Список материалов
“БАШКОММУНВОДОКАНАЛ”, ДУП
“БАШКОММУНВОДОКАНАЛ”, ДУП. Һыу менән тәьмин итеүҙе һәм канализация коммуналь системаларын файҙаланыуҙы һәм камиллаштырыуҙы тормошҡа ашыра. Өфөлә урынлашҡан. “Б.” составында БР ҡалаларындағы һәм райондарының адм. үҙәктәрендәге 21 һыу үткәргес-канализация хужалығы пр‑тиеһы. Эсәр һәм ағынты һыуҙарҙың сифатын...
“БАШКОММУНЭНЕРГО”, ААЙ
“БАШКОММУНЭНЕРГО”, АЙ. Ҡаҙандар, газ горелкалары һәм стандарт булмаған ҡорамалдар етештерә; электр һәм йылылыҡ менән тәьмин итеү өлкәһендә проектлау, монтажлау һәм сафҡа индереү-көйләү эштәрен башҡара. Өфө ҡ. урынлашҡан. 2010 й. 45 кеше эшләгән. Продукцияһы БР‑ҙа һәм РФ‑тың башҡа төбәктәрендә һатыла.
1972 й....
“БАШҠОРТ АВТОНОМИЯЛЫ СОВЕТ СОЦИАЛИСТИК РЕСПУБЛИКАҺЫНЫҢ БАРЛЫҠҠА КИЛЕҮЕ”
“БАШҠОРТ АВТОНОМИЯЛЫ СОВЕТ СОЦИАЛИСТИК РЕСПУБЛИКАҺЫНЫҢ БАРЛЫҠҠА КИЛЕҮЕ” (“Образование Башкирской Автономной Советской Социалистической Республики”; Өфө, 1959), 1917—25 йй. тарихи сығанаҡтарҙың системалаштырылған ғилми‑археографик баҫмаһы. ТТӘИ тарафынан эшләнгән; мөхәррире һәм яуаплы төҙөүсеһе Б.Х.Юлдашбаев....
“БАШҠОРТ ДАЙСАЛАРЫН ЫҘАНЛАУ ТУРАҺЫНДА ПОЛОЖЕНИЕ”
“БАШҠОРТ ДАЙСАЛАРЫН ЫҘАНЛАУ ТУРАҺЫНДА ПОЛОЖЕНИЕ” (“Положение о размежевании башкирских дач”), башҡ. дайсалары эсендәге ер биләмәләрен аҫаба башҡорттар (ҡара: Башҡорттарҙың аҫабалыҡ хоҡуғы), керҙәштәр һ.б. араһында бүлеү т‑да закон. 1898 й. 20 апр. ҡабул ителә. Николай II тарафынан раҫлана. Документҡа...
“БАШҠОРТ ИТТИФАҠИ БЮРОҺЫНЫҢ МӨХБИРЕ” (“Башҡорт өлкә бюроһының хәбәрҙәре”), гәзит
“БАШҠОРТ ИТТИФАҠИ БЮРОҺЫНЫҢ МӨХБИРЕ” (“Башҡорт өлкә бюроһының хәбәрҙәре”), ижтимағи‑сәйәси гәзит. Башҡорт өлкә бюроһы органы. Берҙән‑бер һаны 1917 й. 14 июнендә Ырымбур ҡ. иҫке башҡорт телендә сыға. Унда Ә.Ә.Вәлидовтың Башҡ. милли хәрәкәтенең төп идеялары бәйән ителгән “Башҡорттарҙың алдағы торған эштәре”...
“БАШҠОРТ ТАУЫШЫ”, гәзит
“БАШҠОРТ ТАУЫШЫ”, ижтимағи‑сәйәси гәзит. Башҡорт хөкүмәтенең Ырымбур хәрби бүлеге органы. Ырымбур ҡ. аҙнаһына 1 тапҡыр иҫке башҡ. һәм урыҫ телдәрендә сыға. 1918 й. июль—авгусында “Яңы ваҡыт” типографияһында нәшер ителә (бөтәһе 3 һаны сыға). Гәзит биттәрендә Башҡ. хөкүмәтенең хәрби бүлеге бойороҡтары,...
“БАШҠОРТ ТЕЛЕНЕҢ ГРАММАТИКАҺЫ”
“БАШҠОРТ ТЕЛЕНЕҢ ГРАММАТИКАҺЫ” (“Грамматика башкирского языка”), Н.К.Дмитриев монографияһы (М.—Л., 1948; 2‑се баҫма — М., 2008). Хеҙмәт башҡорт тел ғилеме һәм төркиәт ҡаҙаныштары нигеҙендә, экспедициялар, фольклор, һөйләү теле материалдарын файҙаланып яҙылған. Башҡ. тел ғилемендә әҙәби башҡ. теленең...
“БАШҠОРТ ТЕЛЕНЕҢ ДИАЛЕКТОЛОГИК АТЛАСЫ”
“БАШҠОРТ ТЕЛЕНЕҢ ДИАЛЕКТОЛОГИК АТЛАСЫ” (“Диалектологический атлас башкирского языка”), башҡорт теле диалекттарының тарихи үҫешендә уларҙың таралыу төбәктәрен күрһәткән системалаштырылған диалектологик карталар йыйылмаһы. Н.Х.Мәҡсүтова етәкс. Тарих, тел һәм әҙәбиәт институтының тел белгестәре коллективы...
“БАШҠОРТ ТЕЛЕНЕҢ ФОНЕТИКАҺЫ”, монография
“БАШҠОРТ ТЕЛЕНЕҢ ФОНЕТИКАҺЫ”, Ж.Ғ.Кейекбаев монографияһы (Өфө, 1958; 2‑се баҫма 2002). Хеҙмәт башҡорт тел ғилеме һәм тюркология ҡаҙаныштары нигеҙендә яҙылған. Фундаменталь хеҙмәт башҡ. теленең фонологик һәм фонетик системаһын башҡа төрки телдәр м‑н һүрәтләү һәм сағыштырма-тарихи пландарҙа (ҡара: Сағыштырма‑тарихи...
“БАШҠОРТ ТЕЛЕНЕҢ ҺҮҘЛЕГЕ”
“БАШҠОРТ ТЕЛЕНЕҢ ҺҮҘЛЕГЕ”, башҡорт теленең 2 томдан торған норматив аңлатмалы һүҙлеге (М., 1993). Ә.Ғ.Бейешев етәкселегендә Тарих, тел һәм әҙәбиәт институты тел белгестәре И.М.Агишев, Г.Д.Зәйнуллина, З.Ҡ.Ишмөхәмәтов, Т.Х.Күсимова, З.Ғ.Ураҡсин, М.Х.Әхтәмов, У.М.Яруллина һ.б. тарафынан әҙерләнгән. 1981...
“БАШҠОРТ ТУЙЫ”, мелодрама
“БАШҠОРТ ТУЙЫ”, М.А.Буранғоловтың 3 шаршауҙан, 5 күренештән торған мелодрамаһы. 1926 й. яҙылған. Пьесаның композицион нигеҙен башҡ. туй йолалары тәшкил итә. Төп сюжет һыҙығы — Юлдыбай менән Гөлзифаның мөхәббәте. Гөлзифаның ире булыу хоҡуғын яулау өсөн ете ырыу батырҙары көрәштә көс һынаша. Юлдыбай еңә,...
“БАШҠОРТ ХАЛҠ ЙЫРҘАРЫ”, йырҙар һәм көйҙәр йыйынты
“БАШҠОРТ ХАЛҠ ЙЫРҘАРЫ”, халыҡ йырҙары һәм инструменталь көйҙәр йыйынтығы (Өфө, 1954). Төҙөүсе-мөхәррирҙәре, инеш мәҡәлә һәм комментарий авторҙары: Л.Н.Лебединский, Ә.И.Харисов, Х.Ф.Әхмәтов.
Башҡ. һәм урыҫ телдәрендәге инеш мәҡәләнән, нота яҙмаларынан (248) һәм комментарийҙарҙан (урыҫ телендә) тора....
“БАШҠОРТ ХАЛҠЫНЫҢ КИЛЕП СЫҒЫШЫ: ЭТНИК СОСТАВЫ, УРЫНЛАШЫУ ТАРИХЫ”
“БАШҠОРТ ХАЛҠЫНЫҢ КИЛЕП СЫҒЫШЫ: ЭТНИК СОСТАВЫ, УРЫНЛАШЫУ ТАРИХЫ” (“Происхождение башкирского народа: этнический состав, история расселения”), Р.Ғ.Кузеевтың монографияһы (М., 1974; 2‑се баҫма, тулыландырылған. Өфө, 2010). Хеҙмәт тарихи сығанаҡтарҙы, автор һ.б. тикшеренеүселәр тарафынан йыйылған этнографик...
“БАШҠОРТ ХАЛЫҠ ИЖАДЫ”, башҡ. фольклоры баҫмаһы
“БАШҠОРТ ХАЛЫҠ ИЖАДЫ”, башҡ. фольклоры өлгөләренең системалаштырылған ғилми баҫмаһы. “Б.х.и.” тәүге баҫмаһын 1954—1959 йй. СССР ФА БФ‑ы 3 томда нәшер итә: 1‑се томға эпик хикәйәттәр, ҡобайырҙар, бәйеттәр, сеңләүҙәр, йырҙар, мәҡәлдәр (1954), 2‑се томға әкиәттәр һәм көләмәстәр (1959; икеһенең дә төҙөүсеһе...
“БАШҠОРТ ХАЛЫҠ ИЖАДЫ”, урыҫ теленә тәржемәһе
“БАШҠОРТ ХАЛЫҠ ИЖАДЫ” (“Башкирское народное творчество”), башҡ. фольклоры өлгөләрен системалаштырған ғилми баҫманың (ҡара: “Башҡорт халыҡ ижады”) урыҫ теленә тәржемәһе. Тарих, тел һәм әҙәбиәт институтының Н.Т.Зарипов етәкс. фольклорсылар коллективы 1987—2010 йй. эшләй. 12 томдан тора: “Эпос” (1‑се т.,...
“БАШҠОРТ ХАЛЫҠ ЙЫРҘАРЫ ҺӘМ КӨЙҘӘРЕ”, йыйынтык
“БАШҠОРТ ХАЛЫҠ ЙЫРҘАРЫ ҺӘМ КӨЙҘӘРЕ” (“Башкирские народные песни и наигрыши”), халыҡ йырҙары һәм инструменталь көйҙәр йыйынтығы (М., 1962). Төҙөүсе мөхәррире, инеш мәҡ., комментарийҙар, фонояҙмалар, фонорасшифровкалар һәм тәржемәләр авторы — Л.Н.Лебединский. Аналитик инеш мәҡ., “Бөрйән тауҙарында” очеркынан...
“БАШҠОРТ ЭНЦИКЛОПЕДИЯҺЫ” , фән учреждениеһы
“БАШҠОРТ ЭНЦИКЛОПЕДИЯҺЫ”, БР‑ҙың дәүләт автономиялы фән учреждениеһы. 1993 й. февралендә Тарих, тел һәм әҙәбиәт институтының Башҡ. энциклопедияһы бүлеге (1991—92 йй. төркөм) базаһында Башҡ. энциклопедияһының Баш редакцияһы булараҡ асыла, 1995 й. алып “Б.э.” ғилми нәшриәте, 2012 й. — “Б.э.” ғилми‑нәшриәт...
“БАШҠОРТ”, гәзит
“БАШҠОРТ”, ижтимағи‑сәйәси гәзит. Башҡорт мәркәз шураһы органы. 1917 й. 20 июленән Ырымбур ҡ., 1918 й. 6 июненән Силәбе ҡ. аҙнаһына 1 тапҡыр иҫке башҡ. телендә сыға. “Б.” Башҡорт милли хәрәкәте идеялары пропагандалана. Шулай уҡ Башҡорт хөкүмәтенең бойороҡтары, күрһәтмәләре, ҡарарҙары, съездарға, конференцияларға...
“БАШҠОРТОСТАН АВИАЛИНИЯЛАРЫ”
“БАШҠОРТОСТАН АВИАЛИНИЯЛАРЫ”, авиакомпания (“БАЛ”), ААЙ. Һауа транспорты менән пассажирҙар һәм йөк ташый, шулай уҡ халыҡҡа авиамедицина хеҙмәте күрһәтә, авария-ҡотҡарыу, янғынға ҡаршы көрәш эштәрен башҡара. Өфө ҡ. урынлашҡан. Самолёттарҙы хеҙмәтләндереү өсөн ангар комплексы бар. Ту‑154М, Ту‑134 пассажир...
“БАШҠОРТОСТАН АРТЕГЫ”, балалар лагеры
“БАШҠОРТОСТАН АРТЕГЫ”, балалар шифахана-һауыҡтырыу лагеры. Бөрө р‑нында, Бөрө т. юл ст. 110 км алыҫлыҡта Шәмсетдин күле эргәһендә урынлашҡан. Климаты континенталь, ҡыш уртаса һалҡын (ғин. уртаса т‑ра –14°С), йәй йылы (июлдә уртаса т‑ра 19°С). 2006 й. “Шәмсетдин күле” балалар шифахана-һауыҡтырыу лагеры...
