Список материалов
ПУТЯТИНСКИЙ Виктор Александрович
ПУТЯТИНСКИЙ Виктор Александрович (15.8.1934, БАССР‑ҙың Бүздәк р‑ны Үрге Троицк а. — 28.1.2012, С.‑Петербург), инженер‑механик. Техник ф. д‑ры (1988), проф. (1989). РФ юғары мәктәбенең атҡ. хеҙм‑ре (2003), РФ‑тың почётлы энергетигы (1998), РФ яғыулыҡ‑энергетика комплексының почётлы хеҙм‑ре (2001). Ленинград...
ПУЧКОВ Виктор Николаевич
ПУЧКОВ Виктор Николаевич (17.8. 1938, Тула ҡ.), геолог. РФА‑ның мөхбир ағзаһы (2000), геол.‑минералогия ф. д‑ры (1978), проф. (1993). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1999). МДУ‑ны тамамлағандан һуң (1960) СССР ФА Коми филиалының Геология ин‑ты (Сыктывкар ҡ.) ғилми хеҙм‑ре, 1974 й. алып РФА Урал бүлексәһе...
ПУЧКОВ Лев Александрович
ПУЧКОВ Лев Александрович (5.7.1938, Сыуаш АССР‑ы Порецкое а. — 4.1.2021, Мәскәү ҡ.), тау инженеры. РФА‑ның мөхбир ағзаһы (1991), БР ФА‑ның почётлы академигы (1995), техник фәндәр докторы (1974), профессор (1978). РФ‑тың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1997), РФ яғыулыҡ‑энергетика комплексының почётлы хеҙмәткәре...
ПУЧКОВ Фёдор Абрамович
ПУЧКОВ Фёдор Абрамович (19.5.1886, Һамар губернаһы Быҙаулыҡ ҡ. — 2.2.1953, Колма ҡ., АҠШ), Аҡтар хәрәкәте эшмәкәре. Генерал‑майор (1919). Беренсе донъя һәм Граждандар һуғыштарында ҡатнашыусы. Император Николай хәрби академияһын тамамлаған (С.‑Петербург ҡ., 1914). 1903—18 йй. рус армияһында, 1918 й....
ПУШКАРЁВ Алексей Михайлович
ПУШКАРЁВ Алексей Михайлович (7.3.1967, Өфө), уролог. Мед. ф. д‑ры (2008). БДМИ‑ны тамамлаған (1992). 1993 й. алып Өфөнөң ашығыс мед. ярҙамы дауаханаһында эшләй. 1994—2000 йй. һәм 2004 й. башлап Респ. клиник дауаханаһында (1999—2000 йй. һәм 2005 й. алып бүлек мөдире), бер үк ваҡытта 2004 й. башлап БДМУ‑ла;...
ПУШКАРЁВ Василий Александрович
ПУШКАРЁВ Василий Александрович (5.3.1959, Ырымбур өлкәһе Абдулла районы Берләшкән дәүләт сәйәси идаралығы совхозының 1‑се бүлексәһе), онколог. Медицина фәндәре докторы (2007). РФ‑тың (2012), БР‑ҙың (2004) атҡаҙанған табибы, БР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (2002). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1982) 1986...
ПУШКАРЁВА Марина Алексеевна
ПУШКАРЁВА Марина Алексеевна (7.1.1965, Өфө ҡ.), философ. Философия фәндәре докторы (2006). БДПИ‑ны тамамлағандан һуң (1987) шунда уҡ, 1994 й. алып Өфө ҡ. 135‑се мәктәбендә эшләй. 2000 й. башлап Көнсығыш иҡтисади‑юридик гуманитар академияһында, бер үк ваҡытта М.А.Шолохов исемендәге Мәскәү дәүләт гуманитар...
ПУШКИН Александр Иванович
ПУШКИН Александр Иванович (7.9. 1907, Тверь губ. Микулино а. — 20.3. 1970, Ленинград), балет артисы, педагог. РСФСР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1968). Ленинград театр уч‑щеһын тамамлағандан һуң (1925; педагогы В.И.Пономарёв) С.М.Киров ис. Ленинград опера һәм балет театры солисы, 1953 й. алып педагог‑репетиторы,...
ПУШКИН Александр Сергеевич
ПУШКИН Александр Сергеевич [26.5.1799, Мәскәү — 29.1.1837, Петербург, Святогорск монастыры зыяратында ерләнгән (Псков губ.)], урыҫ яҙыусыһы. Яңы урыҫ әҙәбиәтенә нигеҙ һалыусы, урыҫ әҙәби телен булдырыусы. Ижадында бер нисә әҙәби осор (18 б. шартлы художестволы системаһынан алып үҫешкән реализмға тиклем)...
ПУШКИНСКИЙ, Иглин р‑нындағы ауыл
ПУШКИНСКИЙ, В о с т о к, Иглин р‑нындағы ауыл, Ҡалтыман а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Иглин т. юл ст. К.‑Көнс. табан 28 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 229 кеше; 1959 — 415; 1989 — 288; 2002 — 249; 2010 — 202 кеше. Белорустар йәшәй (2002). Халҡы “Элита” ЯСЙ‑нда эшләй. Фельдшер‑акушерлыҡ пункты,...
ПШЕНИЧНЫЙ Павел Дмитриевич
ПШЕНИЧНЫЙ Павел Дмитриевич (12.11.1903, Харьков губ. Савинцы биҫтәһе — 1.5.1985, Киев), зоотехник. Украина а.х. фәндәре академияһы акад. (1956), а.х. ф. д‑ры (1948), проф. (1949). Украина ССР‑ының атҡ. фән эшмәкәре (1969). Харьков зоотехния ин‑тын тамамлаған (1926). 1938—43 йй. БАХИ‑ла эшләй: а.х. малдарын...
ПШЕНИЧНЮК Анатолий Иванович
ПШЕНИЧНЮК Анатолий Иванович (16.11.1949, Дәүләкән ҡ. — 18.4.2015, Өфө), физик. Физика‑матем. ф. д‑ры (2001). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1971) шунда уҡ эшләй. 1986 й. алып Металдарҙың үтә һығылмалылығы проблемалары ин‑тында өлкән ғилми хеҙм‑р, 2008 й. — төп ғилми хеҙм‑р. Фәнни тикшеренеүҙәре конденсирланған...
ПШЕНИЧНЮК Анатолий Харитонович
ПШЕНИЧНЮК Анатолий Харитонович (2.1.1936, БАССР‑ҙың Боҙаяҙ р‑ны Летенка ҡсб — 5.1.2016, Өфө), археолог. Тарих ф. канд. (1968). БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (2006). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1959) 2014 й. тиклем ТТӘИ‑лә эшләй (1978— 2006 йй. бүлек мөдире). Фәнни хеҙмәттәре Көньяҡ Уралдың иртә тимер быуатына,...
ПЬЯНЫЙ БОР МӘҘӘНИӘТЕ
ПЬЯНЫЙ БОР МӘҘӘНИӘТЕ, иртә тимер быуаттың археологик мәҙәниәте. Б.э.т. 3 б. — б.э. 2 б. ҡарай, иртә (б.э.т. 2 б. аҙ. — б.э.т. 1 б.; Көшөл ҡәберлеге, Юлдаш ҡәберлеге) һәм һуң (б.э. 2—3 бб.; Серёнькин ҡаласығы, Кәкрекүл ҡаласығы, Камышинка ҡаласыҡтары) осорҙарға бүленә. ТР‑ҙың Пьяный Бор а. (хәҙ. Красный...
ПЯРИ Виктор Хансович
ПЯРИ Виктор Хансович (13.1.1919, Владимир губ. Гусь‑Хрустальный ҡсб — ?), балетмейстер. БАССР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1955). 1938—41 йй. Һарытау театр уч‑щеһында уҡыған. ГИТИС‑ты тамамлаған (1951; педагогы Р.В.Захаров). 1942 й. алып К.С.Станиславский һәм Вл.И.Немирович‑Данченко ис. Мәскәү муз. театр...
ПЯТАЕВА Наталья Вячеславовна
ПЯТАЕВА Наталья Вячеславовна (11.4.1964, Өфө), тел белгесе. Филол. ф. д‑ры (2008). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1987) 1991 й. тиклем һәм 1994 й. алып БДУ‑ның Стәрлетамаҡ филиалында эшләй (1996—97 йй. һәм 1999— 2000 йй. филол. ф‑ты деканы урынбаҫары). Фәнни эшмәкәрлеге урыҫ теленең тарихи лексикологияһына...
ПЯТИДЕСЯТНИКТАР
ПЯТИДЕСЯТНИКТАР, п я т и д е с я т н и к л ы ҡ, 1901 й. АҠШ‑та барлыҡҡа килгән протестантлыҡ йүнәлеше. Пятидесятница исеме м‑н аталған (ҡара: Ун ике байрам). Билдәһеҙ телдәрҙә һөйләшеү һәләтен (глоссолалия) бирә торған Изге Рух м‑н суҡындырыу, дин м‑н һауыҡтырыу һәм Иисус Христостың мең йыллыҡ идараһы...
ПЯТИЛЕТКА, Иглин р‑нындағы ауыл, Ауструм а/с ҡарай
ПЯТИЛЕТКА, Иглин р‑нындағы ауыл, Ауструм а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 50 км һәм Таутөмән т. юл ст. К.‑Көнс. табан 26 км алыҫлыҡта Эҫем й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 584 кеше; 1959 — 913; 1989 — 374; 2002 — 283; 2010 — 238 кеше. Белорустар, башҡорттар йәшәй (2002). Фельдшер‑акушерлыҡ...
ПЯТИЛЕТКА, Иглин р‑нындағы ауыл, Надеждин а/с үҙәге
ПЯТИЛЕТКА, Н а д е ж д и н, Иглин р‑нындағы ауыл, Надеждин а/с үҙәге. Район үҙәгенән Көнс. 45 км һәм Көҙәй т. юл ст. К. табан 3 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1920 й. — 470 кеше; 1939 — 1003; 1959 — 563; 1989 — 238; 2002 — 232; 2010 — 210 кеше. Белорустар йәшәй (2002). Төп мәктәп, фельдшер‑акушерлыҡ...
ПЯТИМАР
ПЯТИМАР, б.э.т. 5—4 бб. археологик ҡомартҡыһы. Ырымбур өлк. Соль‑Илецк р‑ны Кумакское а. көньяҡ‑көнсығышта Илек й. һул ярында һыу баҫмай торған киртләстә урынлашҡан. К.Ф.Смирнов тарафынан 1956 й. асыла һәм 1960 й. өйрәнелә. Ҡурғанлы ҡәберлектәргә (диам. 20— 60 м, бейеклеге 0,5—5 м) ҡарай. 25 ҡурған...
