Список материалов
САҒЫШТЫРМА‑ТАРИХИ ТЕЛ ҒИЛЕМЕ
САҒЫШТЫРМА‑ТАРИХИ ТЕЛ ҒИЛЕМЕ, с а ғ ы ш т ы р м а т е л ғ и л е м е, г е н е т и к т е л ғ и л е м е, к о м п а р а т и в и с т и к а, сағыштырма‑тарихи метод алымдарын ҡулланып, билдәле бер тел йәки ҡәрҙәш телдәр төркөмөнөң үҙенсәлектәрен йәшәп килеү дәүеренең төрлө этаптарында (синхрония) йәки...
САДИҠ СӘЙЕТОВ
САДИҠ СӘЙЕТОВ, Крәҫтиәндәр һуғышында (1773—75) ҡатнашыусы, Е.И.Пугачёв полковнигы. Сәйет биҫтәһе татары. Пугачёвтың Йәшерен советы составына ингән. Баш күтәреүселәрҙең Төп ғәскәре составында Ырымбур ҡ., Ырымбур провинцияһының Татищев ҡәлғәһе һәм Һаҡмар ҡаласығы, Троицк ҡәлғәһе, Исәт провинцияһының Лягушино...
САДИҠОВ Айрат Зәғфәр улы
САДИҠОВ Айрат Зәғфәр улы (19.10. 1978, ТАССР‑ҙың Ютаза а.), спортсы. Самбо б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (2008). Урал физик культура акад. тамамлаған (2003). 1‑се ДЮСШ тәрбиәләнеүсеһе (Октябрьский ҡ.; тренеры Р.Ғ.Зәлиев). Донъя кубогының (2009) һәм Донъя кубогы этаптарының (2007, 2009)...
САДИҠОВ Әхмәт Сәлих улы
САДИҠОВ Әхмәт Сәлих улы (1908— 1942), актёр, режиссёр. Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Башҡ. сәнғәт техникумын тамамлаған (1930; В.Мортазин‑Иманский, М.Ә.Мәһәҙиев курсы). 1928 й. алып Башҡ. драма театры актёры, 1932—33 йй. Баймаҡ колхоз‑совхоз театрының (ҡара: Сибай башҡорт драма театры) баш реж. вазифаһын...
САДИҠОВ Рәйес Әсхәт улы
САДИҠОВ Рәйес Әсхәт улы (18.7. 1948, БАССР‑ҙың Шишмә р‑ны Шишмә ҡсб), физик. Химия ф. д‑ры (2009). Новосибирск ун‑тын тамамлағандан һуң (1971) Органик химия ин‑тында (1981 й. алып өлкән ғилми хеҙм‑р) эшләй. 1992 й. башлап Нефтехимия һәм катализ ин‑тында өлкән ғилми хеҙм‑р, 2009 й. — РФА‑ның ғилми үҙәгенең...
САДИҠОВ Рәүеф Ғайса улы
САДИҠОВ Рәүеф Ғайса улы (20.8. 1951, Прокопьевск ҡ.), философ. Филос. ф. д‑ры (2008). ЛДУ‑ны тамамлағандан һуң (1979) Тажикстан Респ. ФА (Дүшәмбе) эшләй. 1997 й. алып Мәләүез ҡ.: 42‑се һөнәрселек лицейы, 1998 й. башлап 9‑сы гимназия, 2001 й. — Мәскәү технологиялар һәм идара итеү ун‑ты филиалы уҡытыусыһы...
САДИҠОВ Рәфис Рауил улы
САДИҠОВ Рәфис Рауил улы (9.9. 1959, Өфө), спортсы. Грек‑рим көрәше б‑са СССР‑ҙың халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1981). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (1994). БР‑ҙың атҡ. физик культура хеҙм‑ре (2003). БДУ‑ны тамамлаған (1991). “Хеҙмәт резервтары” ДСО‑һы тәрбиәләнеүсеһе (тренеры В.А.Борман). СССР кубогын...
САДИҠОВ Рим Хәсән улы
САДИҠОВ Рим Хәсән улы (20.7. 1934, Өфө — 4.8.1999, шунда уҡ), химик‑технолог. Техник ф. канд. (1973). БАССР‑ҙың атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (1981), РФ Яғыулыҡ һәм энергетика министрлығының атҡ. хеҙм‑ре (1996). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1958) Омск НЭЗ‑ында эшләй. 1962 й. алып Нефтехимия эшкәртеү проблемалары...
САДИҠОВ Фәнис Ғилман улы
САДИҠОВ Фәнис Ғилман улы (1.2. 1936, БАССР‑ҙың Әлшәй р‑ны Ниғмәтулла а.), балалар хирургы. Мед. ф. д‑ры (1990), проф. (1992). БАССР‑ҙың атҡ. табибы (1986), СССР‑ҙың (1986) һәм БР‑ҙың (2006) һаулыҡ һаҡлау отличнигы. БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1960) Яңауыл район дауаханаһында, 1968 й. алып Респ. клиник...
САДИҠОВ Фәрит Шәмсетдин улы
САДИҠОВ Фәрит Шәмсетдин улы [15.9.1927, БАССР‑ҙың Өфө кантоны Ибраһим а. (БР‑ҙың Ҡырмыҫҡалы р‑ны) — 12.12.1987, шунда уҡ], Соц. Хеҙмәт Геройы (1973). 1941 й. алып Ҡырмыҫҡалы р‑нының М.В.Фрунзе ис. к‑зында эшләй: 1947 й. башлап тракторсы, 1959 й. — механизацияланған звено етәксеһе. С. звеноһы етештереүҙә...
САДИҠОВ Фәһим Бинйәмин улы
САДИҠОВ Фәһим Бинйәмин улы [16.6.1928, БАССР‑ҙың Мәсәғүт кантоны Яңы Мөслим а. (БР‑ҙың Мәсетле районы) — 23.6.1998, Өфө ҡ.], философ. БР ФА академигы (1998), философия фәндәре докторы (1973), профессор (1974). БАССР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1977). Свердловск педагогия институтын тамамлаған (1950)....
САДИҠОВА Әҡлимә Ғариф ҡыҙы
САДИҠОВА Әҡлимә Ғариф ҡыҙы [7.11.1908, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Түб. Аҡбаш а. (БР‑ҙың Кушнаренко р‑ны) — 18.6.1993, Ташкент], актриса. РСФСР‑ҙың атҡ. (1972), БАССР‑ҙың халыҡ (1955) һәм атҡ. (1940) артисы. Башҡ. сәнғәт техникумын тамамлаған (1931; В.Мортазин‑Иманский, М.Ә.Мәһәҙиев курсы). ГИТИС‑та...
САДИҠОВА Мәхмүдә Хисай ҡыҙы
САДИҠОВА Мәхмүдә Хисай (Хисаметдин) ҡыҙы [14.8.1919, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Шәрип а. (БР‑ҙың Кушнаренко р‑ны) — 20.9. 1985, Өфө], археолог. Тарих ф. канд. (1965). К.А.Тимирязев ис. Башҡ. пед. ин‑тын тамамлаған (1942). 1945 й. алып ВЛКСМ‑дың Өфө ҡала Жданов районы ком‑ты секретары, 1947— 52 йй....
САДИҠОВА Мөкәрәмә Хафиз ҡыҙы
САДИҠОВА Мөкәрәмә Хафиз ҡыҙы [25.5.1931, БАССР‑ҙың Бәләбәй р‑ны Йәрмәкәй а. (БР‑ҙың Йәрмәкәй р‑ны)], яҙыусы. БАССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1981). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1971). М.Горький ис. Әҙәбиәт ин‑тын тамамлаған (Мәскәү, 1959). 1951 й. алып БАССР МС‑ы эргәһендәге Радиотапшырыуҙар һәм ТВ б‑са...
САДИҠОВА Фәриҙә Вәли ҡыҙы
САДИҠОВА Фәриҙә Вәли ҡыҙы (11.7.1956, БАССР‑ҙың Ейәнсура р‑ны Байыш а.), селекционер. Биол. ф. канд. (1997). БР‑ҙың атҡ. урман белгесе (2003), РФ‑тың почётлы урман хеҙм‑ре (2007). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1978) Өфө урман хужалығы производство берекмәһенең комплекслы производство лаб. урман тупрағы...
САДОВКА, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл
САДОВКА, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл, Бүреҡаҙған а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 26 км алыҫлыҡта Аҫау й. (Ҡуғанаҡ й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1020 кеше; 1920 — 1188; 1939 — 1140; 1959 — 989; 1989 — 503; 2002 — 451; 2010 — 424 кеше. Мордвалар йәшәй...
САДОВНИЧИЙ Виктор Антонович
САДОВНИЧИЙ Виктор Антонович (3.4.1939, Украина ССР‑ы Краснопавловка а.), математик. РФА акад. (1997), БР ФА‑ның почётлы акад. (2016), физика‑матем. ф. д‑ры (1974), проф. (1975). МДУ‑ны тамамлағандан һуң (1963) шунда уҡ эшләй: 1981 й. алып функциональ анализ каф., 1982 й. — матем. анализ каф. мөдире,...
САДОВЫЙ, Миәкә р‑нындағы ауыл
САДОВЫЙ, Миәкә р‑нындағы ауыл, Бикҡол а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т. 28 км һәм Аксёнов т. юл ст. К.‑Көнс. табан 29 км алыҫлыҡта Дим й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 817 кеше; 1959 — 515; 1989 — 715; 2002 — 627; 2010 — 569 кеше. Башҡорттар, татарҙар йәшәй (2002). Халҡы “Уңыш” ЯСЙ‑нда эшләй. Урта...
САДОВЫЙ, Хәйбулла р‑нындағы ауыл
САДОВЫЙ, Хәйбулла р‑нындағы ауыл, Аҡъяр а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т. 6 км һәм Һары т. юл ст. (Ырымбур өлк.) Т.‑Көнс. табан 64 км алыҫлыҡта Таналыҡ й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 178 кеше; 1959 — 376; 1989 — 666; 2002 — 620; 2010 — 641 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). «“Урал аръяғы” машина- технология...
САҘАЛЫ, Ейәнсура р‑нындағы ауыл
САҘАЛЫ, К ө п ә ш, Ейәнсура р‑нындағы ауыл, Байдәүләт а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 38 км һәм Һарыҡташ т. юл ст. (Ырымбур өлк.) Т.‑Көнс. табан 92 км алыҫлыҡта Саҙалы й. (Оло Һүрәм й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1920 й. — 209 кеше; 1939 — 181; 1959 — 156; 1989 — 111; 2002 — 106; 2010 —...
