Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

НИКИТИН Пётр Иванович

НИКИТИН Пётр Иванович (24.2. 1949, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ р‑ны Покровка а.), тренер. Ауыр атлетика б‑са Рәсәйҙең атҡ. тренеры (1996). БР‑ҙың атҡ. физик культура хеҙм‑ре (2006). 1989 й. алып “Каучук” спорт клубында (Стәрлетамаҡ ҡ.), 2008 й. — Стәрлетамаҡ р‑нының 2‑се ДЮСШ‑ында, бер үк ваҡытта 1993—2003...

НИКИТИН Семён Петрович

НИКИТИН Семён Петрович (3.8. 1928, БАССР‑ҙың Йылайыр кантоны Иван-Ҡыуалат утары, хәҙ. БР‑ҙың Йылайыр р‑ны Иван-Ҡыуалат а., — 30.7.1981, Сибай ҡ.), водитель. 1944 й. алып Севастополь ҡ. аяҡҡа баҫтырыу эшендә. 1949 й. башлап Көньяҡ Урал геология идаралығының Баймаҡ геол. разведка партияһында (Өфө), 1957—81...

НИКИТИН Юрий Ерофеевич

НИКИТИН Юрий Ерофеевич (6.7. 1935, Пушкин ҡ. — 21.4.2004, Новгород ҡ.), физик‑химик. Химия ф. д‑ры (1979), проф. (1983). РСФСР‑ҙың (1990), БАССР‑ҙың (1976) атҡ. фән һәм техника эшмәкәре, СССР‑ҙың атҡ. уйлап табыусыһы (1976). Ленинград технология ин‑тын тамамлағандан һуң (1959) Химия ин‑тында (Өфө) эшләй:...

НИКИТИН ЯЛАНҒАСЛЫҠТАРЫ

НИКИТИН ЯЛАНҒАСЛЫҠТАРЫ, аҡбур һәм палеоген ултырмаларынан тора, геол. тәбиғәт ҡомартҡыһы (1965). Көйөргәҙе р‑ны Яңы Ҡалта а. көньяҡ‑көнбайышҡа табан 4 км алыҫлыҡта Оло Юшатыр й. уң ярында урынлашҡан. Н.я. — дөйөм ҡалынлығы яҡынса 9 м булған аҡбур һәм палеоген ултырмаларының сиге буйындағы төп геол....

НИКИТИН, Ҡырмыҫҡалы р‑нындағы ауыл

НИКИТИН, Б ө р к ө т л ө, Ҡырмыҫҡалы р‑нындағы ауыл, Атйетәр а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 42 км һәм Дәүләкән т. юл ст. Көнс. табан 30 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. – 127 кеше; 1920 – 159; 1939 – 231; 1959 – 132; 1989 – 25; 2002 – 148; 2010 – 127 кеше. Урыҫтар йәшәй (2002). Башланғыс...

НИКИТИНА Ирина Леонидовна

НИКИТИНА Ирина Леонидовна (18.7. 1970, Йошкар‑Ола), фармаколог. Мед. ф. д‑ры (2004). БДМИ‑ны тамамлаған (1993), 1996 й. алып шунда уҡ уҡыта, бер үк ваҡытта 2006—12 йй. БР‑ҙа һаулыҡ һаҡлау һәм соц. үҫеш өлкәһен күҙәтеү б‑са Федераль хеҙмәттең Лицензиялаусы консультатив-методик үҙәге филиалында эшләй...

НИКИТИНКА, Туймазы р‑нындағы ауыл

НИКИТИНКА, Туймазы р‑нындағы ауыл, Ғәфүр а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Туймазы т. юл ст. К.‑Көнс. табан 16 км алыҫлыҡта Өҫән й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. – 586 кеше; 1920 – 533; 1939 – 340; 1959 – 218; 1989 – 255; 2002 – 296; 2010 – 303 кеше. Урыҫтар йәшәй (2002). Балалар баҡсаһы, фельдшер-акушерлыҡ...

НИКИФАР УРТА МӘКТӘБЕ

НИКИФАР УРТА МӘКТӘБЕ, Әлшәй р‑нында урынлашҡан. 1906 й. 1 класлы министрлыҡ мәктәбе булараҡ асыла,__ 1921 й. алып килешеү нигеҙендәге мәктәп, 1932 й. — башланғыс, 1933 й. — тулы булмаған урта мәктәп, 1939 й. хәҙ. статусын ала. Балғажы а. филиалы эшләй. Китапханаһы, тыуған яҡты өйрәнеү музейы, интернаты,...

НИКИФАР, Әлшәй р‑нындағы ауыл

НИКИФАР, Әлшәй р‑нындағы ауыл, Никифар а/с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 45 км һәм Аксёнов т. юл ст. К.‑Көнс. табан 12 км алыҫлыҡта Ҡарамалы й. (Дим й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1897 кеше; 1920 — 2178; 1939 — 1732; 1959 — 1385; 1989 — 951; 2002 — 1020; 2010 — 845 кеше. Татарҙар...

НИКИФОРОВ Алексей Фёдорович

НИКИФОРОВ Алексей Фёдорович [7.3.1915, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Яковлевка а. (БР‑ҙың Ҡырмыҫҡалы р‑ны) — 21.3.1977, Ялта ҡ.], Советтар Союзы Геройы (1944). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1932 й. алып БАССР‑ҙың Шишмә р‑нында колхозда, 1939 й. — Благовар р‑нының Эске эштәр ХК бүлегендә эшләй. 1936—38 йй....

НИКИФОРОВ Кузьма Фёдорович

НИКИФОРОВ Кузьма Фёдорович (14.11.1924, БАССР‑ҙың Мәсәғүт кантоны Аҡбай а. — 3.8.1986, БАССР‑ҙың Дыуан р‑ны Мәсәғүт а.), хужалыҡ эшмәкәре. БАССР‑ҙың атҡ. сауҙа хеҙм‑ре (1981). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1947 й. алып Балаҡатай р‑нында эшләй: ВКП(б)‑ның район ком‑тында, 1948 й. башлап хәрби комиссариаттың...

НИКИФОРОВ Михаил Тихонович

НИКИФОРОВ Михаил Тихонович (7.11.1918, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе Казанка а. — 30.10.1993, БР‑ҙың ш. уҡ р‑ны Бүздәк с‑зы Комсомол бүлексәһе а., хәҙ. Комсомол а.; ш. уҡ р‑ндың Михайловка а. ерләнгән), Соц. Хеҙмәт Геройы (1966). 1936 й. алып “Бүздәк” с‑зында эшләй: тракторсы, 1938—39 йй. шофёр, 1947 й. башлап...

НИКИФОРОВ Юрий Никифорович

НИКИФОРОВ Юрий Никифорович (16.11.1934, БАССР‑ҙың Бәләбәй р‑ны Аделькин а. — 27.11. 2012, Өфө), тарихсы, политолог. Тарих ф. д‑ры (1978), проф. (1980). БАССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1983), РСФСР мәктәбенең атҡ. уҡытыусыһы (1960). СССР‑ҙың юғары мәктәбе отличнигы (1984), РФ‑тың почётлы юғары проф. белем...

НИКИШИН Сергей Михайлович

НИКИШИН Сергей Михайлович (24.7.1958, БАССР‑ҙың Благовар р‑ны Языков а.), спортсы. Конькиҙа шыуыу спорты б‑са СССР‑ҙың халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1978). Шорт-трек б‑са Рәсәйҙең атҡ. тренеры (1992) һәм бөтә Союз категориялы судья (1990). ӨНИ‑не (1982), Үҙәк физик культура ин‑тының Юғары тренерҙар...

НИКОВ Григорий Петрович

НИКОВ Григорий Петрович (28.7.1924, Рязань өлкәһе Нащи а. — 9.8.2016, Өфө ҡ.), педагог. Педагогия фәндәре кандидаты (1970). БАССР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1978). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Н.П.Никовтың ағаһы. Киев педагогия институтын тамамлаған (1952). 1941—42 йй. “Башнефтестрой” тресында (Ишембай ҡ.)...

НИКОВ Николай Петрович

НИКОВ Николай Петрович (23.3.1930, Украина ССР‑ының Николаев ҡ. — 22.8.1998, Өфө), хирург, онколог. Мед. ф. д‑ры (1976), проф. (1980). СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1975). Г.П.Никовтың ҡустыһы. БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1954) Фёдоровка р‑ны Дедов дауаханаһында баш табип, 1957 й. алып БДМИ‑ла (1975...

НИКОЛАЕВ Василий Васильевич

НИКОЛАЕВ Василий Васильевич (11.2.1939, БАССР‑ҙың Ауырғазы р‑ны Сыуаш‑Ҡарамалы а. — 28.6. 2007, С.‑Петербург, тыуған яғында ерләнгән), инженер‑механик. Сыуашстан Респ. Милли фән һәм сәнғәт акад. почётлы акад. (2001). Техник ф. д‑ры (1998), проф. (1996). РФ‑тың атҡ. нефть һәм газ сәнәғәте хеҙм‑ре (1992),...

НИКОЛАЕВ Василий Семёнович

НИКОЛАЕВ Василий Семёнович (21.3.1907, Өфө губернаһы Бәләбәй өйәҙе Семёнкин а., хәҙер БР‑ҙың Саҡмағош районы Яңы Семёнкин а., — 29.12.1989, Кемерово өлкәһе Банново а.), Советтар Союзы Геройы (1944). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1930 й. алып БАССР‑ҙың Шаран районы “Йәшлек” колхозында, 1937 й. — Мәскәү ҡ.,...

НИКОЛАЕВКА ЗАВОДЫ

НИКОЛАЕВКА ЗАВОДЫ, 1866 й. Илек й. (Йүрүҙән й. ҡушылдығы) буйында, Минйәр заводынан төньяҡ-көнсығышҡа табан 30 саҡрым алыҫлыҡта бер туған Н.П. һәм И.П. Балашовтар (ҡара: Балашовтар) тарафынан суйын иретеү заводы булараҡ нигеҙ һалына. Хужалары: Балашовтар. Эҫем тау округына ингән. 1868 й. эшләй башлай....

НИКОЛАЕВКА ҠӘБЕРЛЕГЕ

НИКОЛАЕВКА ҠӘБЕРЛЕГЕ, Бура мәҙәниәте археологик ҡомартҡыһы. Б.э.т. 16—15 бб. ҡарай. Стәрлетамаҡ р‑ны Николаевка а. төньяҡ-көнсығышҡа табан 1,5 км алыҫлыҡта Стәрле й. һул ярында урынлашҡан. 1934 й. Р.Б.Исмәғилев тарафынан асыла һәм 1981 й. өйрәнелә, 2004—06 йй. Ю.А.Морозов һәм М.С.Чаплыгин тикшерә. Тупраҡ...