Список материалов
СӘЙҒӘФӘР, Баймаҡ р‑нындағы ауыл
СӘЙҒӘФӘР, К о м с о м о л, Баймаҡ р‑нындағы ауыл, Аҡморон а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. табан 28 км һәм Сибай т. юл ст. 69 км алыҫлыҡта Һаҡмар й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. – 28 кеше; 1959 – 184; 1989 – 597; 2002 – 663; 2010 – 630 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Урта мәктәп, балалар баҡсаһы,...
СӘЙЕТ БИҪТӘҺЕ
СӘЙЕТ БИҪТӘҺЕ, Ҡ а р ғ а л ы б и ҫ т ә һ е, С ә й е т п о с а д ы, 1744 й. И.И.Неплюев инициативаһы м‑н Ырымбур провинцияһының Ҡарғалы а. нигеҙ һалына. Сәйет Хәйәлиндең исеме м‑н аталған. Биҫтәгә сауҙа м‑н шөғөлләнеүсе 176 татар ғаиләһе (уларға көнсығыш илдәр м‑н сауҙа итеү бурысы ҡуйыла) урынлаша....
СӘЙЕТ ЙӘҒӘФӘРОВ
СӘЙЕТ ЙӘҒӘФӘРОВ, башҡорт ихтилалы (1681–84) етәксеһе. Башҡ. старшинаһы, мулла. 1681 й. июненән Ҡазан даруғаһы, Нуғай даруғаһы, Уҫы даруғаһы, Себер даруғаһы терр‑яһында ихтилалға әҙерлек б‑са агитацион эшмәкәрлек алып бара. 1682 й. апр. алып баш күтәреүселәрҙең Кама аръяғы ҡәлғәләренә (ҡара: Кама аръяғы...
СӘЙЕТ ХӘЙӘЛИН
СӘЙЕТ ХӘЙӘЛИН, С ә й е т Х ә л ә л и н (яҡынса 1695 – ?), сауҙагәр. Ҡазан өйәҙенең Сабы а. (Байҙар Сабы) татары. 1735 й. сент. алып Башҡорт эштәре комиссияһында тәржемәсе булып хеҙмәт иткән. Башҡорт ихтилалдары (1735–40) ваҡытында хөкүмәт отрядтары составында баш күтәреүселәр м‑н һөйләшеүҙәрҙә тылмас...
СӘЙЕТ‑КӨРЙӘ, Борай р‑нындағы ауыл
СӘЙЕТ‑КӨРЙӘ, Борай р‑нындағы ауыл, Таңатар а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнб. 40 км һәм Яңауыл т. юл ст. К. табан 108 км алыҫлыҡта Шүлейә й. (Тере Танып й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. – 709 кеше; 1920 – 883; 1939 – 708; 1959 – 150; 1989 – 314; 2002 – 208; 2010 – 137 кеше. Башҡорттар йәшәй...
СӘЙЕТ, Мәләүез р‑нындағы ауыл
СӘЙЕТ, Мәләүез р‑нындағы ауыл, Денис а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Мәләүез т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 23 км алыҫлыҡта Һуҡайлы й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1959 й. – 231 кеше; 1989 – 267; 2002 – 341; 2010 – 377 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Урта мәктәп, балалар баҡсаһы, фельдшер‑акушерлыҡ пункты, мәҙәниәт...
СӘЙЕТБАБА УРТА МӘКТӘБЕ.
СӘЙЕТБАБА УРТА МӘКТӘБЕ, Ғафури р‑нында урынлашҡан. 1906 й. мәҙрәсә булараҡ асыла, 1918 й. алып 1‑се баҫҡыс, 1929 й. – башланғыс мәктәп, 1932 й. – колхоз йәштәре мәктәбе, 1937 й. хәҙ. статусын ала, 1969 й. – Ж.Кейекбаев ис. С.у.м. Ҡаранйылға а. филиалы бар. Компьютер класы, тамаша һәм спорт залдары,...
СӘЙЕТБАБА, Ғафури р‑нындағы ауыл
СӘЙЕТБАБА, М ы р ҙ а ҡ а й, Ғафури р‑нындағы ауыл, Сәйетбаба а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 57 км һәм Аҡкүл т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 72 км алыҫлыҡта Мәндем й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. – 1092 кеше; 1920 – 1798; 1939 – 1960; 1959 –__1938; 1989 – 1396; 2002 – 1543; 2010 – 1452 кеше. Башҡорттар...
СӘЙЕТБАЙ ӘЛКӘЛИН
СӘЙЕТБАЙ ӘЛКӘЛИН (?–16.5. 1740, Өфө провинцияһы Минзәлә ҡаласығы, хәҙ. Минзәлә ҡ.), башҡорт ихтилалдары (1735–40) етәкселәренең береһе. Нуғай даруғаһы Тамъян улусы башҡорто. Шул уҡ улустың старшинаһы. 1737 й. яҙында Килмәк Нурышев, Көҫәп Солтанғолов һәм Рысай Иғембәтов м‑н берлектә Нуғай даруғаһы һәм...
СӘЙЕТБАЙ, Борай р‑нындағы ауыл
СӘЙЕТБАЙ, Борай р‑нындағы ауыл, Ҡайынлыҡ а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 21 км һәм Яңауыл т. юл ст. К. табан 89 км алыҫлыҡта Өйә й. (Тере Танып й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. – 524 кеше; 1920 – 682; 1939 – 570; 1959 – 397; 1989 – 339; 2002 – 335; 2010 – 282 кеше. Башҡорттар йәшәй...
СӘЙЕТБАТТАЛОВ Әнүәр Ғабдулла улы
СӘЙЕТБАТТАЛОВ Әнүәр Ғабдулла улы [1.1.1886, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Муллаҡай а. (БР‑ҙың Баймаҡ р‑ны) – 24.4.1988, шунда уҡ], дин әһеле. Ғ.Сәидиҙең улы. 1914–24 йй. (өҙөклөктәр м‑н) мәсеттә имам‑хатип һәм үҙе уҡып сыҡҡан Муллаҡай мәҙрәсәһенең мөҙәрисе. Аҡмулла, Ш.Бабич, З.Х.Рәсүлев, Ғ.Туҡай һ.б. м‑н...
СӘЙЕТБАТТАЛОВ Ғәлей Ғәлей улы
СӘЙЕТБАТТАЛОВ Ғәлей Ғәлей улы [17.12.1928, БАССР‑ҙың Йылайыр кантоны Сәйетҡол а. (БР‑ҙың Күгәрсен р‑ны) – 31.7.2010, Өфө, тыуған яғында ерләнгән], тел белгесе. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (1991), филол. ф. д‑ры (1969), проф. (1971). БАССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1988), БАССР‑ҙың мәғариф отличнигы (1988),...
СӘЙЕТБАТТАЛОВ Таһир Фәйзрахман улы
СӘЙЕТБАТТАЛОВ Таһир Фәйзрахман улы (16.11.1950, БАССР‑ҙың Фёдоровка р‑ны Денис а.), зоотехник, хужалыҡ эшмәкәре. А.х. ф. д‑ры (1998). РФ‑тың (2006) һәм БР‑ҙың (1993) атҡ. а.х. хеҙм‑ре. БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1973) БАХИ‑ның уҡытыу‑тәж. хужалығында эшләй, 1977 й. алып “Туймазы” ҡошсолоҡ ф‑каһының...
СӘЙЕТГӘРӘЕВ Риф Рәйес улы
СӘЙЕТГӘРӘЕВ Риф Рәйес улы (23.8.1960, Өфө – 18.6.1996, Острув‑Велькопольски ҡ., Польша, Өфөлә ерләнгән), спортсы. Мотоспорт б‑са СССР‑ҙың халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1982). Автотранспорт колледжы мотосекцияһы тәрбиәләнеүсеһе (тренеры Р.Ҡ.Сәфәров). “Ағиҙел”, “Башҡортостан”, “ЛУКОЙЛ– Башҡортостан”...
СӘЙЕТҒӘЛИЕВ Зифҡәт Ислам улы
СӘЙЕТҒӘЛИЕВ Зифҡәт Ислам улы (18.3.1947, БАССР‑ҙың Илеш р‑ны Абдулла а.), агроном, иҡтисадсы, дәүләт эшмәкәре. Иҡт. ф. д‑ры (1996). БР‑ҙың атҡ. а.х. эшмәкәре (2002). БАХИ‑ны тамамлаған (1972). 1965– 67 йй. Илеш р‑нындағы Үрге Маншыр урта, Бишҡурай һәм Исәмәт һигеҙ йыллыҡ мәктәптәрендә уҡытыусы булып...
СӘЙЕТҠОЛ ТӨП БЕЛЕМ БИРЕҮ МӘКТӘБЕ
СӘЙЕТҠОЛ ТӨП БЕЛЕМ БИРЕҮ МӘКТӘБЕ, Күгәрсен р‑нында урынлашҡан. 1877 й. 1 класлы урыҫ‑башҡорт халыҡ училищеһы булараҡ асыла, 1917 й. ябыла. 1931 й. колхозсы йәштәр мәктәбе булараҡ яңынан асыла, 1934 й. алып тулы булмаған урта мәктәп, 1975 й. Б.Ә.Шәфиев ис. урта мәктәп, 1991 й. Бәхтегәрәй Шәфиев ис. Сәйетҡол...
СӘЙЕТҠОЛ, Илеш р‑нындағы ауыл
СӘЙЕТҠОЛ, Илеш р‑нындағы ауыл, Ишҡар а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнс. 16 км һәм Бүздәк т. юл ст. Т. табан 124 км алыҫлыҡта Һарыяҙ й. (Ағиҙел й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. – 365 кеше; 1920 – 439; 1939 – 419; 1959 – 384; 1989 – 241; 2002 – 218; 2010 – 218 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Башланғыс...
СӘЙЕТҠОЛ, Күгәрсен р‑нындағы ауыл
СӘЙЕТҠОЛ, Ә б с ә л ә м, Күгәрсен р‑нындағы ауыл, Яңы Петровка а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 15 км һәм Мәләүез т. юл ст. К.‑Көнс. табан 80 км алыҫлыҡта Оло Эйек й. (Һаҡмар й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. – 337 кеше; 1920 – 348; 1939 – 431; 1959 – 449; 1989 – 209; 2002 – 236; 2010...
СӘЙЕТОВ Ғабдулхай Сәйет улы
СӘЙЕТОВ Ғабдулхай Сәйет улы [3.4.1924, БАССР‑ҙың Бөрө кантоны Текән а. (БР‑ҙың Балтас р‑ны) – 27.7.2000, БР‑ҙың Тәтешле р‑ны Сорғолдо а.], Советтар Союзы Геройы (1945). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1943 й. майынан Үҙәк, Белоруссия һәм 1‑се Белоруссия фронттарында хеҙмәт итә. Герой исеменә 5‑се удар армия...
СӘЙЕТОВ Ғабдулхай Сәйет улы
СӘЙЕТОВ Ғабдулхай Сәйет улы [3.4.1924, БАССР‑ҙың Бөрө кантоны Текән а. (БР‑ҙың Балтас районы) — 27.7.2000, БР‑ҙың Тәтешле районы Сорғолдо а.], Советтар Союзы Геройы (1945). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Тәтешле районының “Спартак” колхозында эшләй. 1943 й. майынан Үҙәк, Белоруссия һәм 1‑се Белоруссия фронттарында...