Список материалов
ВОЛГА-УРАЛ ТАРИХИ-ЭТНОГРАФИЯ ӨЛКӘҺЕ
ВОЛГА‑УРАЛ ТАРИХИ‑ЭТНОГРАФИЯ ӨЛКӘҺЕ, Волга ‑ Урал тарихи ‑ мәҙәни өлкәһе, Урта Волга ‑ Урал буйы тарихи ‑ этнография өлкәһе, Волга ‑ Урал тарихи ‑ мәҙәни төбәге, 2,5 мең йыл буйына фин‑уғыр (мариҙар, мордвалар, удмурттар), төрки (башҡорттар, сыуаштар, татарҙар), көнсығыш славян (белорустар,...
ВОЛЕВАЧ Лариса Васильевна
ВОЛЕВАЧ Лариса Васильевна (10.6. 1967, Өфө), терапевт. Мед. ф. д‑ры (2005), проф. (2011). БР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (2007). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1990) 1994 й. тиклем Өфөнөң 38‑се поликлиникаһында эшләй. 1999 й. алып БДМУ‑ла (2008 й. башлап дипломдан һуң белем биреү ин‑тының поликлиника мед....
ВОЛЕЙБОЛ
ВОЛЕЙБОЛ (ингл. volley — осҡанда ҡаҡлыҡтырыу һәм ball — туп), спорт төрө, спортсылар ҡулдары, аяҡтары йәки баштары ярҙамында тупты бер‑береһенә ырғытып, уны селтәр аша ҡаршы яҡтың майҙанына йүнәлтергә ынтылған команда уйыны. Башҡортостанда В. б‑са беренсе секциялар Өфөлә 20 б. 20‑се йй. аҙ. — 30‑сы...
ВОЛКОВ 2‑се, ауыл, Черниковка ҡасабаһы эсендә
ВОЛКОВ 2‑се, ауыл, 20 б. 30‑сы йй. аҙағынан Черниковка ҡасабаһы (ҡара: Черниковск) эсендә.
Ауылға 17 б. башында Волковтарға бүләк итеп бирелгән ерҙәрҙә Волков күле буйында нигеҙ һалына. 1865 й. 2‑се В. 1 йортта 5 кеше йәшәгән. 1889 й. бында Волковтарҙан һатып алынған ерҙәрҙә төрлө губерналарҙан күскенселәр...
ВОЛКОВ Дмитрий Васильевич
ВОЛКОВ Дмитрий Васильевич [1718 (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, 1727), Мәскәү губ. — 1785, Полоцк наместниклығы Крест а.], дәүләт эшмәкәре. Тайный советник (1768). Дворян (1745 й. алып). 1742 й. алып — Сит ил эштәре коллегияһында, 1756 й. башлап Батша һарайы эргәһендәге конференцияла хеҙмәт итә, 1762 й. Сит...
ВОЛКОВ Дмитрий Семёнович
ВОЛКОВ Дмитрий Семёнович (1837, Тверь губ. — 27.2.1900, С.‑Петербург), дәүләт эшмәкәре. Действительный статский советник. Дини тәғлимәт канд. (1862). Дворян (1872). Волковтар нәҫеленән. Мәскәү дини акад. тамамлаған (1862). 1863 й. Ырымбур губ. идаралығы хеҙм‑ре, 1864 й. алып Ырымбур дәүләт милке палатаһы...
ВОЛКОВ Николай Иванович
ВОЛКОВ Николай Иванович [25.5.1924, БАССР‑ҙың Йылайыр кантоны Ҡананикольский а. (БР‑ҙың Йылайыр р‑ны) — 23.10.1983, Магнитогорск ҡ.], Советтар Союзы Геройы (1945). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1942 й. авг. алып Сталинград, Дон, Көньяҡ-Көнбайыш, 2‑се, 3‑сө һәм 1‑се Украина фронттарында хеҙмәт итә. Герой...
ВОЛКОВ-КРИВУША Сергей Викторович
ВОЛКОВ‑КРИВУША Сергей Викторович (14.6.1897, С.‑Петербург — 21.10.1976, Өфө), театр эшмәкәре. БАССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1964). Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1937). Беренсе донъя һуғышында ҡатнашыусы. ГИТИС‑ты тамамлаған (1938; Е.В.Варваци һәм В.Г.Сахновский курсы). 1920‑се йй. башынан Ҡыҙыл...
ВОЛКОВ, Благовещен р‑нындағы ауыл
ВОЛКОВ, Благовещен р‑нындағы ауыл, Волков а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 34 км һәм Загородная т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 51 км алыҫлыҡта Бағышлы й. (Уҫы й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 269 кеше; 1920 — 578; 1939 — 626; 1959 — 145; 1989 — 249; 2002 — 191; 2010 — 218 кеше. Урыҫтар...
ВОЛКОВ, Өфө р‑нындағы ауыл
ВОЛКОВ, Өфө р‑нындағы ауыл, Дмитриевка а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Өфө т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 35 км алыҫлыҡта Һикияҙ й. (Ҡармасан й. ҡушылдығы) буйында, Мәскәү— Өфө автомобиль юлында урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 191 кеше; 1959 — 417; 1989 — 587; 2002 — 647; 2010 — 707 кеше. Татарҙар, урыҫтар йәшәй...
ВОЛКОВА Екатерина Станиславовна
ВОЛКОВА Екатерина Станиславовна (16.3.1964, Куйбышев өлк. Куйбышев ҡ.), патофизиолог. Биол. ф. д‑ры (2004), проф. (2005). БДУ‑ны тамамлаған (1992). 1989 й. алып Хеҙмәт медицинаһы һәм кеше экологияһы ҒТИ‑нда эшләй, 1997 й. — 2‑се Өфө мед. уч‑щеһында, 2000 й. алып БДАУ-ҙа уҡыта, 2009 й. башлап Башҡ. физик...
ВОЛКОВА Любовь Григорьевна
ВОЛКОВА Любовь Григорьевна (17.7.1927, Тутаев ҡ. — 2014, Өфө), инженер-технолог. Соц. Хеҙмәт Геройы (1960). ӨНИ‑не тамамлаған (1962). 1945 й. алып Д.И.Менделеев ис. Ярославль НЭЗ‑ында эшләй. 1954—94 йй. Яңы Өфө НЭЗ‑ында: өлкән оператор, 1965 й. башлап ҡулайламалар начальнигы. В. ҡатнашлығында ҡулайлама...
ВОЛКОВА Маргарита Андреевна
ВОЛКОВА Маргарита Андреевна (31.5.1930, Урал өлк. Неонилинское а. — 2.3.2009, С.‑Петербург), инженер- технолог. БАССР‑ҙың атҡ. химигы (1979). Урал политехник ин‑тын тамамлағандан һуң (Свердловск ҡ., 1953) “Салаватнефтеоргсинтез” ПБ‑нда эшләй: инженер‑технолог, 1957 й. алып өлкән аппаратсы, 1960 й. смена...
ВОЛКОВТАР
ВОЛКОВТАР, дворяндар нәҫеле. Өфө тармағына нигеҙ һалыусы — Василий (Пороша) Андреевич В. (?—1618). Баяр балаларынан. 1589 й. поместье һәм аҡсалата эш хаҡына хәрби хеҙмәткә алына. 1602 й. нуғайҙар м‑н Рәсәй подданныйлығын раҫлау т‑да һөйләшеүҙәр алып бара. 1613 й. ҡарай Ҡариҙел й. буйында һәм Брызгалово...
ВОЛКОНСКИЙ Григорий Семёнович
ВОЛКОНСКИЙ Григорий Семёнович (25.1.1742 — 17.6.1824, Санкт‑Петербург ҡ.), кенәз, дәүләт эшмәкәре. Генерал‑аншеф (1794), кавалериянан генерал (1803). 1768—74 йй. һәм 1787—91 йй. рус‑төрөк һуғыштарында, 1768—72 йй. Речь Посполитаяла Бар конфедерацияһын юҡ итеүҙә һәм Крәҫтиәндәр һуғышы (1773—75) барышында...
ВОЛКОНСКИЙ Пётр Фёдорович
ВОЛКОНСКИЙ Пётр Фёдорович (?—1649), кенәз, дәүләт эшмәкәре. Окольничий (1645). 1630 й. алып — Кострома ҡ., 1633 й. башлап Бежецкий Верх ҡ. воеводаһы. 1636— 39 йй. Өфө воеводаһы. 1636 й. — себер татарҙары, 1639 й. ҡалмыҡтар м‑н һөйләшеүҙәр алып бара, һөҙөмтәлә Рус дәүләтенең Көньяҡ-Көнсығыш сиктәренә...
ВОЛОВИК Михаил Яковлевич
ВОЛОВИК Михаил Яковлевич (21.12. 1917, Украина ССР‑ы Глухов ҡ. — 7.3.1994, Өфө), шағир, тәржемәсе. РСФСР‑ҙың атҡ. рационализаторы (1949), БАССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1977). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1961). Запорожье машиналар эшләү ин‑тын тамамлағандан һуң (1940) 1987 й. тиклем ӨМЭПБ‑ла эшләй. “Ҡояш...
ВОЛОДИН Григорий Симонович
ВОЛОДИН Григорий Симонович (6.8. 1919, Һарытау губ. Петровск ҡ. — 19.3.1981, Өфө), хужалыҡ эшмәкәре. И.М.Губкин ис. Мәскәү нефтехимия һәм газ сәнәғәте ин‑тын тамамлаған (1961). 1935 й. алып — Баҡы нефть промыслаларында, 1939 й. башлап “Ишимбайнефть” тресында (өлкән инженер, бүлек нач.) эшләй. 1946 й....
ВОЛОСТНОВКА, Күгәрсен р‑нындағы ауыл
ВОЛОСТНОВКА, Күгәрсен р‑нындағы ауыл, Волостновка а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 30 км һәм Мәләүез т. юл ст. К.‑Көнс. табан 36 км алыҫлыҡта Мәнеү й. (Ағиҙел й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 43 кеше; 1920 — 491; 1939 — 372; 1959 — 368; 1989 — 447; 2002 — 491; 2010 — 423 кеше. Урыҫтар,...
ВОЛОШИН Александр Иосифович
ВОЛОШИН Александр Иосифович (18.5.1959, Өфө), физик‑химик. Химия ф. д‑ры (1997). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1981) Органик химия ин‑тында эшләй (1998 й. алып төп ғилми хеҙм‑р). 2003 й. башлап “ЮКОС тикшеренеүҙәр һәм уйлап табыуҙар үҙәге” ЯСЙ‑нда (Мәскәү), 2005 й. — “Юганск нефтегаз — Өфө ғилми-тикшеренеү...
