Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ИВАН‑КАЗАНКА, Иглин р-нындағы ауыл

ИВАН‑КАЗАНКА, Иглин р-нындағы ауыл, Иван-Казанка а/с үҙәге. Район үҙәгенән һәм Иглин т. юл ст. К. табан 30 км алыҫлыҡта Юрмашка й. (Юрмаш й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 254 кеше; 1920 — 402; 1939 — 657; 1959 — 480; 1989 — 416; 2002 — 430; 2010 — 421 кеше. Сыуаштар йәшәй (2002). Урта...

ИВАНАЙ, Дүртөйлө р-нындағы ауыл

ИВАНАЙ, Дүртөйлө р-нындағы ауыл, Тәкәрлек а/с үҙәге. Район үҙәгенән Көнб. 3 км һәм Бүздәк т. юл ст. Т. табан 122 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 909 кеше; 1920 — 1107; 1939 — 1182; 1959 — 761; 1989 — 1220; 2002 — 1356; 2010 — 1584 кеше. Башҡорттар, татарҙар йәшәй (2002). Урта мәктәп, балалар...

ИВАНГОРОД, Дәүләкән р‑нындағы ауыл

ИВАНГОРОД, Дәүләкән р‑нындағы ауыл, Шестаев а/с үҙәге. Район үҙәгенән һәм Дәүләкән т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 30 км алыҫлыҡта Йүкәле й. (Дим й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1920 й. — 344 кеше; 1939 — 259; 1959 — 264; 1989 — 389; 2002 — 430; 2010 — 377 кеше. Урыҫтар йәшәй (2002). Урта мәктәп, балалар...

ИВАНОВ Александр Ильич

ИВАНОВ Александр Ильич (26.7.1960, БАССР-ҙың Хәйбулла р-ны Пугачев а.), ветеринар врач. Ветеринария ф. д‑ры (2004). БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1985) Хәйбулла р‑нының В.И.Ленин ис. к‑зының баш ветеринар врачы; 1988—91 йй. ғилми хеҙм‑р, 1995 й. алып БДАУ‑ҙа уҡыта. Фәнни хеҙмәттәре эпизоотология, патоморфология...

ИВАНОВ Валентин Тимофеевич

ИВАНОВ Валентин Тимофеевич (1.1.1929, ТАССР‑ҙың Ғәйтән а. – 15.4.2003, Өфө), математик. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (1991), техник ф. д‑ры (1978), проф. (1978). РСФСР‑ҙың атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (1989), БАССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1983). Стәрлетамаҡ уҡытыусылар ин‑тын (1949), БДУ‑ны (1963) тамамлаған....

ИВАНОВ Василий Николаевич

ИВАНОВ Василий Николаевич [28.12.1896, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе Ҡушйылға а. (БР‑ҙың Бишбүләк р‑ны) — 20.11.1979, Симферополь ҡ.), агроном. А.х. ф. д‑ры, проф. (икеһе лә — 1951). Беренсе донъя һуғышында ҡатнашыусы. К.А.Тимирязев ис. Мәскәү а.х. акад. тамамлаған (1928). 1926 й. алып Сыуаш АССР‑ының игенселек...

ИВАНОВ Виталий Петрович

ИВАНОВ Виталий Петрович (3.6.1952, БАССР-ҙың Бишбүләк р‑ны Вишнёвка ҡсб), тарихсы. Тарих ф. д‑ры (2006). Сыуашстан Республикаһының атҡ. фән эшмәкәре (2008). Сыуаш ун‑тын тамамлаған (1976). 1976—78 йй., 1981—92 йй. һәм 1997 й. башлап Сыуаш гуманитар фәндәр ин‑тында эшләй (2006 й. алып баш ғилми хеҙм‑р,...

ИВАНОВ Владимир Александрович

ИВАНОВ Владимир Александрович (28.4.1950, Өфө), археолог. Тарих ф. д‑ры (1990), проф. (1995). БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2006), РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2010). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1972) Иглин р‑ны мәктәптәрендә, 1975 й. Куйбышев пед. ин‑тында, 1976 й. алып ТТӘИ‑лә эшләй (1991 й....

ИВАНОВ Владимир Николаевич

ИВАНОВ Владимир Николаевич (1.2.1938, Бәләбәй ҡ. – 9.7.1993, Өфө), тренер. Еңел атлетика б‑са РСФСР-ҙың атҡ. тренеры (1991). БАССР‑ҙың атҡ. физик культура хеҙм‑ре (1988). 1963 й. алып Башҡ. физик культура техникумының уҡытыусы-тренеры, 1972—93 йй. БР‑ҙың Юғары спорт оҫталығы мәктәбенең өлкән тренеры,...

ИВАНОВ Георгий Алексеевич

ИВАНОВ Георгий Алексеевич (5.11.1943, Кировобад ҡ.), инженер‑физик. Техник ф. канд. (1991). РФ‑тың атҡ. химигы (1993), һуғыш припастары һәм махсус химия тармағының почётлы хеҙм‑ре (2003). Ҡазан химия-технология ин‑тын тамамлағандан һуң (1965) “Рәсәй” химия комб‑тында (Каменск-Шахтинский ҡ.) эшләй: 1970 й....

ИВАНОВ Евгений Григорьевич

ИВАНОВ Евгений Григорьевич (26.11.1934, БАССР-ҙың Дүртөйлө р-ны Семёновка а. — 29.9.2016, Нефтекама ҡ., БР-ҙың Краснокама р-ны Николо-Берёзовка а. ерләнгән), Соц. Хеҙмәт Геройы (1971). 1958 й. алып “Башвостокнефтеразведка" (Дүртөйлө р-ны Әңгәсәк а.) тресы моторисы. 1959—96 йй. “Башнефтепромстрой" (Нефтекама ҡ.)...

ИВАНОВ К. ЙОРТ-МУЗЕЙЫ

ИВАНОВ К. ЙОРТ-МУЗЕЙЫ, Бәләбәй р‑ны Ыҫлаҡбаш а. урынлашҡан. 1940 й. К.В.Ивановтың тыуыуына 50 йыл тулыу айҡанлы 1906 й. Ивановтар ғаиләһе һалған йортта ойошторола; 1962 й. алып Милли музей, 2002 й. — Милли әҙәби музей филиалы, 2006 й. — Ыҫлаҡбаш а. музей комплексы составында. Мемориаль музей фондында...

ИВАНОВ Константин Васильевич

ИВАНОВ Константин Васильевич [15.5.1890, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе Ыҫлаҡбаш а. (БР‑ҙың Бәләбәй р‑ны) — 13.3.1915, шунда уҡ], сыуаш шағиры. Сембер сыуаш уҡытыусылар мәктәбендә уҡый (1903—07), 1914 й. тиклем (өҙөклөктәр м‑н) шунда уҡ эшләй. “Ике ҡыҙ” (“Две дочери”) әкиәте, “Тимер талҡы” (“Железная мялка”)...

ИВАНОВ Леонид Маркович

ИВАНОВ Леонид Маркович (27.9.1928, Урта Волга өлк. Зимниха а. — 19.5.1996, Өфө), дирижёр, педагог. БАССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1983). Ленинград консерваторияһын тамамлағандан һуң (1955; И.А.Мусин класы) Балтик флоты оркестрҙарының хәрби дирижёры (Балтийск, Калининград, Таллин ҡҡ.), 1961—95 йй....

ИВАНОВ Мартиниан Иванович

ИВАНОВ Мартиниан (Мартемьян) Иванович (1812—?), урыҫ тел белгесе. И. тормошо һәм эшмәкәрлеге тураһында мәғлүмәттәр аҙ һаҡланған. Уның Неплюев хәрби училищеһын тамамлауы (1831; ҡара: Неплюев кадет корпусы) һәм шунда уҡ уҡытыуы, Архангел баҡыр иретеү заводында идарасы булыуы билдәле. “Татар грамматикаһы”нда...

ИВАНОВ Михаил Михайлович

ИВАНОВ Михаил Михайлович (29.10.1905, Өфө — 28.9.1974, шунда уҡ), механик. РСФСР‑ҙың атҡ. уйлап табыусыһы (1965), СССР‑ҙың нефть эшкәртеү сәнәғәте отличнигы (1967). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1925 й. алып БАССР‑ҙың Игенселек ХК‑нда, 1929 й. — Өфө урман техникумында механик, геодезист, 1930 й. — “Башжелдорстрой”...

ИВАНОВ Михаил Михайлович

ИВАНОВ Михаил Михайлович (29.10.1905, Өфө — 28.9.1974, шунда уҡ), механик. РСФСР‑ҙың атҡ. уйлап табыусыһы (1965), СССР‑ҙың нефть эшкәртеү сәнәғәте отличнигы (1967). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1925 й. алып БАССР‑ҙың Игенселек ХК‑нда, 1929 й. — Өфө урман техникумында механик, геодезист, 1930 й. — “Башжелдорстрой”...

ИВАНОВ Николай Михайлович

ИВАНОВ Николай Михайлович [7.12.1919, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Булгаков а. (БР‑ҙың Өфө р‑ны) — 1.9.1987, ш. уҡ р‑ндың Искин а.], хужалыҡ эшмәкәре. Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1934—83 йй. Өфө р‑нында эшләй: 1946 й. алып А.Д.Цюрупа ис. с‑зда, 1956 й. — “Родина” к‑зында (1956—75 йй. рәйес). И. етәкс....

ИВАНОВ Пётр Игнатьевич

ИВАНОВ Пётр Игнатьевич (15.2.1904, Өфө — 9.4.1945, Ланжгот ҡ., Чехия, Кути а. ерләнгән, Словакия), кавалерист, гвардия майоры. Советтар Союзы Геройы (1946). Граждандар һәм Б.В. һуғыштарында ҡатнашыусы. РККА‑ның Бөтә Рәсәй ҮБК ис. Беренсе совет хәрби мәктәбен (Мәскәү, 1924), РККА‑ның командирҙар составын...

ИВАНОВ Святослав Несторович

ИВАНОВ Святослав Несторович (3.2.1911, Түбәнге Новгород ҡ. — 13.10.2003, Екатеринбург ҡ.), геолог. СССР ФА‑һы ағза‑корр. (1970), геол.‑минералогия ф. д‑ры (1948), проф. (1953). Урал тау ин‑тын тамамлаған (Свердловск ҡ., 1932). Фәнни хеҙмәттәре металлогения, петрология, тау тоҡомдары реологияһы, тектоника...