Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ҒӘҘИЕВ Риф Рифғәт улы

ҒӘҘИЕВ Риф Рифғәт улы (2.4.1964, Өфө ҡ. — 13.1.2021, шунда уҡ), спортсы. Пауэрлифтинг буйынса Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1995). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (1995). “Нефтсе” (ауыр атлетика буйынса тренеры — Р.Р.Ғафаров), “Химик” (Б.Г.Лукьянов, Р.З.Сираев), “Ирбис” (пауэрлифтинг буйынса тренеры —...

ҒӘЗӘЛ

ҒӘЗӘЛ (ғәр.), Көнсығыш поэзияһында моноримик лирик шиғыр төрө. Ғ. төп йөкмәткеһе — ҡатын-ҡыҙға мөхәббәтте данлау. Ғәҙәттә, 12—15 бәйеттән тора. Һуңғы бәйеттә тәхәллус (псевдоним) телгә алына. Ғ. рифма тәртибе: аа, ба, ва, га... Рифманың йыш ҡына рәдиф (юл аҙағында ҡабатланып килеүсе һүҙ йәки һүҙҙәр...

ҒӘЗЕТДИНОВА Илһөйәр Ибраһим ҡыҙы

ҒӘЗЕТДИНОВА Илһөйәр Ибраһим ҡыҙы (3.5.1951, БАССР‑ҙың Дүртөйлө р‑ны Исмаил а.), актриса. РФ‑тың атҡ. (2003), халыҡ (1990), БАССР‑ҙың атҡ. (1982), ТР‑ҙың халыҡ (1997) артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1982). Өфө сәнғәт уч‑щеһын (1972; Ф.Ҡ.Ҡасимова курсы), БДУ- ны (1980) тамамлаған. 1972 й. алып...

ҒӘЗИЕВ Иҙрис Мөҙәрис улы

ҒӘЗИЕВ Иҙрис Мөҙәрис улы (21.4.1960, БАССР‑ҙың Ауырғазы районы Ҡорманай а.), йырсы (тенор). Сәнғәт фәндәре кандидаты (2009). РФ‑тың атҡаҙанған (1999), БР‑ҙың (1993) һәм ТР‑ҙың (2002) халыҡ, БАССР‑ҙың атҡаҙанған (1989) артисы, БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2000). ӨДСИ‑не (1986; М.Ғ.Мортазина класы), Рәсәй...

ҒӘЗИЕВ Ислам Гәрәй улы

ҒӘЗИЕВ Ислам Гәрәй улы [30.9.1929, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Ҡорманай а. (БР‑ҙың Ауырғазы районы)], Социалистик Хеҙмәт Геройы (1975). 1949—89 йй. “Востокнефтепроводстрой” тресының 4‑се махсус ер ҡаҙыу эштәре идаралығында эшләй: 1954 й. алып экскаватор машинисы, 1977—79 йй. бригадир. Бохара—Урал,...

ҒӘЗИЗ ӘЛМӨХӘМӘТОВ МУЗЕЙЫ

ҒӘЗИЗ ӘЛМӨХӘМӘТОВ МУЗЕЙЫ, Көйөргәҙе р‑ны Яңы Мораптал а. урынлашҡан. 1995 й. хәрби һәм хеҙмәт даны музейы базаһында (1988) Ғ.С.Әлмөхәмәтовтың тыуыуына 100 йыл тулыу айҡанлы ойошторола; 2006 й. тиклем Милли музей филиалы. Музей фондында 1 меңдән ашыу һаҡлау берәмеге, ш. иҫ. Әлмөхәмәтовтың тормошо һәм...

ҒӘЗИЗ, Күгәрсен р-нындағы ауыл

ҒӘЗИЗ, Күгәрсен р-нындағы ауыл, Ибрай а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.-Көнб. 14 км һәм Мәләүез т. юл ст. К.‑Көнс. табан 55 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1959 й. — 58 кеше; 1989 — 104; 2002 — 114; 2010 — 74 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Башланғыс мәктәп (Ибрай төп мәктәбе филиалы) бар. Ауылға 20 б. 50‑се...

ҒӘЗИЗОВ Мостафа Шакир улы

ҒӘЗИЗОВ Мостафа Шакир улы [5.10.1923, БАССР-ҙың Өфө кантоны Яңы Муса а. (БР‑ҙың Ҡырмыҫҡалы р‑ны) — 27.10.2005, Өфө], танкист, капитан (2000). Дан орд. тулы кавалеры. Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. В.И.Ленин ис. 1‑се Ульяновск бронетанк уч‑щеһын тамамлаған (1945). Ҡырмыҫҡалы р‑нының “Ҡыҙыл билге” к‑зында...

ҒӘЗИЗОВ Рафаил Ҡәүи улы

ҒӘЗИЗОВ Рафаил Ҡәүи улы (14.8. 1961, Ҡустанай ҡ.), математик. Физика- матем. ф. д-ры (1999), проф. (2005). БР-ҙың атҡ. фән эшмәкәре (2002). БДУ-ны тамамлағандан һуң (1983) ӨДАТУ-ла эшләй (2001 й. алып юғары етештереүсәнле иҫәпләү технологиялары һәм системалары каф. мөдире). Фәнни эшмәкәрлеге дифференциаль...

ҒӘЗИЗОВ Роберт Хәким улы

ҒӘЗИЗОВ Роберт Хәким улы (25.9. 1939, Өфө), комп., муз.-йәмәғәт эшмәкәре. БАССР-ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1987). Композиторҙарсоюзыағзаһы (1974). 1968—70 йй. Ҡазан консерваторияһында уҡый (А.С.Леман класы). ӨДСИ‑не тамамлағандан һуң (1973; З.Ғ.Исмәғилевкласы) Респ. урыҫ драма театрының муз. бүлеге мөдире,...

ҒӘЗИЗОВ Таһир Хәсән улы

ҒӘЗИЗОВ Таһир Хәсән улы (12.9.1935, БАССР‑ҙың Бөрйән районы Иҫке Монасип а. — 28.11.2010, Ҡазан ҡ.), химик. Химия фәндәре докторы (1986). Ю.Х. Ғәзизовтың ағаһы. Ҡазан университетын тамамлағандан һуң (1962) РФА Ҡазан фәнни үҙәгенең Органик һәм физик химия институтында эшләй: 1973 й. алып өлкән, 1986...

ҒӘЗИЗОВ Флүс Мирзасәлих улы

ҒӘЗИЗОВ Флүс Мирзасәлих улы (25.6.1937, ТАССР- ҙың Симәк а. — 4.2. 2008, Стәрлетамаҡ ҡ.), химик-технолог. БР ФА-ның почётлы акад. (1995), техник ф. д‑ры (1993), проф. (1995). РФ-тың (1993) һәм БР-ҙың (1992) атҡ. химигы. Ҡазан химия-технология ин‑тын тамамлағандан һуң (1959) Стәрлетамаҡта “Авангард”...

ҒӘЗИЗОВ Хәтиб Шәрифйән улы

ҒӘЗИЗОВ Хәтиб Шәрифйән улы (1.5. 1949, БАССР‑ҙың Борай р‑ны Берләҫ а.), инженер-механик. Техник ф. д‑ры (2003). ӨАИ‑ны тамамлағандан һуң (1971) шунда уҡ эшләй. Фәнни эшмәкәрлеге деформацияланыусы ҡаты есем механикаһы м‑н бәйле. Ғ. “рамлы” контурҙың, күп ҡатламлы конструкцияларҙың һ.б. ҡушма көплөктәре...

ҒӘЗИЗОВ Юнир Хәсән улы

ҒӘЗИЗОВ Юнир Хәсән улы (17.1. 1950, БАССР‑ҙың Бөрйән р‑ны Иҫке Собханғол а. — 15.5.2006, Өфө), цирк артисы, һауа гимнасы. БАССР‑ҙың халыҡ (1984) һәм атҡ. (1979) артисы. Т.Х.Ғәзизовтың ҡустыһы. Өфө циркы эргәһендәге Башҡ. цирк студияһын тамамлағандан һуң (1973) Башҡ. цирк коллективы артисы (1982—90 йй....

ҒӘЗИЗОВА Гүзәл Мостафа ҡыҙы

ҒӘЗИЗОВА Гүзәл Мостафа ҡыҙы (2.12.1954, Ырымбур ҡ.), цирк артисы, һауа гимнасы. БАССР‑ҙың атҡ. артисы (1982). Өфө циркы эргәһендәге Башҡ. цирк студияһын тамамлағандан һуң (1973) 1997 й. тиклем Мәскәүҙә Рәсәй дәүләт цирк компанияһында (1990 й. тиклем Башҡ. цирк коллективы составында) эшләй. Ю.Х.Ғәзизов...

ҒӘЗИЗОВА Рәйсә Рафаил ҡыҙы

ҒӘЗИЗОВА Рәйсә Рафаил ҡыҙы (7.4. 1953, Ҡурған-Түбә ҡ.), терапевт. Мед. ф. д‑ры (1997), проф. (1998). БДМИ- ны тамамлағандан һуң (1977) 1987 й. тиклем Өфөнөң 13‑сө ҡала дауаханаһында эшләй, 1989 й. алып БДМУ‑ла уҡыта. Фәнни эшмәкәрлеге гастроэнтерология проблемаларына арналған. Ғ. ҡатнашлығында нефть...

ҒӘЗИЗОВА Рейда Фәрүәз ҡыҙы

ҒӘЗИЗОВА Рейда Фәрүәз ҡыҙы (9.1.1933, Өфө ҡ. — 4.12.2020, шунда уҡ), тел белгесе. Филология фәндәре докторы (1993), профессор (1995). РФ‑тың почётлы юғары профессиональ белем биреү хеҙмәткәре (2001). К.А.Тимирязев исемендәге Башҡ. педагогия институтын тамамлағандан һуң (1954) 1958 й. тиклем Бөрө педагогия...

ҒӘЗИЗУЛЛИН Исмәғил Ҡорбан улы

ҒӘЗИЗУЛЛИН Исмәғил Ҡорбан улы (17.9.1946, Ишембай ҡ.), рәссам. Рәссамдар союзы ағзаһы (1990). П.П.Беньков ис. Респ. художество уч-щеһын (Ташкент) тамамлаған (1972). Ғ. ижадында 20 б. авангард сәнғәтенең йоғонтоһо һиҙелә, примитивлыҡ һәм кубизм һыҙаттарына өҫтөнлөк бирелә. Үҙенең эштәрендә рәссам көндәлек...

ҒӘЙЕТБАЙ Наил Әсхәт улы

ҒӘЙЕТБАЙ (Ғәйетбаев) Наил Әсхәт улы (20.6.1948, Баймаҡ ҡ.), драматург, прозаик. РФ‑тың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (2011), БР‑ҙың атҡ. сәнғәт хеҙм‑ре (1993). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1981). Магнитогорск тау-металлургия ин‑тын (1972), М.Горький ис. Әҙәбиәт ин‑ты эргәһендәге Юғары әҙәби курстарҙы (1983), РСФСР‑ҙың...

ҒӘЙЕТОВ Рәйес Хәмиҙулла улы

ҒӘЙЕТОВ Рәйес Хәмиҙулла улы (6.1.1956, Октябрьский ҡ. — 7.5.2017, Өфө), рәссам. БР‑ҙың атҡ. рәссамы (2007). Рәссамдар союзы ағзаһы (1991). БДПИ‑ны тамамлаған (1986). Хәҙ. һынлы сәнғәттең концептуаль йүнәлешенең күренекле вәкиле. Ассамбляж, станокта башҡарылған рәсем сәнғәте һәм графика әҫ. авторы. Ғ....