Список материалов
НИҒӘМӘТ, Баймаҡ р‑нындағы ауыл
НИҒӘМӘТ, Ү р н ә к, Баймаҡ р‑нындағы ауыл, Ниғәмәт а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 30 км һәм Сибай т. юл ст. Көнб. табан 75 км алыҫлыҡта Таулы й. (Һаҡмар й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 211 кеше; 1920 — 206; 1939 — 369; 1959 — 621; 1989 — 825; 2002 — 909; 2010 — 838 кеше. Башҡорттар...
НИҒМӘТИ Ғәлимйән Әмирйән улы
НИҒМӘТИ (Ниғмәтуллин) Ғәлимйән Әмирйән улы [26.7.1897, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Өйҙөрәкбаш а. (БР‑ҙың Благовар р‑ны) — 4.11. 1941 (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, 4.12. 1941), Коми АССР‑ы Усть-Вымь а.], әҙәбиәт белгесе. “Ғәлиә” мәҙрәсәһендә, Мәскәү журналистика ин‑тында уҡыған (1922—23). 1918 й. алып “Кызыл...
НИҒМӘТИ Рәшит Ниғмәтулла улы
НИҒМӘТИ (Ниғмәтуллин) Рәшит Ниғмәтулла улы [27.1.1909, Һамар губ. Николаевск өйәҙе Диңгеҙбай а. (Һамар өлк. Оло Чернигов р‑ны) – 13.10.1959, Өфө, Н.К.Крупская ис. баҡсала (хәҙ. С.Юлаев ис. баҡса) ерләнгән], шағир. БАССР‑ҙың халыҡ шағиры (1959). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1938). Тыуған ауылындағы мәҙрәсәлә...
НИҒМӘТЙӘНОВ Ғилман Вилдан улы
НИҒМӘТЙӘНОВ Ғилман Вилдан улы [22.3.1911, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Туҡмаҡлы а. (БР‑ҙың Архангел р‑ны) — 18.6.1989, Өфө], дәүләт эшмәкәре. Иҡт. ф. канд. (1950). Куйбышев план ин‑тын тамамлағандан һуң (1935) БАССР Дәүләт планында эшләй: иҡтисадсы, төркөм етәксеһе, сектор нач., 1938 й. алып рәйес урынбаҫары,...
НИҒМӘТУЛЛА, Әлшәй р‑нындағы ауыл
НИҒМӘТУЛЛА, Әлшәй р‑нындағы ауыл, Ниғмәтулла а/с үҙәге. Район үҙәгенән һәм Раевка т. юл ст. К.-Көнс. табан 33 км алыҫлыҡта Таҡйылға й. (Өршәк й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 2535 кеше; 1920 — 2963; 1939 — 1902; 1959 — 1072; 1989 — 664; 2002 — 614; 2010 — 553 кеше. Татарҙар йәшәй (2002)....
НИҒМӘТУЛЛИН Әхәт Зәйнетдин улы
НИҒМӘТУЛЛИН Әхәт Зәйнетдин улы [30.11.1921, Ырымбур губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Үтәй а. (Ырымбур өлк. Красногвардейский р‑ны) — 11.5.2015, Өфө], әҙәбиәт белгесе, шағир. Филол. ф. д‑ры (1993), проф. (1996). БАССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1982). Журналистар союзы (1966), Яҙыусылар союзы (2000) ағзаһы. Б.В....
НИҒМӘТУЛЛИН Искәндәр Ниғмәтулла улы
НИҒМӘТУЛЛИН Искәндәр Ниғмәтулла улы (23.1.1908, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе Яңы Ҡарғалы а., хәҙ. БР‑ҙың Благовар р‑ны Үрге Ҡарғалы а., – 29.6.1980, Мәскәү), инженер. Техник ф. д‑ры (1955), проф. (1955). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Тереғоловтар нәҫеленән, Ғ.Н.Тереғоловтың ҡустыһы. 1925 й. алып ВЛКСМ‑дың Белорет...
НИҒМӘТУЛЛИН Мулланур Абдулхай улы
НИҒМӘТУЛЛИН Мулланур Абдулхай улы (28.10.1941, БАССР‑ҙың Мәсетле р‑ны Йонос а. – 11.2.2002, Сибай ҡ.), актёр. БАССР‑ҙың халыҡ (1989) һәм атҡ. (1978) артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1979). Өфө сәнғәт уч‑щеһын тамамлағандан һуң (1966; И.Х.Йомағолов курсы) Мәсетле район мәҙәниәт йортоноң художество...
НИҒМӘТУЛЛИН Нурмөхәмәт Мәғәфүр улы
НИҒМӘТУЛЛИН Нурмөхәмәт Мәғәфүр улы (8.12.1946, БАССР‑ҙың Баймаҡ р‑ны Сибай эшселәр ҡсб, хәҙ. Сибай ҡ. — 26.6.2019, Өфө), дин әһеле, БР мосолмандарының Диниә назараты мөфтөйө (1992—2019). Әл‑Бохари ис. Ташкент Ислам ин‑тын (1979), “Ислам саҡырыуы” ин‑тында (Дәмәшҡ, 1982), РФ Президенты ҡарамағындағы...
НИҒМӘТУЛЛИН Радик Әсхәт улы
НИҒМӘТУЛЛИН Радик Әсхәт улы (20.6.1959, БАССР‑ҙың Борай районы Салҡаҡ а. — 5.10.2010, Өфө ҡ.), хирург. Медицина фәндәре докторы (1999), профессор (2002). БДМИ‑ны тамамлаған (1986). 1983—86 йй. Өфө ҡ. ашығыс медицина ярҙамы станцияһында эшләй, 1991 й. алып БДМУ‑ла. Фәнни эшмәкәрлеге һөт биҙенең шешеүе...
НИҒМӘТУЛЛИН Рамаҙан Муллағәле улы
НИҒМӘТУЛЛИН Рамаҙан Муллағәле улы [16.7.1924, БАССР‑ҙың Тамъян- Ҡатай кантоны Иманғол а. (БР‑ҙың Учалы р‑ны) — 19.2.2002, Учалы ҡ.], Соц. Хеҙмәт Геройы (1966). СССР‑ҙың почётлы таусыһы (1979). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1940—42 йй. һәм 1950 й. алып Учалы тау-байыҡтырыу комб‑тында эшләй: забойсы, 1951...
НИҒМӘТУЛЛИН Рауил Хөрмәт улы
НИҒМӘТУЛЛИН Рауил Хөрмәт улы [12.5.1941, БАССР‑ҙың Маҡар р‑ны Ғүмәр а. (БР‑ҙың Ишембай р‑ны) — 5.9.2005, шунда уҡ], шағир. БССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1991). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1984). БДУ‑ны тамамлаған (1969). 1970 й. алып Ишембай р‑ны Әхмәр урта мәктәбе дир., 1973 й. — РСФСР Мәғариф министрлығы...
НИҒМӘТУЛЛИН Рафиҡ Тәлғәт улы
НИҒМӘТУЛЛИН Рафиҡ Тәлғәт улы (26.7.1950, БАССР‑ҙың Мишкә р‑ны Мишкә а.), анатом. Мед. ф. д‑ры (1997), проф. (1999). РФ‑тың (2006) һәм БР‑ҙың (2000) атҡ. фән эшмәкәре, СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1982). БДМИ‑ны тамамлаған (1974), 1977 й. алып шунда уҡ эшләй, бер үк ваҡытта 1990 й. башлап Бөтә Рәсәй...
НИҒМӘТУЛЛИН Ришат Вәхит улы
НИҒМӘТУЛЛИН Ришат Вәхит улы (11.1.1959, БАССР‑ҙың Ейәнсура р‑ны Иҫәнғол а.), юрист. Юридик ф. д‑ры (2008), проф. (2013). БР‑ҙың атҡ. юрисы (2009), РФ ЭЭМ‑ының почётлы хеҙм‑ре (2009). БДУ‑ны (1982), Өфө юғары мәктәбен (1994) тамамлаған. 1982 й. алып БДПИ‑ла эшләй. 1985 й. башлап Өфө халыҡ депутаттарының...
НИҒМӘТУЛЛИН Ришат Ғаяз улы
НИҒМӘТУЛЛИН Ришат Ғаяз улы (20.4.1952, Күмертау ҡсб), инженер-технолог. Техник ф. д‑ры (1999). БР‑ҙың атҡ. уйлап табыусыһы (2010). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1974) Яңы Өфө НЭЗ‑ында эшләй. 1976 й. алып ВЛКСМ‑дың Өфө ҡалаһы Орджоникидзе район ком‑тында (1978 й. башлап 1‑се секретарь), 1981 й. — КПСС‑тың...
НИҒМӘТУЛЛИН Роберт Искәндәр улы
НИҒМӘТУЛЛИН Роберт Искәндәр улы (17.6.1940, Мәскәү), инженер-механик, математик. РФА‑ның (1991), БР ФА‑ның (1997) акад., физика‑матем. ф. д‑ры (1971), проф. (1974). Тереғоловтар нәҫеленән, И.Н.Ниғмәтуллиндың улы. Н.Э.Бауман ис. Мәскәү юғары техник уч‑щеһын (1963), МДУ‑ны (1965) тамамлаған. 1963 й. алып...
НИҒМӘТУЛЛИН Тимербәк Ғәзиз улы
НИҒМӘТУЛЛИН Тимербәк Ғәзиз улы (20.5.1929, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Туҡай ҡсб, хәҙер БР‑ҙың Бишбүләк районы Туҡай а., — 16.4.2006, Өфө ҡ.), биохимик. Биология фәндәре докторы (1984), профессор (1991). БАССР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1987), СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1977), СССР‑ҙың уйлап...
НИҒМӘТУЛЛИНА Фира Ғариф ҡыҙы
НИҒМӘТУЛЛИНА Фира Ғариф ҡыҙы (31.3.1933, БАССР‑ҙың Баймаҡ р‑ны Түб. Бетерә ҡсб, хәҙ. БР‑ҙың ш. уҡ р‑ны Бетерә а., — 21.2.2001, БР‑ҙың Баймаҡ р‑ны Һаҡмар а.), Соц. Хеҙмәт Геройы (1976). 1949—88 йй. Баймаҡ р‑нының “Һәүәнәк” с‑зында эшләй: 1953 й. тиклем һәм 1958—61 йй. быҙау ҡараусы, 1953—58 йй. һәм 1961...
НИДЕРЛАНД
НИДЕРЛАНД, Н и д е р л а н д К о р о л л е г е (рәсми булмаған исеме Голландия), Көнбайыш Европалағы дәүләт, Төньяҡ диңгеҙ буйында урынлашҡан. Майҙаны — 41,5 мең км2. Баш ҡалаһы — Амстердам. Дәүләт башлығы — король (королева). Халҡы — 16,9 млн кеше (2012): голландтар (80,8%), немецтар (2,4%), индонезиандар...
НИЖЕГОРОДКА, Өфө р‑нындағы ауыл
НИЖЕГОРОДКА, Өфө р‑нындағы ауыл, Зубов а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 20 км һәм Өршәк т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 13 км алыҫлыҡта Дим й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. – 572 кеше; 1920 – 987; 1939 – 710; 1959 – 831; 1989 – 1729; 2002 – 2075; 2010 – 2541 кеше. Урыҫтар йәшәй (2002). Н. “Башсельэнерго”...
