Список материалов
БАШВТОРЦВЕТМЕТ, ААЙ
“БАШВТОРЦВЕТМЕТ”, ААЙ. Тимер-томор, ҡара һәм төҫлө металл һыныҡтарын (ҡара: Икенсел ресурстар) йыйыу һәм эшкәртеүҙе тормошҡа ашыра. Өфө ҡ. урынлашҡан. Составы: Октябрьский, Өфө, Стәрлетамаҡ цехтары; Нефтекама, Сибай участкалары; Бөрө ҡ. филиал; БР территорияһындағы ҡабул итеү пункттары селтәре. 2010 й....
БАШГИПРОАГРОПРОМ
“БАШГИПРОАГРОПРОМ” проект институты, ААЙ. 1963 й. Өфөлә “Сельхозтехника” Башҡ‑н респ. берекмәһе эргәһендәге проект‑смета бюроһы булараҡ төҙөлә, 1966 й. алып проект‑конструкторлыҡ бюроһы, 1970 й. — “Башсельхозтехпроект” проект контораһы, 1988 й. — “Южуралагропромтехпроект” проект һәм проект‑технология...
БАШГИПРОБИОСИНТЕЗ
“БАШГИПРОБИОСИНТЕЗ” проект институты, ДУП. 1972 й. Өфөлә Дәүләт гидролиз сәнәғәте һәм микробиол. синтез пр‑тиеларын проектлау ин‑тының Башҡ‑н филиалы булараҡ нигеҙ һалына, 1993 й. алып “Б.”, 2000 й. — ДУП. 2002 й. ябыла. Эшмәкәрлегенең төп йүнәлеше — микробиология сәнәғәте һәм медицина сәнәғәте, АСК...
БАШГИПРОВОДХОЗ
“БАШГИПРОВОДХОЗ” Башҡортостан Республикаһының һыу хужалығы һәм тәбиғәтте һаҡлау объекттарын проектлау буйынса проект‑тикшеренеү институты, ААЙ. Өфөлә урынлашҡан. 1964 й. Өфөлә “Гипроводхоз” Куйбышев филиалы составында проект‑тикшеренеү экспедицияһы булараҡ асыла, 1970 й. алып “Средволгогипроводхоз”...
БАШГИПРОКОММУНЭНЕРГО
“БАШГИПРОКОММУНЭНЕРГО” проект институты. 1965 й. “Гипрокоммунэнерго” проект ин‑тының (Мәскәү) Өфө бүлеге булараҡ асыла, 1971 й. алып Башҡ‑н бүлексәһе, 1994 й. — “Б”. 2000 й. ябыла. Эшмәкәрлегенең төп йүнәлеше — коммуналь энергетиканы проектлау. Институт тарафынан йылылыҡ һәм электр м‑н тәьмин итеүҙең,...
БАШГИПРОНЕФТЕХИМ
“БАШГИПРОНЕФТЕХИМ” Башҡортостан нефть эшкәртеү һәм нефтехимия сәнәғәте предприятиеларын проектлау институты, ДУП. 1957 й. Өфөлә “Башнефтепроект” ин‑тының Нефтехимия эшкәртеү бүлеге булараҡ асыла, 1966 й. алып, “Гипрокаучук” ин‑тының Өфө филиалы м‑н берләшкәндән һуң, “Гипронефтезаводы” ин-тының Өфө филиалы,...
БАШГИРД
БАШГИРД, 10 б. 1‑се ярт. (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, 9 б. 1‑се ярт.) башҡ. ҡәбиләләре башлығы. Гардизи яҙыуынса, Б. “хазарҙарҙың иң юғары дәрәжәлеләренән була. Ул 2000 һыбайлыһы м‑н хазарҙар һәм ҡыймаҡтар араһында урынлаша. Хазар хаҡаны Башҡортҡа саклабты ҡыҫырыҡлап сығарыу тәҡдиме м‑н кеше ебәрә...” Б. исеменән...
БАШГИРД
БАШГИРД, 10 б. 1‑се ярт. (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, 9 б. 1‑се ярт.) башҡ. ҡәбиләләре башлығы. Гардизи яҙыуынса, Б. “хазарҙарҙың иң юғары дәрәжәлеләренән була. Ул 2000 һыбайлыһы м‑н хазарҙар һәм ҡыймаҡтар араһында урынлаша. Хазар хаҡаны Башҡортҡа саклабты ҡыҫырыҡлап сығарыу тәҡдиме м‑н кеше ебәрә...” Б. исеменән...
БАШЕНЁВ Валерий Алексеевич
БАШЕНЁВ Валерий Алексеевич (22.2.1942, Карпинск ҡ.), баянсы, педагог, музыка‑йәмәғәт эшмәкәре. Профессор (2003). БАССР‑ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1987). Гнесиндар исемендәге Музыкаль‑педагогия институтын тамамлаған (Мәскәү ҡ., 1970; В.Ф.Беляков класы), 1971—74 йй. шунда уҡ стажировка үтә (етәкселәре:...
БАШЕНИНА Нина Викторовна
БАШЕНИНА Нина Викторовна (29.4.1913, Санкт‑Петербург ҡ. — 29.9.1994, Мәскәү ҡ.), географ, геоморфолог. География фәндәре докторы (1967), профессор (1982). МДУ‑ны тамамлаған (1937). 1939 й. алып Көньяҡ Урал янында һоро күмер ятҡылыҡтарын эҙләү буйынса Башҡортостан геология идаралығының геоморфология...
БАШИЛОВ Пётр Петрович
БАШИЛОВ Пётр Петрович (16.3.1857, Санкт‑Петербург ҡ. — 1919 й. авгусы, Тулун ҡ. янында, башҡа мәғлүмәттәр буйынса, 1930‑сы йй.), дәүләт эшмәкәре. Тайный советник (1914). Дворяндарҙан. Император хоҡуҡ белеме училищеһын тамамлаған (Санкт‑Петербург ҡ.). 1878 й. алып Юстиция министрлығы органдарында хеҙмәт...
БАШКАТОВ Сергей Александрович
БАШКАТОВ Сергей Александрович (5.4.1961, Өфө), биохимик. Биол. ф. д‑ры (1997), проф. (2000). БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2008), РФ-тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм-ре (2011). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1983) Химия ин‑тында эшләй. 1991—98 йй. БДМУ‑ның ғилми‑тикшеренеү үҙәге дир., бер үк ваҡытта...
БАШКЕЙЕМ
БАШКЕЙЕМ, кәләпүш, башҡорт кейемендә башлыҡтан һәм уның артҡы өлөшөнә тегеп ҡуйылыусы биҙәүле арҡалыҡтан торған ярымшар рәүешендәге бейек түбәле ҡатын‑ҡыҙ баш кейеме. Арҡалығын һәм түбәһен буҫтау йәки кейеҙҙән теккәндәр, киндер эслек ҡуйғандар, ҡыҙыл төҫтәге кизе-мамыҡ туҡыма м‑н тышлағандар. Б. тышы...
БАШКИРСКАЯ 1, ужым тритикалеһы сорты
БАШКИРСКАЯ 1, ужым тритикалеһы сорты. 1983 й. С.А.Ҡунаҡбаев, Н.И.Лещенко, А.М.Власова, Ә.И.Йосопова, В.А.Мызгаева (БНИИЗиС) тарафынан Чишминская 2 ужым арышы, Велютинум 5360 йомшаҡ ужым бойҙайы һәм Новомичуринка ҡаты ужым бойҙайының ҡатмарлы төр‑ара гибридынан күп тапҡыр индивидуаль һайлап алыу ысулы...
БАШКИРСКАЯ 10, ужым бойҙайы сорты
БАШКИРСКАЯ 10, ужым бойҙайы сорты. 2006 й. Н.И.Лещенко, Ә.Х.Шакирйәнов, В.А.Мызгаева, С.А.Ҡунаҡбаев, Ә.И.Йосопова, Г.Р.Ҡарасурина, Н.В.Колесникова, Ф.Х.Хәбибуллин (БНИИСХ) тарафынан Алабасская, Донская полукарликовая, Мироновская юбилейная, Лютесценс 2949, Одесская 51 сорттарын баҫҡыслы гибридлаштырыу...
БАШКИРСКАЯ 24, бойҙай сорты
БАШКИРСКАЯ 24, яҙғы йомшаҡ бойҙай сорты. 1990 й. Е.П.Чунин, В.И.Никонов, Ю.Б.Колюкаев, М.А.Лоҡманова, Т.П.Тищенко (БНИИЗиС) тарафынан урындағы селекцияның Саратовская 46 яҙғы йомшаҡ бойҙай һәм Л 87 яҙғы ҡаты бойҙай сорттарын һеркәләндереү юлы м‑н алынған гибрид популяцияһынан индивидуаль һайлап алыу...
БАШКИРСКАЯ 245, ҡабаҡ сорты
БАШКИРСКАЯ 245, ҡабаҡ сорты. 1954 й. С.С.Умов тарафынан (Башҡ‑н малс‑ҡ тәжрибә ст.) урындағы популяциянан индивидуаль-күпләп һайлап алыу ысулы м‑н сығарылған. Ауырлығы 3,4—6,1 кг, ҡаты ҡабыҡлы, түңәрәк, бер аҙ йәйенке йәки йомортҡа формаһында. Тәүҙә ҡабаҡ йәшел төҫтә була, өлгөрә башлағас, ҡабығында...
БАШКИРСКАЯ 27, бойҙай сорты
БАШКИРСКАЯ 27, яҙғы ҡаты бойҙай сорты. 2004 й. В.И.Никонов, Ю.Б.Колюкаев, М.А.Лоҡманова һ.б. (БНИИСХ) тарафынан Безенчукская 139, Оренбургская 10, Ракета, Саратовская 57, Харьковская 43 яҙғы ҡаты бойҙай сорттарын һеркәләндереп алынған гибридлы популяциянан индивидуаль һайлап алыу ысулы м‑н сығарылған....
БАШКИРСКАЯ 9, бойҙай сорты
БАШКИРСКАЯ 9, яҙғы йомшаҡ бойҙай сорты. 1972 й. Н.Х.Сәғитов һәм Е.Г.Пахомова (БНИИСХ) тарафынан ҡатмарлы гибридлаштырыу һәм индивидуаль һайлап алыу ысулы м‑н сығарылған. Һабағының бейеклеге 1,1 м тиклем. Башағы 10—12 см оҙонлоҡта, аҡ, цилиндр формаһында, ҡылсыҡһыҙ, тығыҙлығы уртаса, тәңкәләре төкһөҙ....
БАШКИРСКАЯ КОРОТКОСТЕБЕЛЬНАЯ
БАШКИРСКАЯ КОРОТКОСТЕБЕЛЬНАЯ, ужым тритикалеһы сорты. 2003 й. Н.И.Лещенко, С.А.Ҡунаҡбаев, Ә.Х.Шакирйәнов, В.А.Мызгаева, Ә.И.Йосопова, Н.В.Колесникова, Г.Р.Ҡарасурина, А.Л.Золотов, Д.Ф.Нуриәхмәтов (БНИИСХ) тарафынан ужым бойҙайының Альбидум 114 сорттарын һәм арыштың Чулпан сортын һеркәләндереү һәм гибридты...
