Список материалов
ЙОРТ-ҠАРАЛТЫ
ЙОРТ-ҠАРАЛТЫ, айырым бер хужалыҡты хасил иткән торлаҡ, хужалыҡ ҡаралтылары һәм өй янындағы биләмәләр (емеш, йәшелсә баҡсаһы һ.б.) комплексы (күбеһенсә ауыл ерендә). Башҡорттарҙың Й.‑ҡ. барлыҡҡа килеүе ауылдар үҫешенән башлана. 19 б. 40‑сы йй. тиклем башҡ. торамаларында торлаҡтар һәм хужалыҡ ҡаралтылары...
ЙОСОП АРЫҠОВ
ЙОСОП АРЫҠОВ, башҡорт ихтилалдары (1735—40) етәкселәренең береһе. Себер даруғаһы Ҡара-Табын улусы старшинаһы. Батыр. Мулла. Бәпәнәй Төрөпбирҙин м‑н берлектә Себер даруғаһындағы ихтилалды етәкләй. 1735 й. авг. Й.А. һәм Байрас Йәнырыҫов отрядтары Үрге Яйыҡ ҡәлғәһен ҡамауҙа ҡатнаша, Тинес биҫтәһенән Ырымбур ҡ....
ЙОСОП НАДИРОВ
ЙОСОП НАДИРОВ, башҡорт ихтилалын (1735—40) һәм Крәҫтиәндәр һуғышын (1773—75) баҫтырыуҙа ҡатнашыусы. Прапорщик (1776). Ҡазан даруғаһы Надир улусы Яңы Надир а. (ТР‑ҙың Әлмәт р‑ны) башҡорто. Тархан. Шул уҡ улустың старшинаһы. Надир Ураҙмәтовтың улы. 1754 й. атаһы м‑н бергә нефть з‑ды төҙөүгә рөхсәт ала....
ЙОСОП, Дүртөйлө р‑нындағы ауыл
ЙОСОП, Дүртөйлө р‑нындағы ауыл, Сарлаҡ а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 31 км һәм Яңауыл т. юл ст. К.‑Көнб. табан 107 км алыҫлыҡта Тере Танып й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 763 кеше; 1920 — 905; 1939 — 1180; 1959 — 976; 1989 — 652; 2002 — 723; 2010 — 668 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Урта...
ЙОСОП, Ҡыйғы р‑нындағы ауыл
ЙОСОП, Ҡыйғы р‑нындағы ауыл, Кандаковка а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. табан 29 км һәм Һилейә т. юл ст. (Силәбе өлк.) Т.‑Көнб. табан 72 км алыҫлыҡта Ҡыйғы й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 604 кеше; 1920 — 843; 1939 — 537; 1959 — 552; 1989 — 553; 2002 — 527; 2010 — 529 кеше. Башҡорттар йәшәй...
ЙОСОП, Тәтешле р‑нындағы ауыл
ЙОСОП, Тәтешле р‑нындағы ауыл, Аҡсәйет а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 30 км һәм Көйәҙе т. юл ст. (Пермь крайы) К.‑Көнб. табан 16 км алыҫлыҡта 2‑се Беҙ й. (Беүә й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1920 й. — 301 кеше; 1939 — 298; 1959 — 327; 1989 — 182; 2002 — 210; 2010 — 196 кеше. Башҡорттар йәшәй...
ЙОСОПОВ Азат Тимерйән улы
ЙОСОПОВ Азат Тимерйән улы (30.3.1978, Өфө — 13.10.2001, Киров өлк., тыуған яғында ерләнгән), спортсы. Тхэквондо б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (2001). ӨДАТУ‑ны тамамлаған (2000). 15‑се СДЮСШОР тәрбиәләнеүсеһе (тренеры А.В.Ребров). 1996 й. алып Уҡыу‑күнекмәләр үҙәге №464 өсөн сығыш яһаған...
ЙОСОПОВ Билал Мөғтәсим улы
ЙОСОПОВ Билал Мөғтәсим улы [25.12.1904, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе Яңы Мерәҫ а. (БР‑ҙың Дәүләкән р‑ны) — 26.2.1999, Өфө], геолог‑нефтсе. Геол.‑минералогия ф. д‑ры (1959), проф. (1969). ТАССР‑ҙың атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (1964). Ҡазан ун‑тын тамамлағандан һуң (1935) Татарстан геол.‑разведка тресы геологы,...
ЙОСОПОВ Вәкил Барый улы
ЙОСОПОВ Вәкил Барый улы (20.2.1952, БАССР‑ҙың Баймаҡ р‑ны Әмин а.), актёр, режиссёр. БР‑ҙың халыҡ (1993), БАССР‑ҙың атҡ. (1979) артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1979). ӨДСИ‑не (1973; Ғ.Ғ.Ғиләжев, Ф.Ҡ.Ҡасимова курсы), Рәсәй сәнғәт һәм мәҙәниәт хеҙм‑рҙәренең белемен камиллаштырыу ин‑тын (Мәскәү,...
ЙОСОПОВ Ғайса Ғәлиәкбәр улы
ЙОСОПОВ Ғайса Ғәлиәкбәр улы [21.5.1905, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Дәүләтҡол а. (БР‑ҙың Мәләүез р‑ны) – 19.8.1941, Ленинград өлк. Меньково ҡсб], шағир. 1939—40 йй. совет‑финлянд һуғышында һәм Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Ленинград хәрби‑мед. акад. тамамлағандан һуң (1934) хәрби табип булып эшләй. Ижадының...
ЙОСОПОВ Данир Рифхәт улы
ЙОСОПОВ Данир Рифхәт улы (18.7.1980, Өфө), спортсы. Кикбоксинг б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (2000). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (2008). ӨДАТУ‑ны тамамлаған (2007). 22‑се ДЮСШ тәрбиәләнеүсеһе (тренеры М.А.Арсентьева). Рәсәй чемп. (1999, 2002—07, 2009—10), Донъя (2009—10) һәм Рәсәй (1998,...
ЙОСОПОВ Ислам Йосоп улы
ЙОСОПОВ Ислам Йосоп улы [1.9.1924, БАССР‑ҙың Бөрө кантоны Буралы а. (БР‑ҙың Илеш р‑ны) — 16.4.1991, Өфө], инженер-радиотехник. Техник ф. д‑ры (1971), проф. (1978). БАССР‑ҙың атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (1985). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Харьков лётчик-күҙәтеүселәр һәм штурмандар хәрби авиация уч‑щеһын...
ЙОСОПОВ Ҡасим Нәзиф улы
ЙОСОПОВ Ҡасим Нәзиф улы (26.11.1935, БАССР‑ҙың Саҡмағош р‑ны Сырышбаш а., хәҙ. БР‑ҙың ш. уҡ р‑ны Сыйрышбаш а.), иҡтисадсы. Иҡт. ф. д‑ры (1985), проф. (1991). РФ‑тың (2006), БАССР‑ҙың (1985), ТР‑ҙың (2007) атҡ. фән эшмәкәре, РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2008). БДУ‑ны тамамлағандан...
ЙОСОПОВ Мират Зиятдин улы
ЙОСОПОВ Мират Зиятдин улы (28.1.1927, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Сырышбаш а., хәҙ. БР‑ҙың Саҡмағош р‑ны Сыйрышбаш а.), тау инженеры‑геолог. Техник ф. канд. (1975). РСФСР‑ҙың атҡ. геологы (1989), ТАССР‑ҙың атҡ. нефтсеһе (1977), СССР‑ҙың нефть сәнәғәте отличнигы (1970), ТР‑ҙың почётлы нефтсеһе (2003)....
ЙОСОПОВ Ринат Мөхәмәт улы
ЙОСОПОВ Ринат Мөхәмәт улы (13.11.1951, БАССР‑ҙың Ейәнсура р‑ны Иҫәнғол а. — 15.1.2011, Өфө), антрополог, этнограф. Тарих ф. канд. (1982). БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (2003). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1975) 1977 й. тиклем һәм 1980 й. алып ТТӘИ‑лә эшләй: 1984 й. башлап өлкән ғилми хеҙм‑р, 1993 й. —...
ЙОСОПОВ Ринат Шәйхулла улы
ЙОСОПОВ Ринат Шәйхулла улы (1.1.1947, БАССР‑ҙың Саҡмағош р‑ны Рапат а.), Соц. Хеҙмәт Геройы (1976). 1965—2007 йй. Саҡмағош р-нының “Карл Маркс” АХПК‑нда эшләй: тракторсы‑машинист, 1997—2004 йй. инженер‑технолог. 1976 й. эш нормаһын 1,6 тапҡыр арттырып үтәү һәм һөрөүҙең сифатын яҡшыртыу һөҙөмтәһендә...
ЙОСОПОВ Риф Сәғәҙәтулла улы
ЙОСОПОВ Риф Сәғәҙәтулла улы (4.8.1964, БАССР‑ҙың Саҡмағош р‑ны Сыйрышбаш а.), инженер‑гидротехник. А.х. ф. д‑ры (2005). БР‑ҙың атҡ. а.х. хеҙм‑ре (2001). БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1987) Саҡмағош р‑нында эшләй: энергетик, 1988 й. алып баш инженер, 1992 й. башлап С.М.Киров ис. к‑з, 2000 й. — “Алға" АХПК...
ЙОСОПОВ Тимер
ЙОСОПОВ Тимер (Тимербай Йосоп улы; 31.5.1938, БАССР‑ҙың Мәсетле районы Түбәнге Әбсәләм ҡсб, хәҙер БР‑ҙың Дыуан районы Түбәнге Әбсәләм а., — 16.3.2016, Өфө ҡ.), шағир. БР‑ҙың халыҡ шағиры (2003). РФ‑тың (1999) һәм БАССР‑ҙың (1988) атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1971). БДУ‑ны...
ЙОСОПОВ Тимур Тәүхәт улы
ЙОСОПОВ Тимур Тәүхәт улы (21.9.1973, Өфө), спортсы. Кикбоксинг б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1995). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (1994). Урал физик культура акад. тамамлаған (1999). “Кэмпо” (тренеры М.М.Ғәбдрәхимов) һәм ӨДАТУ (Р.С.Саяпов, В.Д.Чистонов) спорт клубтары тәрбиәләнеүсеһе. Азия...
ЙОСОПОВ Фәрит Сабир улы
ЙОСОПОВ Фәрит Сабир улы (24.1.1925, Орск ҡ. – 23.1.2001, Өфө), балет артисы. РСФСР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1986), БАССР‑ҙың атҡ. артисы (1949). Ленинград хореография уч‑щеһын тамамлағандан һуң (1941; педагогтары А.А.Писарев, А.В.Ширяев) 1971 й. тиклем БДОБТ солисы, бер үк ваҡытта 1959—62 йй. баш...