Список материалов
ЮЛЫЕВ Батыргәрәй Ғабдулмөхәмәт улы
ЮЛЫЕВ Батыргәрәй Ғабдулмөхәмәт улы [18.8.1861, Ырымбур губ. Верхнеурал өйәҙе Бөрйән улусы Йәрмөхәмәт а. (БР‑ҙың Баймаҡ р‑ны) — 1915, Ырымбур губ. Орск өйәҙе 1‑се Этҡол а. (БР‑ҙың Баймаҡ р‑ны)], этнограф, тыуған яҡты өйрәнеүсе. Өфө ир балалар гимназияһын тамамлаған. Өфө губернаһында, 1891 й. алып...
ЮЛЫҠ ЙӘМИҒ МӘСЕТЕ
ЮЛЫҠ ЙӘМИҒ МӘСЕТЕ, 1911 й. Ырымбур губ. Орск өйәҙе Юлыҡ а. (БР‑ҙың Баймаҡ р‑ны) М.М.Рәмиев һәм Мөхәмәтшакир М.Рәмиев (ҡара: Рәмиевтәр) аҡсаһына төҙөлә. Ырымбур мосолман диниә назараты ҡарамағында була. Мәсет (20×12×8) бер ҡатлы, таштан һалынған, ҡыйығы 4 яҡлы, 5 ҡырлы михрабы (ғибәҙәт уйымы) бар....
ЮЛЫҠ МӘҘРӘСӘҺЕ
ЮЛЫҠ МӘҘРӘСӘҺЕ, урта уҡыу йорто. 19 б. башында Ырымбур өйәҙе Юлыҡ Ямы а. (хәҙ. БР‑ҙың Баймаҡ р‑ны Юлыҡ а.) мәсете эргәһендә асыла. Нигеҙ һалыусыһы — Ә.Моҡаев. Ырымбур мосолман диниә назараты ҡарамағында була. Шәхси иғәнәләргә тотола. Уҡытыу‑тәрбиә эшенә мөҙәрис, мәсеттең (1911 й. алып Юлыҡ йәмиғ...
ЮЛЫҠ, Баймаҡ р‑нындағы ауыл
ЮЛЫҠ, Баймаҡ р‑нындағы ауыл, Йомаш а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 41 км һәм Сибай т. юл ст. К.‑Көнб. табан 82 км алыҫлыҡта Мағаш й. (Һаҡмар й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 435 кеше; 1920 — 1617; 1939 — 919; 1959 — 423; 1989 — 475; 2002 — 544; 2010 — 470 кеше. Башҡорттар, татарҙар...
ЮЛЫҠ, Ғафури р‑нындағы ауыл
ЮЛЫҠ, Ғафури р‑нындағы ауыл, Ҡауарҙы а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 52 км һәм Аҡкүл т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 68 км алыҫлыҡта Еҙем й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 737 кеше; 1920 — 843; 1939 — 1132; 1959 — 905; 1989 — 835; 2002 — 805; 2010 — 741 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Төп мәктәп, балалар...
ЮЛЫШЕВ Ирек Ғәле улы
ЮЛЫШЕВ Ирек Ғәле улы [28.4.1934, Свердловск өлк. Барҙы р‑ны Танып а. (Пермь крайы)], агроном. А.х. ф. д‑ры (1989), проф. (1990). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2009). Пермь а.х. ин‑тын тамамлағандан һуң (1958) Фалёнки селекция ст. (Киров өлк.) агроном‑орлоҡсолоҡ белгесе: 1960 й. алып...
ЮМАЛИН Бәҙретдин Абдулғәзе улы
ЮМАЛИН Бәҙретдин Абдулғәзе улы [15.7.1926, БАССР‑ҙың Йылайыр кантоны Сәғит а. (БР‑ҙың Ейәнсура р‑ны) — 19.1.1994, Яңы Петровка а., БР‑ҙың ш. уҡ р‑ны Иҫәнғол а. ерләнгән], хужалыҡ эшмәкәре. БАССР‑ҙың атҡ. а.х. хеҙм‑ре (1981). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. БАХИ‑ны тамамлаған(1967).1941 й. алып Ейәнсура р‑нында...
ЮМАТОВ Василий Степанович
ЮМАТОВ Василий Степанович [?—17.7.1848, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Йоматау а. (БР‑ҙың Өфө р‑ны)], тыуған яҡты өйрәнеүсе. Дворяндарҙан. Өфө өйәҙ судында судья булып хеҙмәт итә, “Оренбургские губернские ведомости” гәз. эшләй. Фәнни эшмәкәрлеге башҡорт халҡының археологияһына, фольклорына,этнографияһына,...
ЮМОР
ЮМОР (ингл. humour), ысынбарлыҡты көлкөлө итеп һүрәтләү ысулы. Ябай мәҙәктән айырмалы рәүештә, Ю. көлкө предметына уйланыбыраҡ ҡарарға, анализларға һәм борсолорға мәжбүр итә; көлкөгә ҡалдырыуға, көлкөнөң фаш итеүсе төрҙәренә (ирония, сатира) ҡаршы ҡуйыла. Башҡорт әҙәбиәтендәЮ. көлкөнөң бөтә төрҙәре...
ЮНАЙ, Ейәнсура р‑нындағы ауыл
ЮНАЙ, Ейәнсура р‑нындағы ауыл, Үтәғол а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 81 км һәм Ҡыуандыҡ т. юл ст. (Ырымбур өлк.) Т.‑Көнб. табан 46 км алыҫлыҡта Ҡаҫмарт й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 260 кеше; 1920 — 416; 1939 — 332; 1959 — 314; 1989 — 216; 2002 — 235; 2010 — 183 кеше. Башҡорттар йәшәй...
ЮНЕСКО
ЮНЕСКО (UNESCO — United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization), хөкүмәт‑ара ойошма. 1945 й. асыла. Штаб‑фатиры Парижда урынлашҡан. Составына 193 ағзадәүләт (2010), ш. иҫ. Рәсәй Федерацияһы (1954 й. алып), инә. Юғары етәксе органы — Ген. конференция, башҡарма органдары — Башҡарма...
ЮНОСТЬ, Шаран р‑нындағы ауыл
ЮНОСТЬ, Шаран р‑нындағы ауыл, Мичуринский а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 28 км һәм Туймазы т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 70 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 109 кеше; 1959 — 118; 1989 — 60; 2002 — 114; 2010 — 106 кеше. Сыуаштар йәшәй (2002). Фельдшер‑акушерлыҡ пункты бар. Ауылға 20 б. 20‑се...
ЮНЫС, Ҡыйғы р‑нындағы ауыл
ЮНЫС, Ҡыйғы р‑нындағы ауыл, Үрге Ҡыйғы а/с ҡарай. Район үҙәгенән К. 6 км һәм Һилейә т. юл ст. (Силәбе өлк.) Т.‑Көнб. табан 49 км алыҫлыҡта Ҡыйғы й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 110 кеше; 1920 — 173; 1939 — 193; 1959 — 166; 1989 — 120; 2002—178;2010—161 кеше. Башҡорттар йәшәй(2002). Балалар баҡсаһы,...
ЮНЫСОВ Марат Сабир улы
ЮНЫСОВ Марат Сабир улы (18.3. 1940, Мәскәү), химик. РФА акад. (2003), БР ФА‑ның почётлы акад. (2016), химия ф. д‑ры (1974), проф. (1983). МДУ‑ны тамамлағандан һуң (1962) Үзбәк ССР‑ы ФА‑нда (Ташкент) эшләй: Үҫемлек матдәләре химияһы ин‑тында (1981— 90 йй. лаб. мөдире), бер үк ваҡытта 1987—89 йй. химия‑технология...
ЮНЫСОВ Наил Кәбир улы
ЮНЫСОВ Наил Кәбир улы [10.1. 1928, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Тәтер‑Арыҫлан а. (БР‑ҙың Стәрлебаш р‑ны)], тау инженеры‑геофизик. Геол.‑минералогия ф. канд. (1969). РСФСР‑ҙың атҡ. геологы (1978), РФ‑тың почётлы нефтсеһе (1998), РФ‑тың почётлы газ сәнәғәте хеҙм‑ре (1998). И.М.Губкин ис. Мәскәү нефть...
ЮНЫСОВ Рәшит Шәйсолтан улы
ЮНЫСОВ Рәшит Шәйсолтан улы (26.5.1952, Өфө), спортсы. Саңғы ярышы б‑са СССР‑ҙың халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1978). БАХИ‑ны (1974), Хәрби физик культура ин‑тын (Ленинград, 1984) тамамлаған. “Урожай” ДСО‑һы тәрбиәләнеүсеһе (тренеры А.А.Книсс). СССР (1978 — 70 км уҙышта), РСФСР (1975 — 50 км уҙышта)...
ЮНЫСОВА Айһылыу Билал ҡыҙы
ЮНЫСОВА Айһылыу Билал ҡыҙы (11.4.1951, Стәрлетамаҡ ҡ.), тарихсы. Тарих фәндәре докторы (1997), профессор (1999). РФ‑тың (2016) һәм БР‑ҙың (1997) атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре. Б.Х.Юлдашбаевтың ҡыҙы. ЛДУ‑ны тамамлағандан һуң (1976) 1979 й. тиклем БДМИ‑ла, 1983 й. алып БДУ‑ла (1999 й. башлап яңы һәм...
ЮНЫСОВА Айһылыу Билал ҡыҙы
ЮНЫСОВА Айһылыу Билал ҡыҙы (11.4.1951, Стәрлетамаҡ ҡ.), тарихсы. Тарих фәндәре докторы (1997), профессор (1999). РФ‑тың (2016) һәм БР‑ҙың (1997) атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре. Б.Х.Юлдашбаевтың ҡыҙы. ЛДУ‑ны тамамлағандан һуң (1976) 1979 й. тиклем БДМИ‑ла, 1983 й. алып БДУ‑ла (1999 й. башлап яңы һәм...
ЮНЫСОВА Гөлфиә Аҙнағол ҡыҙы
ЮНЫСОВА (Иҙелбаева) Гөлфиә Аҙнағол ҡыҙы (10.9.1948, БАССР‑ҙың Әлшәй р‑ны Һарыша.),шағирә. БР‑ҙың халыҡ шағиры (2015), РФ‑тың (2005) һәм БАССР‑ҙың (1989) атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре, БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2000). Яҙыусылар союзы(1974), Журналистар союзы (1979) ағзаһы. БДУ‑ны тамамлаған (1971). 1970 й....
ЮНЫСОВА Эльвира Әхтәм ҡыҙы
ЮНЫСОВА Эльвира Әхтәм ҡыҙы (4.1.1960, Сибай ҡ.), актриса. РФ‑тың атҡ. (2007), БР‑ҙың халыҡ (1992), БАССР‑ҙың атҡ. (1989) артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1983). ӨДСИ‑не тамамлағандан һуң (1983; Р.В.Исрафилов курсы) БАДТ актрисаһы, бер үк ваҡытта 1987—95 йй. ӨДСИ уҡытыусыһы һәм 2008—13 йй....
