Список материалов
НЕФЁДОВ Олег Матвеевич
НЕФЁДОВ Олег Матвеевич (25.11. 1931, Дмитров ҡ.) химик‑органик. РФА акад. (1987), химия ф. д‑ры (1967), проф. (1968). Мәскәү химия- технология ин‑тын тамамлаған (1954). 1957 й. алып РФА‑ның Н.Д. Зелинский ис. Органик химия ин‑тында эшләй, 1968 й. башлап лаб. мөдире, бер үк ваҡытта РФА‑ның Дөйөм һәм...
НЕФЁДОВ Филипп Диомидович
НЕФЁДОВ Филипп Диомидович (6.10.1838, Владимир губ. Иваново а. — 12.3.1902, Владимир губ. Перебор а., Мәскәүҙә ерләнгән), археолог. 1874 й. алып Мәскәү ун‑ты эргәһендәге Тәбиғәт белемен, антропология һәм этнографияны яратыусылар йәмғиәтенең этнография бүлеге хеҙм‑ре, 1887 й. — Мәскәү археология йәмғиәтенең...
НЕФЁДОВА Тамара Ивановна
НЕФЁДОВА Тамара Ивановна (26.1. 1951, Чита өлк. Хадабулаҡ ҡсб — 28.10.2005, Өфө), журналист. БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (2001). Журналистар союзы (1978), Рәссамдар союзы (1995) ағзаһы. БДУ‑ны (1972), Мәскәү полиграфия ин‑тын (1986) тамамлаған. 1973 й. алып “Вечерняя Уфа” гәз. хеҙм‑ре (2002 й. — бүлек...
НЕФОРОЩА, Әлшәй р‑нындағы ауыл
НЕФОРОЩА, Әлшәй р‑нындағы ауыл, Ниғмәтулла а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Раевка т. юл ст. К.-Көнс. табан 48 км алыҫлыҡта Ҡыҙыл й. (Өршәк й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 337 кеше; 1920 — 434; 1939 — 363; 1959 — 194; 1989 — 164; 2002 — 200; 2010 — 173 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002)....
НЕФРИТ
НЕФРИТ (гр. nephroјs — бөйөр) м е д и ц и н а л а, формаһы һәм төҙөлөшө б‑са күп төрлө булған иммун‑шешеү ауырыуҙары төркөмө, күп осраҡта бөйөр йомғаҡсалары, ш. уҡ каналсыҡтар һәм интерстициаль туҡыма зарарлана.
Кеше Н. Үҙ аллы нозологик форма булараҡ та, системалы ауырыуҙарҙың (системалы ҡыҙыл сөсө...
НЕФРИТ, минерал
НЕФРИТ г е о л о г и я л а, минерал. Тремолит‑актинолит рәтенең амфиболдарынан тора. Агрегаттары нәҙек сүсле, микрокристаллы. Төҫө асыҡ йәшелдән ҡуйы йәшелгә тиклем. Ҡатылығы 5,5—6,5; тығыҙлығы 2800— 3300 кг/м3; һынылышы ҡытыршы; тығыҙ һәм йәбешкәк. Гидротермаль-метасоматик шарттарҙа хасил була, ғәҙәттә...
НЕФРОЛОГИЯ
НЕФРОЛОГИЯ (гр. nephroјs — бөйөр һәм ...логия), бөйөрҙөң төҙөлөшөн һәм функцияларын, бөйөр ауырыуҙарының барлыҡҡа килеү, үҫеү механизмдарын һәм клиник сағылышын өйрәнеүсе, был ауырыуҙарҙы диагностикалау, дауалау һәм иҫкәртеү ысулдарын эшләүсе медицина бүлеге. Башҡортостанда Н. проблемалары б‑са фәнни...
НЕФТЕБАЗАЛАР
НЕФТЕБАЗАЛАР, нефтте һәм нефть продукттарын туплау, һаҡлау, оҙатып тороу өсөн ҡоролмалар һәм ҡорамалдар комплексы. Тәғәйенләнеше б‑са нефть продукттарын транспорттың бер төрөнән икенсеһенә күсереп тейәүҙе башҡарған, бүлгән (хеҙмәтләндерелгән райондарҙы нефть продукттары м‑н тәьмин итә) һәм күсереп тейәп...
НЕФТЕКАМА АВТОЗАВОДЫ
НЕФТЕКАМА АВТОЗАВОДЫ, “Н е ф А З”, ААЙ. Составында ауҙармалы машиналар, вахта автобустары, һыйҙырышлығы 8‑ҙән алып 38 м3 тиклем булған автоцистерналар, тағылмалар һәм ярым тағылма‑цистерналар, йөк күтәреүсәнлеге 7‑нән алып 30 т тиклем булған дөйөм транспорт тәғәйенләнешле тағылмалар һәм ярым тағылмалар,...
НЕФТЕКАМА БЫРАУЛАУ ЭШТӘРЕ ИДАРАЛЫҒЫ
НЕФТЕКАМА БЫРАУЛАУ ЭШТӘРЕ ИДАРАЛЫҒЫ. Нефть һәм газ эҙләүһәм разведкалау, скважиналар (ш. иҫ. һыу скважиналары) төҙөү һәм ремонтлау, ситтәге үҙәктәрҙе быраулау (ш. иҫ. горизонталь йүнәлештә), скважиналар быраулау һәм ремонтлау өсөн ҡорамалдар һәм инструменттар етештереү м‑н шөғөлләнгән. 1970 й. “Башнефть”...
НЕФТЕКАМА ИКМӘК КОМБИНАТЫ
НЕФТЕКАМА ИКМӘК КОМБИНАТЫ, ААЙ. Составына 2‑се (1965 й. асылған), 3‑сө (1992), 4‑се (1993) икмәк з‑дтары, “Икмәк йорто” магазиндар селтәре (1993) инә. 2012 й. 390 кеше эшләгән. Продукцияһы БР‑ҙа һәм Удмуртияла һатыла. 1959 й. Н.и.к. булараҡ ойошторола, 1994 й. хәҙ. статусын ала. 2004 й. башлап “Интеграл”...
НЕФТЕКАМА ИТ-КОНСЕРВА КОМБИНАТЫ
НЕФТЕКАМА ИТ‑КОНСЕРВА КОМБИНАТЫ, 1964 й. ойошторола, 1994 й. алып ААЙ, 2007 й. ябыла. Комб‑т составында һуғым, ит‑май, колбаса (ҡеүәте тәүлегенә 15 т), консерва (айына 400 туба) цехтары, һыуытҡысы һ.б. булған. Ит, ит консервалары, колбаса ризыҡтары, ыҫланған аҙыҡ, иттән ярым фабрикаттар, аҡ май, аҙыҡ...
НЕФТЕКАМА КҮН-ГАЛАНТЕРЕЯ ФАБРИКАҺЫ
НЕФТЕКАМА КҮН‑ГАЛАНТЕРЕЯ ФАБРИКАҺЫ, ААЙ. Сумка, портфель, папка, ранец, рюкзак, янсыҡ, бумажниктар һ.б. етештерә. Составында бесеү, 2 тегеү цехы, һынау участкаһы бар. 2012 й. 116 кеше эшләгән. Продукцияһы БР‑ҙа һәм РФ‑тың башҡа төбәктәрендә һатыла. 1971 й. Өфө күн‑галантерея фабрикаһының Нефтекама цехы...
НЕФТЕКАМА ҠАЛА ҺӨТ ЗАВОДЫ
НЕФТЕКАМА ҠАЛА ҺӨТ ЗАВОДЫ, “Аллат” ЯАЙ (Өфө) филиалы. Айыртылмаған һөт һәм майһыҙ продукция, адыгей сыры, иретелгән сыр, мал майы, майлы эремсек етештерә. Составына ҡабул итеү‑аппарат (һөт һәм һөт продукттарын ҡойоу), эремсек ризыҡтары эшләү цехтары инә. 2012 й. 236 кеше эшләгән. Продукцияһы БР‑ҙа һәм...
НЕФТЕКАМА МАШИНАЛАР ЭШЛӘҮ КОЛЛЕДЖЫ
НЕФТЕКАМА МАШИНАЛАР ЭШЛӘҮ КОЛЛЕДЖЫ, 1984 й. машиналар эшләү техникумы булараҡ асыла, 2009 й. хәҙ. статусын ала. Уҡытыу көндөҙгө һәм ситтән тороп уҡыу бүлексәләрендә түбәндәге һөнәрҙәр б‑са алып барыла: иретеп йәбештереү производствоһы, йылылыҡ тәьминәте һәм йылытыу техникаһы ҡорамалы, машиналар эшләү...
НЕФТЕКАМА МУЗЕЙЫ
НЕФТЕКАМА МУЗЕЙЫ. 1967 й. ойошторола. 1994 й. алып Милли музей филиалы, 2007 й. Нефтекама тарих‑тыуған яҡты өйрәнеү музейы. Музей фондында 10 меңдән ашыу һаҡлау берәмеге, ш. иҫ. палеонтологик табылдыҡтар, таксидермист П.К.Павликовтың хайуан толоптары, ҡулдан һуғылған мари һәм удмурт ҡатын‑ҡыҙкейеме,...
НЕФТЕКАМА НЕФТЬ КОЛЛЕДЖЫ
НЕФТЕКАМА НЕФТЬ КОЛЛЕДЖЫ, 1962 й. Октябрьский нефть техникумының (ҡара: Октябрьский нефть колледжы) Арлан киске бүлексәһе базаһында киске нефть техникумы булараҡ асыла, 1994 й. хәҙ. статусын ала. Уҡытыу көндөҙгө һәм ситтән тороп уҡыу бүлектәрендә түбәндәге һөнәрҙәр б‑са алып барыла: нефть һәм газ скважиналарын...
НЕФТЕКАМА НЕФТЬ ПРОМЫСЛАҺЫ ҠОРАМАЛДАРЫ ЗАВОДЫ
НЕФТЕКАМА НЕФТЬ ПРОМЫСЛАҺЫ ҠОРАМАЛДАРЫ ЗАВОДЫ, ЯСЙ. Нефть промыслаһы һәм энергия ҡорамалдарын (ш. уҡ уларҙың запас частарын), нефть промыслаһы инструментын яһау, уларға ағымдағы һәм капиталь ремонт үткәреү, сервис ярҙамы күрһәтеү пр‑тиеһы; насос‑компрессор һәм нефть үткәргес торбалар, полиэтилен торбалар,...
НЕФТЕКАМА НЕФТЬ ҺӘМ ГАЗ МАШИНАЛАРЫ ЭШЛӘҮ ЗАВОДЫ
НЕФТЕКАМА НЕФТЬ ҺӘМ ГАЗ МАШИНАЛАРЫ ЭШЛӘҮ ЗАВОДЫ, 1979 й. ойошторола, 1987 й. Нефтекама быраулау инструменттары з‑ды булараҡ файҙаланыуға индерелә, 1990 й. алып “Бур” ҠП, 1997 й. — Н.н.һ.г.м.э.з. ААЙ, 2001 й. завод скважиналарҙы ремонтлау өсөн махсус техника етештереүгә күсә (автомобилдәр һәм тракторҙар...
НЕФТЕКАМА ПЕДАГОГИЯ КОЛЛЕДЖЫ
НЕФТЕКАМА ПЕДАГОГИЯ КОЛЛЕДЖЫ, 1988 й. пед. училище булараҡ асыла, 2001 й. хәҙ. статусын ала. Уҡытыу көндөҙгө һәм ситтән тороп уҡыу бүлектәрендә түбәндәге һөнәрҙәр б‑са алып барыла: мәктәпкәсә белем, сит тел (инглиз), башланғыс кластарҙа уҡытыу, туған (башҡорт) тел һәм әҙәбиәт, ғәмәли информатика. Китапханаһы,...
