Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

КЛЮЧАРЁВ Александр Сергеевич

КЛЮЧАРЁВ Александр Сергеевич (19.2.1906, Ҡазан — 31.3.1972, шунда уҡ), комп., фольклорсы, муз.-йәмәғәт эшмәкәре. РСФСР‑ҙың (1969) һәм ТАССР‑ҙың (1939) атҡ. сәнғәт эшмәкәре, ТАССР‑ҙың халыҡ артисы (1964). Мәскәү консерваторияһын тамамлаған (1933; Р.М.Глиэр һәм Н.С.Жиляев класы). 1934—37 йй. Өфөлә йәшәй:...

КЛЮЧАРЁВ Александр Степанович

КЛЮЧАРЁВ Александр Степанович (23.6.1853, Тифлис ҡ. — ?), дәүләт эшмәкәре. Тайный советник (1911). Хоҡуҡ кандидаты. Мәскәү ун‑тының юридик ф‑тын тамамлаған (1881). 1883 й. алып ЭЭМ‑ында хеҙмәт итә. 1893 й. башлап Ставрополь, 1902 й. — Витебск вице-губернаторы. 1905—11 йй. Өфө губ‑ры. Өфө губернаһының...

КЛЮЧАРЁВ, Шишмә р‑нындағы ауыл

КЛЮЧАРЁВ, Шишмә р‑нындағы ауыл, Алкин а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнс. 18 км һәм Алкин т. юл ст. К.‑Көнс. табан 9 км алыҫлыҡта Дим й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 27 кеше; 1959 — 78; 1989 — 138; 2002 — 101; 2010 — 70 кеше. Урыҫтар йәшәй (2002). Ауылға 1910 й. Өфө өйәҙендә Һамар—Златоуст (хәҙ....

КЛЮЧЁВКА, Фёдоровка р‑нындағы ауыл

КЛЮЧЁВКА, Фёдоровка р‑нындағы ауыл, Разин а/с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 30 км һәм Мәләүез т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 30 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 219 кеше; 1920 — 378; 1939 — 177; 1959 — 127; 1989 — 282; 2002 — 303; 2010 — 273 кеше. Урыҫтар йәшәй (2002). Төп мәктәп, фельдшер-акушерлыҡ...

КЛЮЧЕВОЙ, Мәсетле р‑нындағы ауыл

КЛЮЧЕВОЙ, Мәсетле р‑нындағы ауыл, Абдулла а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 20 км һәм Красноуфимск т. юл ст. (Свердловск өлк.) К.‑Көнс. табан 84 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 292 кеше; 1959 — 364; 1989 — 197; 2002 — 210; 2010 — 180 кеше. Урыҫтар, татарҙар йәшәй (2002). Фельдшер‑акушерлыҡ...

КЛЮЧИ, Асҡын р‑нындағы ауыл

КЛЮЧИ, Асҡын р‑нындағы ауыл, Ключи а/с үҙәге. Район үҙәгенән К.-Көнб. 25 км һәм Көйәҙе т. юл ст. (Пермь крайы) К.‑Көнс. табан 132 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1163 кеше; 1920 — 1224; 1939 — 939; 1959 — 527; 1989 — 184; 2002 — 236; 2010 — 170 кеше. Урыҫтар, татарҙар йәшәй (2002). Урта мәктәп,...

КЛЮЧНИКОВ Владимир Васильевич

КЛЮЧНИКОВ Владимир Васильевич (10.7.1957, Өфө), инженер-механик. БР‑ҙың атҡ. машиналар эшләүсеһе (2008). ӨАИ‑ны тамамлаған (1985). 1984 й. алып ӨМЭПБ‑ла: инженер-технолог, 1985 й. — прокатлау‑йәйеү һәм бөгөү бюроһы нач., 1986 й. — өлкән инженер‑технолог, 1987 й. — технология бюроһы нач., 1994 й. — баш...

КЛЯВЛИН Марс Сәлих улы

КЛЯВЛИН Марс Сәлих улы (27.4.1949, БАССР‑ҙың Ғафури р‑ны Красноусол ҡсб), инженер‑технолог. Химия ф. д‑ры (1994), проф. (2000). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (1999). ӨНИ‑не тамамлаған (1972). 1966—67 йй. ӨПЭЗ‑дә эшләй, 1972 й. алып ӨДНТУ‑ла уҡыта (1996 й. — һыу м‑н тәьмин итеү һәм ағынты...

КНАУФ Андрей Андреевич

КНАУФ Андрей Андреевич (? — 1853 й. алда), завод хужаһы, 1‑се гильдия сауҙагәре. Атаҡлы граждан. 18 б. аҙ. Рәсәй подданныйлығын ҡабул итә. 18 б. аҙ. — 19 б. башында К. Златоуст (Косотур) заводын, Ҡуҫа заводын, Мейәс заводын, Һатҡы заводын, Әртә заводын ҡуртымға ала. 1804 й. И.П.Осокиндан (ҡара: Осокиндар)...

КНАУФ ТАУ ЗАВОДТАРЫ АКЦИОНЕРҘАР КОМПАНИЯҺЫ

КНАУФ ТАУ ЗАВОДТАРЫ АКЦИОНЕРҘАР КОМПАНИЯҺЫ, 1853 й. С.‑Петербургта Кнауф тау округы (ҡара: Тау округтары) нигеҙендә ойошторола. 1853 й. төп капиталы 1,2 млн һумдан ашыу (500‑әр һумлыҡ 2437 акция) тәшкил итә. Акцияларҙың төп пакеты (2 мең) — ваҡ акционерҙар, аҙ ғына өлөшө эре акционерҙар (310; башлыса...

КНЕЛЛЕР Леонид Ефимович

КНЕЛЛЕР Леонид Ефимович (9.5.1952, Грозный ҡ.), тау инженеры‑геофизик. Техник фәндәр докторы (1992), профессор (1996). РФ‑тың почётлы нефтсеһе (2003), почётлы ер аҫты разведкалаусыһы (2006). Грозный нефть институтын тамамлағандан һуң (1974) Бөтә Союз геологик разведка скважиналарын геофизик өйрәнеү...

КНИСС Александр Адольфович

КНИСС Александр Адольфович (2.4.1920, Өфө — 15.7.2003, шунда уҡ), тренер. Саңғы ярышы б‑са РСФСР-ҙың атҡ. тренеры (1971). БАССР-ҙың атҡ. физик культура хеҙм‑ре (1990). Силәбе физик культура ин‑тын тамамлаған (1958). 1946 й. алып К.А.Тимирязев ис. Башҡ. пед. ин‑ты, 1952—95 йй. — БДАУ уҡытыусыһы. Тәрбиәләнеүселәре...

КНИСС Владимир Александрович

КНИСС Владимир Александрович (8.7.1945, Өфө), зоолог. Биол. ф. д‑ры (2006). А.А.Книсстың улы. БДУ‑ны тамамлаған (1971). 1973—77 йй. БДПИ-ла, 1980 й. алып БАХИ‑ла, 1986 й. — БДУ‑ла (2007—13 йй. зоология каф. мөдире), 2015 й. — Башҡ‑н физик культура ин‑тында уҡыта. Фәнни эшмәкәрлеге мәмерйәләрҙең һәм...

КНЯЗЕВ Иван Николаевич

КНЯЗЕВ Иван Николаевич (12.7.1924, Өфө, башҡа мәғлүмәттәр б‑са, БАССР‑ҙың Өфө кантоны Князев утары — 17.10.1999, Светлоград ҡ.), Советтар Союзы Геройы (1943). Кесе лейт. (1946). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1943 й. алып Воронеж һәм 1‑се Украина фронттарында хеҙмәт итә. Герой исеменә 8‑се уҡсылар див....

КНЯЗЕВ Николай Сергеевич

КНЯЗЕВ Николай Сергеевич (15.5.1928, Урта Волга өлк. Криволучая Ивановка а. — 17.1.1985, Нефтекама ҡ.), хужалыҡ эшмәкәре. БАССР-ҙың атҡ. нефтсеһе (1975), СССР‑ҙың нефть сығарыу сәнәғәте отличнигы (1967), СССР‑ҙың почётлы нефтсеһе (1977). ӨНИ‑не тамамлаған (1962). 1947 й. алып “Туймазанефть” тресында...

КНЯЗЕВ, ауыл, Өфө эсендә

КНЯЗЕВ, ауыл, 2004 й. алып Өфө эсендә. Ауылға 17 б. башында Өфө өйәҙендә дворян Ураковтарҙың ауылы булараҡ нигеҙ һалына. 1865 й. 41 йортта 256 кеше йәшәгән. Игенселек, малс‑ҡ, умарт‑ҡ м‑н шөғөлләнгәндәр. 1906 й. земство мәктәбе, һыра һәм 3 бакалея кибете, мөгәзәй теркәлгән. Халҡы: 1906 й. — 396 кеше;...

КНЯЗЕВА Ольга Александровна

КНЯЗЕВА Ольга Александровна (18.9.1956, Стәрлетамаҡ ҡ.), биохимик. Биол. ф. д‑ры (2008). ЛДУ‑ны тамамлағандан һуң (1980) СССР Бөтә Союз а.х. микробиологияһы ҒТИ‑ның Көньяҡ зона тупраҡ микробиологияһы бүлегендә, 1986 й. алып Ҡырым мед. ин‑тында эшләй (икеһе лә — Симферополь ҡ.). 1994 й. башлап Биохимия...

КОБ-ПОКРОВКА, Благовар р‑нындағы ауыл

КОБ-ПОКРОВКА, Благовар р‑нындағы ауыл, Языков а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т. 4 км һәм Благовар т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 18 км алыҫлыҡта Ҡармасан й. буйында, Һамар—Өфө—Силәбе автомобиль юлында урынлашҡан. Халҡы: 1920 й. — 701 кеше; 1939 — 638; 1959 — 325; 1989 — 400; 2002 — 558; 2010 — 557 кеше. Урыҫтар,...

КОБЕЛЕВ Александр Иванович

КОБЕЛЕВ Александр Иванович (5.3.1910, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Богородский а. — 14.10.1975, Өфө), лётчик, подполковник (1948). Советтар Союзы Геройы (1944). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Батайск граждан һауа флоты пилоттары мәктәбен тамамлағандан һуң (1934) шунда уҡ, 1938 й. алып Тамбов граждан һауа...

КОБЗЕВ Николай Никифорович

КОБЗЕВ Николай Никифорович [1.10.1925, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Яңы Гуровка а. (БР-ҙың Ауырғазы районы) — 1991, Борисов ҡ.], танкист, гвардия полковнигы (1980). Дан орденының тулы кавалеры. Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Харьков гвардия танк училищеһын (1948) һәм “Выстрел” Юғары атыу-тактика курстарын...