Список материалов
ЖУРНАЛИСТАР СОЮЗЫ
ЖУРНАЛИСТАР СОЮЗЫ Башҡортостан Республикаһы төбәк йәмәғәт ойошмаһы, сәйәси булмаған ижади берекмә. Өфөлә 1957 й. ойошторола. Төп маҡсаттары һәм бурыстары: һүҙ һәм матбуғат иркен тәьмин итеүгә булышлыҡ итеү, журналистарҙың һөнәри кимәлен күтәреү, берекмә ағзаларының соц.‑хоҡуҡи һәм һөнәри мәнфәғәттәрен...
ЖУРНАЛИСТАР СЪЕЗДАРЫ
ЖУРНАЛИСТАР СЪЕЗДАРЫ. Съезд БР Журналистар союзының юғары етәксе органы булып тора; кәмендә 5 йылға 1 тапҡыр саҡырыла. Съезд идараны булдыра һәм яңынан һайлай, Уставты раҫлай һәм кәрәк булғанда үҙгәрештәр индерә, Журналистар союзы эшмәкәрлегенең өҫтөнлөклө йүнәлештәрен билдәләй, идара, ревизия комиссияһының...
ЖУРНАЛИСТИКА
ЖУРНАЛИСТИКА, көнүҙәк, соц. әһәмиәтле мәғлүмәтте йыйыу, эшкәртеү һәм киң мәғлүмәт саралары аша таратыу б‑са эшмәкәрлек төрө. Башҡортостанда Ж. 19 б. 1‑се ярт. алып үҫешә. 1838 й. Өфөлә “Оренбургские губернские ведомости” гәз. нәшер ителә башлай. 19 б. 2‑се ярт. — 20 б. башында Ж. яңы формалар м‑н тулылана:...
ЖУРНАЛИСТИКА БУЙЫНСА БЕЛЕМ БИРЕҮ
ЖУРНАЛИСТИКА БУЙЫНСА БЕЛЕМ БИРЕҮ, журналистика өлкәһендә юғары квалификациялы белгестәр әҙерләү системаһы. Махсус Ж.б.б.б. махсус (журналистика теорияһы нигеҙҙәре, Рәсәй һәм сит ил журналистикаһы тарихы, стилистика һәм әҙәби мөхәррирләү, журналистика социол., һөнәри этика һ.б.), ғәмәли (машинкала баҫыу,...
ЖУХИН Виктор Александрович
ЖУХИН Виктор Александрович (13.2.1902, Тула губ. Узловая ҡсб. — 1.4.1965, Өфө), патологоанатом. Мед. ф. д‑ры (1942), проф. (1942). БАССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1949), СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1945). Төньяҡ Кавказ ун‑тын тамамлаған (Дондағы Ростов ҡ., 1929). 1933 й. алып Төрөкмән мед. ин‑тында...
ЗАБЕЛЬСКИЙ, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл
ЗАБЕЛЬСКИЙ, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл, Алатана а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 25 км алыҫлыҡта Алатана й. (Ағиҙел й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 298 кеше; 1920 — 344; 1939 — 586; 1959 — 318; 1989 — 188; 2002 — 212; 2010 — 200 кеше. Башҡорттар, урыҫтар...
ЗАБЕЛЬСКИЙ, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл
ЗАБЕЛЬСКИЙ, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл, Алатана а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 25 км алыҫлыҡта Алатана й. (Ағиҙел й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 298 кеше; 1920 — 344; 1939 — 586; 1959 — 318; 1989 — 188; 2002 — 212; 2010 — 200 кеше. Башҡорттар, урыҫтар...
ЗАБЛУДА Григорий Васильевич
ЗАБЛУДА Григорий Васильевич (20.8.1902, Екатеринослав губернаһы Семёновка а. — 23.1.1994, Өфө ҡ.), үҫемлектәр физиологы. Биология фәндәре докторы (1943), профессор (1944). БАССР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1972). Кривой Рог иген культуралары институтының Верхнеднепровск ауыл хужалығы техникумын тамамлағандан...
ЗАВАРИЦКИЙ Александр Николаевич
ЗАВАРИЦКИЙ Александр Николаевич (2.3.1884, Өфө ҡ. — 23.7.1952, Мәскәү ҡ.), геолог, петрограф. СССР ФА академигы (1939), геология‑минералогия фәндәре докторы, профессор (1921). Петербург тау институтын тамамлағандан һуң (1909) 1940 й. тиклем шунда уҡ эшләй: 1921 й. алып геология һәм мәғдән ятҡылыҡтары...
ЗАВОДҠА БЕРКЕТЕЛГӘН КРӘҪТИӘНДӘР
ЗАВОДҠА БЕРКЕТЕЛГӘН КРӘҪТИӘНДӘР, Рәсәйҙә ҡаҙна һәм шәхси тау заводтарына теркәлгән тау сәнәғәте крәҫтиәндәре категорияһы. Дәүләт крәҫтиәндәре һәм иҡтисади крәҫтиәндәр иҫәбенә барлыҡҡа килгән. З.б.к. миҙгелле эштәрҙе үтәгән. Заводтарға оҙатыу сираты улус старшиналары һәм ауыл старосталары тарафынан билдәләнгән....
ЗАВЬЯЛОВА Нина Алексеевна
ЗАВЬЯЛОВА Нина Алексеевна (29.7.1924, Троицк ҡ.), офтальмолог. Мед. ф. д‑ры (1976), проф. (1978). БДМИ-ны тамамлағандан һуң (1947) 1956 й. тиклем Башҡ‑н трахоматоз ҒТИ хеҙм‑ре, бер үк ваҡытта 1954 й. алып БДМИла уҡыта. 1987—2011 йй. Өфө хужалыҡ иҫәбендәге поликлиникала эшләй. Фәнни эшмәкәрлеге күҙҙең...
ЗАГОРНЫЕ КЛЕТЬЯ, Шаран р-нындағы ауыл
ЗАГОРНЫЕ КЛЕТЬЯ, Шаран р-нындағы ауыл, Дмитриева Поляна а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 23 км һәм Туймазы т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 55 км алыҫлыҡта Сөн й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 306 кеше; 1920 — 355; 1939 — 341; 1959 — 156; 1989 — 87; 2002 — 130; 2010 — 94 кеше. Башҡорттар, урыҫтар йәшәй...
ЗАГОРОДНЫЙ, Стәрлетамаҡ р-нындағы ауыл
ЗАГОРОДНЫЙ, Стәрлетамаҡ р-нындағы ауыл, Отрада а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. К.‑Көнб. табан 5 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1959 й. — 185 кеше; 1989 — 1109; 2002 — 1670; 2010 — 2188 кеше. Урыҫтар, татарҙар йәшәй (2002). З. “Агротехсервис” ААЙ, район үҫемлектәр һаҡлау станцияһы,...
ЗАГОРСКИЙ Валерий Куприянович
ЗАГОРСКИЙ Валерий Куприянович (16.8.1940, Стәрлетамаҡ ҡ.), инженер-механик. Техник ф. д‑ры (1994), проф. (1998). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2003), СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1976). Силәбе политехник ин‑тын тамамлағандан һуң (1963) 78‑се станоктар эшләү з‑дында (Силәбе ҡ.), 1965 й....
ЗАГОРСКИЙ, Өфө р‑нындағы ауыл
ЗАГОРСКИЙ, Өфө р‑нындағы ауыл, Чесноковка а/с ҡарай. Өфөнән К. 15 км һәм Өршәк т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 11 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 132 кеше; 1959 — 359; 1989 — 155; 2002 — 161; 2010 — 272 кеше. Урыҫтар йәшәй (2002).
Ауылға 1933 й. Башҡ‑н берләштерелгән дәүләт сәйәсәт идаралығының...
ЗАГС
ЗАГС, гражданлыҡ хәле акттарын теркәү, хоҡуҡтарҙың һәм бурыстарҙың барлыҡҡа килеүен, үҙгәреүен йәки туҡтатылыуын билдәләгән, ш. уҡ граждандарҙың хоҡуҡи хәлен күрһәткән гражданлыҡ хәле акттары т‑дағы яҙма мәғлүмәттәр (тыуым, үлем, никахты теркәү һәм өҙөү, уллыҡҡа йәки ҡыҙлыҡҡа алыу, атай булыуҙы асыҡлау,...
ЗАГУМЕННОВ Дорофей Макарович
ЗАГУМЕННОВ Дорофей Макарович (? — 25.8.1774, Әстерхан губ. Чёрный Яр ҡ. янында), Крәҫтиәндәр һуғышында (1773—75) ҡатнашыусы, Е.И.Пугачёв полковнигы. Дәүләт крәҫтиәндәренән. 1755 й. алып ӘүжәнПетровск заводтарында мастеровой (ҡара: Мастеровой һәм эшсе кешеләр). 1773 й. көҙөндә ихтилалға ҡушыла. 1774 й....
ЗАДИОНЧЕНКО Семён Борисович
ЗАДИОНЧЕНКО Семён Борисович (ысын исеме Зайончик Шимон Борухович; 1898, Полтава губ. Кременчуг ҡ. — 19.11.1972, Мәскәү), совет партия‑дәүләт эшмәкәре. Граждандар һәм Б.В. һуғыштарында ҡатнашыусы. 1917 й. рус армияһында; 1918—20 йй. һәм 1941—42 йй. Ҡыҙыл Армияла. 30‑сы йй. Мәскәүҙең ВКП(б) Бауман район...
ЗАДОРНОВ Николай Павлович
ЗАДОРНОВ Николай Павлович (22.11.1909, Пенза ҡ. — 18.9.1992, Рига), яҙыусы. Латвия ССР‑ының атҡ. мәҙәниәт эшмәкәре (1969). “Амур‑атаҡай” (“Амур‑батюшка”; 1941—1946), “Капитан Невельской” (1956—1958), “Алтын биҙгәге” (“Золотая лихорадка”; 1969) һ.б. тарихи романдар авторы. 1935—37 йй. Башҡортостанда...
ЗАИКО Александр Иванович
ЗАИКО Александр Иванович (25.3.1947, Өфө), электрон техника инженеры. Техник ф. д‑ры (1991), проф. (1993). РФ‑тың (2005) һәм БР‑ҙың (1997) атҡ. уйлап табыусыһы, СССР-ҙың уйлап табыусыһы (1984). ӨАИ-ны тамамлағандан һуң (1970) шунда уҡ эшләй (1991 й. алып баш ғилми хеҙм‑р). Фәнни тикшеренеүҙәре үлсәү...
