑ндары м‑н сиктәш булған. 1937 й. 20 мартында ойошторолған (ҡара: Административ район). 1963 й. 1 февр. бөтөрөлгән, терр‑яһы Ҡариҙел р‑ны составына индерелгән....
БАЙҠЫБАШ-ҠОЛҒАН УЙПАТЛЫҒЫ
БАЙҠЫБАШ-ҠОЛҒАН УЙПАТЛЫҒЫ, беренсе дәрәжәле ҙур кире тектоник структура. М.М.Алиев тарафынан венд ултырмаларында айырып күрһәтелә (1977). Аҫтына түшәлгән архей-урта протерозой һәм рифей ҡатламдарына ҡарата япма булып тора. Көньяҡ Урал яны буйлап һуҙыла, Башҡортостандың үҙәк, көнсығыш һәм көньяҡ өлөштәрен...
БАЙҠЫБАШ, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл
БАЙҠЫБАШ, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл, Байҡыбаш а/с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 25 км һәм Щучье Озеро т. юл ст. (Пермь крайы) К. табан 87 км алыҫлыҡта Байҡы й. (Өфө й. ҡушылдығы) башында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1916 кеше; 1920 — 2088; 1939 — 1743; 1959 — 1901; 1989 — 1356; 2002 — 1297; 2010 — 1133 кеше....
БАЙЛАР
БАЙЛАР, байләр, байҙар, башҡ. ҡәбиләһе. Ырыу составы: ҡалмыш, салағош, сураш. Тамғалары: . Этник яҡтан монгол һәм Үҙәк Азия, Алтай төрки ҡәбиләләренә барып тоташа. “Байлар” этнонимы ҡаҙаҡтарҙа, монголдарҙа, уғыҙҙарҙа, үзбәктәрҙә билдәле. Б. (айырыуса сураш ырыуы) формалашыуына уларҙың үҫәргән ҡәбиләһе...
БАЙМАҠ АУЫЛ ХУЖАЛЫҒЫ ТЕХНИКУМЫ
БАЙМАҠ АУЫЛ ХУЖАЛЫҒЫ ТЕХНИКУМЫ, 1963 й. Баймаҡ ҡ. нигеҙ һалына, 1965 й. Сибай ҡ. күсерелә, 1978 й. алып Баймаҡ р‑ны Урғаҙа а. урынлашҡан. 1984 й. “Йылайыр” с‑зы м‑н берләшкәндән һуң “Йылайыр” совхоз‑техникумына үҙгәртелә, 2001 й. —Б.а.х.т., 2014 й. —Баймаҡ а.х. колледжы, 2015 й. башлап Урал аръяғы агросәнәғәт...
БАЙМАҠ БАШҠОРТ ХАЛЫҠ ТЕАТРЫ
БАЙМАҠ БАШҠОРТ ХАЛЫҠ ТЕАТРЫ, Халыҡ ижады үҙәгенең Баймаҡ башҡорт халыҡ театры. 1962 й. драма түңәрәге булараҡ ойошторола, 1967 й. алып хәҙ. һәм “халыҡ” исемен йөрөтә. Тәүге сәхнәләштерелгән әҫ. — Р.Сәғиҙуллиндың “Бүре малайы” пьесаһы б‑са ш. уҡ исемле әҫәре. 1962—2010 йй. 106‑ға яҡын спектакль сәхнәләштерелә:...
БАЙМАҠ ЙӘМИҒ МӘСЕТЕ
БАЙМАҠ ЙӘМИҒ МӘСЕТЕ, 1997 й. Баймаҡ ҡ. Мосолман дини ойошмаһы башланғысы б‑са халыҡтың һәм Баймаҡ р‑ны пр‑тиеларының хәйер аҡсаһына төҙөлә. БР Диниә назаратына ҡарай. 1998 й. алып эшләй. Мәсет (17x15x3,7 м) бер ҡатлы, сатыр ҡыйыҡлы, стеналары ҡыҙыл кирбестән һалынған. Манараһы Каруанһарай манараһына...
БАЙМАҠ ҠОЙОУ-МЕХАНИКА ЗАВОДЫ
БАЙМАҠ ҠОЙОУ‑МЕХАНИКА ЗАВОДЫ, АЙЙ. Төрлө насостар һәм улар өсөн, ш. уҡ мәғдән онтау тирмәндәре, туҙыуға сыҙамлы күп хромлы суйындан эшләнгән онтағыс комплекстар өсөн запас частар етештерә. Составына ҡойоу, механик эшкәртеү, насос ҡороу цехтары инә. 2011 й. 580 кеше эшләгән. Продукцияһын ҡулланыусылар –...
БАЙМАҠ МУЗЕЙЫ
БАЙМАҠ МУЗЕЙЫ, Баймаҡ ҡ. урынлашҡан. 1975 й. Баймаҡ тарих‑тыуған яҡты өйрәнеү музейы булараҡ ойошторола, 1979—2005 йй. Милли музей филиалы. Экспозиция 1981 й. асыла. Музей фондында яҡынса 6 мең һаҡлау берәмеге бар, ш. иҫ. биҙәү‑ҡулланма сәнғәте өлгөләре, ҡатын‑ҡыҙ түш биҙәүестәре коллекцияһы, старателдәрҙең...
БАЙМАҠ РАЙОНЫ
БАЙМАҠ РАЙОНЫ, БР‑ҙың көньяҡ-көнсығышында урынлашҡан. Төньяҡта — Бөрйән, Әбйәлил р‑ндары, көнсығышта — Силәбе, Ырымбур өлк., көньяҡта һәм көнбайышта Хәйбулла, Йылайыр р‑ндары м‑н сиктәш. 1930 й. 20 авг. Баймаҡ-Таналыҡ р‑ны булараҡ ойошторола, составына Йылайыр кантоны улустары инә, 1933 й. 20 сент....
БАЙМАҠ ТАУ‑МЕХАНИКА ТЕХНИКУМЫ
БАЙМАҠ ТАУ‑МЕХАНИКА ТЕХНИКУМЫ, 1932 й. тау‑сәнәғәт һәм фабрика‑завод уҡытыу мәктәптәре нигеҙендә тау‑металлургия техникумы булараҡ нигеҙ һалына, 1933—34 йй. төҫлө металдар техникумы, 1958 й. 1958 й. хәҙ. исемен йөрөтә. 1959 й. Сибай (ҡара: Сибай политехник колледжы) һәм Учалы (ҡара: Учалы тау‑металлургия...
БАЙМАҠ ТӘЖРИБӘ‑ПРОИЗВОДСТВО ХУЖАЛЫҒЫ
БАЙМАҠ ТӘЖРИБӘ‑ПРОИЗВОДСТВО ХУЖАЛЫҒЫ, ФДУП. Башҡортостандың Урал аръяғы дала зонаһы өсөн игенселек, малсылыҡ һәм йылҡысылыҡ өлкәһендә БНИИСХ‑ның эксперимент үткәреү базаһы. Иген һәм мал аҙығы культуралары орлоҡсолоғо, ш. уҡ симменталь тоҡомло һыйыр малы һәм башҡорт атының тоҡом малдарын үрсетеү б‑са...
БАЙМАҠ УРМАН СӘНӘҒӘТЕ ХУЖАЛЫҒЫ
БАЙМАҠ УРМАН СӘНӘҒӘТЕ ХУЖАЛЫҒЫ, ағас әҙерләү һәм эшкәртеү пр‑тиеһы. 1948 й. Ишбирҙе а. (Баймаҡ р‑ны) Салауат Юлаев ис. сәнәғәт артеле булараҡ нигеҙ һалына, 1960 й. алып Баймаҡ район сәнәғәт комб‑ты, 1967 й. — Б.у.с.х., 1992 й. — МУП, 2002 й. ябыла. Составына Бөрйәнйылға, Еҙем, Ишбирҙе урман участкалары...
