Список материалов
МӘҠСҮТОВ Руслан Әкрәм улы
МӘҠСҮТОВ Руслан Әкрәм улы (21.2.1940, БАССР‑ҙың Туймазы р‑ны Туймазы ҡсб., хәҙ. Туймазы ҡ., — 18.8.2000, Өфө), яҙыусы. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1973). БДУ‑ла уҡыған (1960—63). 1963 й. алып “Октябрьский нефтяник” гәз. хеҙм‑ре, 1968 й. — Түб. Варта ҡ. ТВ студияһы мөхәррире, 1972 й. — Башҡ‑н профсоюздары...
МӘРГӘН КИРӘЙ
МӘРГӘН КИРӘЙ [ысын исеме Кирәев Әхнәф Нурый улы (Нурмөхәмәт улы); 28.6.1912, Өфө губ. Бөрө өйәҙе Ҡыйғаҙытамаҡ а. (БР‑ҙың Мишкә р‑ны) — 24.1.1984, Өфө], яҙыусы, фольклорсы, әҙәбиәт белгесе. Филол. ф. д‑ры (1963), проф. (1966). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1940). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Нурмөхәмәт Йомраниҙың...
МӘСҒҮТ Ғ.
МӘСҒҮТ Ғ. [ысын исеме Ғәлиуллин Мәсғүт Нәбиулла улы; 22.6.1907, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Нөрлө а. (БР‑ҙың Өфө р‑ны) — 1944 й. ғин., Өфө], шағир. Яҙыусылар союзы ағзаһы. 1927 й. алып илдең төрлө пр‑тиеларында эшләй. 1937 й. башлап “Сталинсы” (ҡара: “Родник плюс”) гәз. әҙәби хеҙм‑ре. “Ауыл ғишыҡтары”...
МӘҮЛЕНОВ Сырбай
МӘҮЛЕНОВ Сырбай (17.9.1922, Төркөстан АССР‑ы Турғай ҡсб — 13.2.1993, Алматы), шағир. Ҡаҙаҡ ССР‑ының халыҡ шағиры (1990). “Магнит тауының уттары” (1952) “Япраҡтар яна” (1964), “Ялағай” (1976; бөтәһе лә — ҡаҙаҡ телендә) һ.б. шиғри йыйынтыҡтар авторы. 1969 й. Башҡортостанға килә, башҡ. яҙыусылары м‑н осраша....
МИҢНУЛЛИН Роберт Мөғәллим улы
МИҢНУЛЛИН Роберт Мөғәллим улы (1.8.1948, БАССР‑ҙың Илеш районы Нәжәде а. — 27.3.2020, Ҡазан ҡ.), яҙыусы, журналист. ТР‑ҙың халыҡ шағиры (2005). ТР‑ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1993), БР‑ҙың (1998) һәм Марий Элдың (2014) атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре. К.М.Миңнуллиндың ағаһы. Ҡазан университетын тамамлаған...
МИҢНУЛЛИН Туфан Ғабдулла улы
МИҢНУЛЛИН Туфан Ғабдулла улы (25.8.1935, ТАССР‑ҙың Оло Мәрәтхужа а. — 2.5.2012, Ҡазан), драматург. ТР‑ҙың халыҡ яҙыусыһы (2005), РСФСР‑ҙың (1984), ТАССР‑ҙың (1978), БР‑ҙың (1995) атҡ. сәнғәт эшмәкәре. ТР ФА акад. (2007). 1984—89 йй. ТАССР Яҙыусылар союзы идараһы рәйесе. М. драматургияһына жанр төрлөлөгө,...
МИРЗАНОВ Бәхтейәр Ғүмәр улы
МИРЗАНОВ Бәхтейәр Ғүмәр улы (10.11.1892, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Йөрәктау‑Муҡшы а., хәҙ. БР‑ҙың Стәрлетамаҡ р‑ны Йөрәктау а., — 17.7.1941, Өфө), шағир. “Ғәлиә” мәҙрәсәһен тамамлаған (1914), БАХИ‑ла (1935), БДМИ‑ла (1937—41) уҡыған. 1914—15 йй. “Сөйөмбикә” ж. (Ҡазан) хеҙм‑ре. 1917—19 йй. Сәмәрҡәнд,...
МИРОНОВ Вадим Николаевич
МИРОНОВ Вадим Николаевич (7.1.1929, Белорет ҡ. — 20.7.1979, Силәбе ҡ.), шағир, тәржемәсе. СССР Яҙыусылар союзы эргәһендәге Юғары әҙәби курстарҙы тамамлаған (Мәскәү, 1957). 1949 й. алып “Белорецкий рабочий”, 1966 й. — “Магнитогорский рабочий” (“Магнитогорск эшсеһе”), 1970 й. — “Челябинский металлург”...
МИФТАХОВ Риф Фәйзрахман улы
МИФТАХОВ Риф Фәйзрахман улы (17.9.1939, БАССР‑ҙың Ишембай районы Кинйәбулат а. — 22.4.2020, Өфө ҡ., тыуған яғында ерләнгән), шағир. БАССР‑ҙың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1990). Журналистар союзы (1970), Яҙыусылар союзы (1976), Кинематографсылар союзы (1997) ағзаһы. БДУ‑ны тамамлаған (1967). 1968 й....
МИФТАХОВ Сәғит Мифтах улы
МИФТАХОВ Сәғит Мифтах улы [10.1.1907, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Ҡыҙылъяр а. (БР‑ҙың Нуриман р‑ны) — 1942, февр.], драматург. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1934). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Көнсығыш хеҙмәтсәндәре коммунистик ун‑тын тамамлағандан һуң (Мәскәү, 1929) 2‑се баҫҡыс Башҡ‑н өлкә совет партия мәктәбенең...
МИХАЙЛОВ Михаил Ларионович
МИХАЙЛОВ Михаил Ларионович (Илларионович) (3.1.1829, Өфө — 2.8.1865, Байкал аръяғы өлк. Кадайский руднигы), урыҫ яҙыусыһы, тәржемәсе, публицист. Петербург ун‑тында уҡыған (1846—48). 1852—61 йй. “Современник” (“Замандаш”; С.‑Петербург) ж. хеҙм‑ре. 1860 йй. революцион хәрәкәттә әүҙем ҡатнашыусы. 1861...
МОҠАМАЙ Бәҙрүш
МОҠАМАЙ Бәҙрүш [ысын исеме Мөхәмәтйәнов Бәҙретдин Мөхәмәтйән улы; 5.10.1909, Өфө губ. Бөрө өйәҙе Ҡайыш а. (БР‑ҙың Дүртөйлө р‑ны) — 20.9.1944, Даугавпилс ҡ. янында], шағир. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1939). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1931 й. Шишмә р‑нында уҡыта, 1932 й. “Йәш коммунар” һәм “Ленинсы” гәз....
МОҠАНОВ Сабит Моҡан улы
МОҠАНОВ Сабит Моҡан улы (13.4. 1900, Аҡмулла өлк. Жаман-Шубар а. — 18.4.1973, Алма-Ата), яҙыусы. Ҡаҙаҡ ССР‑ы ФА акад. (1954). 1936—37 йй. һәм 1943—52 йй. Ҡаҙаҡ ССР‑ы__Яҙыусылар союзы идараһы рәйесе. “Тормош мәктәбе” (1930—1964; урыҫса тәрж. 1956— 1966) трилогияһы, “Күҙгә салынып ҡалған метеор” (1967—1970;...
МОЛОДЦОВ Геннадий Порфирьевич
МОЛОДЦОВ Геннадий Порфирьевич (22.9.1926, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Михайловка а. — 8.9. 1983, Өфө), шағир. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1966). Стәрлетамаҡ уҡытыусылар ин‑тын тамамлаған (1954). 1948 й. алып Ғафури р‑нының Ҡормантау тулы булмаған урта мәктәбендә уҡыта, 1954—68 йй. Софья тулы булмаған...
МОРАТ Төхфәт Фәттәхетдин улы
МОРАТ (Моратов) Төхфәт Фәттәхетдин улы (21.1.1906, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Ишембәт а. — 27.12.1944, Латвия ССР‑ы Будэниске а. янында), шағир. Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1927 й. алып “Башкнига” ширҡәте мөхәррире, “Үктәбер” (ҡара: “Ағиҙел”) ж. хеҙм‑ре, 1936— 41 йй. Хәйбулла р‑нының Аҡъяр башҡ. урта мәктәбендә...
МОСТАФИН Йәмил Мостафа улы
МОСТАФИН Йәмил Мостафа улы [20.5.1927, БАССР‑ҙың Өфө кантоны Яңы Уҫман а. (БР‑ҙың Шишмә р‑ны)], яҙыусы. БССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1991). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1971). Хәрби физик культура һәм спорт ин‑тын (Ленинград, 1950), М.Горький ис. Әҙәбиәт ин‑тын (Мәскәү, 1962) тамамлаған. 1950—54 йй. Порт-Артур...
МОХТАР Хәсән Баһауетдин улы
МОХТАР (Мохтаров) Хәсән Баһауетдин улы (28.10.1901, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Ҡамышлы а., хәҙ. БР‑ҙың Кушнаренко р‑ны Иҫке Ҡамышлы а., — 13.10.1963, Өфө), яҙыусы, тәржемәсе. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1938). Граждандар һуғышында ҡатнашыусы. 1913 й. алып “Тормош” (Өфө), “Азад Себер” (Омск ҡ.), “Октябрский...
МӨХӘМӘДЙӘР Мәхмүт
МӨХӘМӘДЙӘР Мәхмүт (1497— 1552), төрки шағиры. Ҡазан ханлығында йәшәй, Мөхәммәт-Әмин хан кәшәнәһенең күҙәтсеһе була. Юғары этик мотивтар, ғәҙеллек һәм патриотизм рухы м‑н һуғарылған “Төхфәи Мәрдан” (1540; “Ир-егеттәрҙең һәләте”), “Нуры Содур” (1542; “Йөрәктәрҙең нуры”) һәм “Нәсихәт” (?) әҫәрҙәре авторы....
МӨХӘМӘТЙӘНОВ Файыҡ Тимерйән улы
МӨХӘМӘТЙӘНОВ Файыҡ Тимерйән улы [10.3.1921, Өфө губ. Бөрө өйәҙе Оло Баҙраҡ а. (БР‑ҙың Борай р‑ны) — 2.6.2009, Өфө], шағир, журналист. БАССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1980). Журналистар союзы (1957), Яҙыусылар союзы (1982) ағзаһы. Б.В. һуғышында һәм 1945 й. совет-япон һуғышында ҡатнашыусы. БДУ‑ны тамамлаған...
МУЛЛАБАЕВ Сөләймән Миңлеғужа улы
МУЛЛАБАЕВ Сөләймән Миңлеғужа улы [10.10.1924, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Иҫке Юлдаш а. (Ырымбур өлк. Красногвардейский р‑ны) — 20.4.2003, шунда уҡ], шағир. БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1995), РСФСР‑ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы (1973). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1979). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. БДУ‑ны...
