Список материалов
КӘРИМ Мостай
КӘРИМ Мостай [ысын исеме Кәримов Мостафа Сафа улы; 20.10.1919, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Келәш а. (БР‑ҙың Шишмә р‑ны) — 21.9.2005, Өфө], яҙыусы. БР ФА‑ның почётлы акад. (1992), Соц. Хеҙмәт Геройы (1979). БАССР‑ҙың халыҡ шағиры (1963). РСФСР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1982). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1939)....
КӘРИМ Хәниф Кәрим улы
КӘРИМ (Кәримов) Хәниф Кәрим улы [7.8.1910, Өфө губ. Златоуст өйәҙе Үрге Ҡыйғы а. (БР‑ҙың Ҡыйғы р‑ны) — 26.8.1983, Өфө], шағир. БАССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1970). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1936). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. К.А.Тимирязев ис. Башҡ. пед. ин‑тын тамамлаған (1938). 1931—32 йй. “Йәш коммунар”...
КӘРИМОВ Марат Нәби улы
КӘРИМОВ Марат Нәби улы (9.1.1930, БАССР‑ҙың Йылайыр кантоны Сәлих а., хәҙер БР‑ҙың Ейәнсура районы Күгәрсен а.), шағир. БР‑ҙың халыҡ шағиры (2003). БР‑ҙың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1994). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1958). Н.Ғ.Кәримовтың улы. ВЛКСМ‑дың ҮК эргәһендәге Үҙәк комсомол мәктәбен (1956),...
КӘШӘФЕТДИН Шаһимәрҙән
КӘШӘФЕТДИН Шаһимәрҙән (1840—1910), яҙыусы‑мәғрифәтсе. Минзәлә башҡорто. Ырымбур губ. Турғай өлк. Троицк өйәҙендә уҡыта. Көнсығыш әҙәбиәте сюжеттарына яҙылған яҡынса 30 китап, ш. иҫ. “Ҡиссаи Жәмшид” (1889), “Ҡиссаи хикмәт”, “Ҡиссаи Хатәм Тай” (икеһе лә — 1897), “Ҡиссаи Нур батыр” (1898) һ.б. авторы....
КИЛМӨХӘМӘТОВ Тимерғәли Әбделғәлим улы
КИЛМӨХӘМӘТОВ Тимерғәли Әбделғәлим улы (19.12.1941, Үзбәк ССР‑ы Серов станцияһы ҡсб — 2.5.2021, Өфө ҡ.; БР-ҙың Ҡырмыҫҡалы районы Ибраһим а. ерләнгән), әҙәбиәт белгесе, яҙыусы. Филология фәндәре докторы (1992), профессор (1994). БР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1997), РФ‑тың почётлы юғары профессиональ...
КИНЙӘБАЕВ Рәлиф Мөстәҡим улы
КИНЙӘБАЕВ Рәлиф Мөстәҡим улы (1.1.1957, БАССР‑ҙың Стәрлебаш районы Ҡабыҡҡыуыш а.), драматург. БР‑ҙың атҡаҙанған матбуғат һәм киң мәғлүмәт хеҙмәткәре (2003). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1990 й. алып). Стәрлетамаҡ педагогия институтын тамамлаған (1980). 1981 й. алып Стәрлебаш районы Ҡалҡаш урта мәктәбе директоры....
КИНЙӘБУЛАТОВ Ирек Лотфый улы
КИНЙӘБУЛАТОВ Ирек Лотфый улы (15.7.1938, БАССР‑ҙың Ҡырмыҫҡалы р‑ны Абдулла а. – 2.6.2016, Өфө, тыуған яғында ерләнгән), шағир. БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (2001). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1973). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1967) БАССР МС‑ының Радиотапшырыуҙар һәм ТВ б‑са ком‑ты мөхәррире, 1968 й. алып...
КИНЙӘБУЛАТОВА Кәтибә Кәрим ҡыҙы
КИНЙӘБУЛАТОВА Кәтибә Кәрим ҡыҙы [15.9.1920, АСБР‑ҙың Арғаяш кантоны Мәүлит а. (Силәбе өлк. Арғаяш р‑ны) — 17.6.2012, Өфө, тыуған яғында ерләнгән], шағирә. БАССР-ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1980). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1956). К.А.Тимирязев ис. Башҡ. пед. ин‑тын (1944), М.Горький ис. Әҙәбиәт ин‑ты эргәһендәге...
КОЖЕВНИКОВ Алексей Венедиктович
КОЖЕВНИКОВ Алексей Венедиктович (6.3.1891, Вятка губ. Хабазы а. — 5.1.1980, Мәскәү), яҙыусы. “Һаумы, юл!” (“Здравствуй, путь!”; 1936), “Океан туғаны” (“Брат океана”; 1939), “Тере һыу” (“Живая вода”; 1950) һ.б. романдар авторы. Урал халыҡтарының рев‑цияға тиклемге тормошона арналған “Алтын ярлылар” [“Золотая...
КОЗЛОВСКИЙ Яков Абрамович
КОЗЛОВСКИЙ Яков Абрамович (29.7.1921, Мәскәү губ. Воскресенск ҡ. — 1.6.2001, Мәскәү), шағир, тәржемәсе. “Һуҡмаҡ” (“Тропа”; 1964), “Арена” (1972), “Төрлө ырыу имеш-мимештәре” (“Разноплеменная молва”; 1992) һ.б. шиғри йыйынтыҡтар авторы. М.Кәримдең “Ай тотолған төндә” (1967), “Ҡыҙ урлау” (1969), “Айгөл...
КОПТЯЕВА Антонина Дмитриевна
КОПТЯЕВА Антонина Дмитриевна (25.10.1909, Амур өлк. Южный приискыһы — 12.11.1991, Мәскәү), яҙыусы. “Иптәш Анна” (“Товарищ Анна”; 1946), “Урал йылғаһында” (“На Урале-реке”; 1969—1978) романдары, “Иван Иванович” (1949), “Дуҫлыҡ” (“Дружба”; 1954), “Дәртле ынтылыш” (“Дерзание”; 1958) трилогияһы һ.б. авторы....
КОРОЛЕНКО Владимир Галактионович
КОРОЛЕНКО Владимир Галактионович (15.7.1853, Житомир ҡ. — 25.12.1921, Полтава ҡ.), яҙыусы, публицист. Петербург ФА‑ның (1900—02) һәм РФА‑ның (1918) почётлы академигы. “Һуҡыр музыкант” (“Слепой музыкант”; 1886), “Телһеҙ” (“Без языка”; 1895) повестары, “Йылға уйнай” (“Река играет”; 1891), “Ғәжәп” (“Чудная”;...
КРАШЕНИННИКОВ Николай Александрович
КРАШЕНИННИКОВ Николай Александрович (14.11.1878, Ырымбур губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Илек ҡ., хәҙ. Соль‑Илецк ҡ., — 11.10.1941, Өфө), яҙыусы. МДУ‑ның юридик ф‑тын тамамлаған (1905). 1905—07 йй. “Новое слово” (“Яңы һүҙ”; Мәскәү) ж. мөхәррир‑нәшер итеүсеһе. “Туташтар” (“Барышни”; 1911), “Сафлыҡ” (“Девственность”;...
КУГУЛЬТИНОВ Дауыт Никитич
КУГУЛЬТИНОВ Дауыт Никитич (13.3.1922, Ҡалмыҡ авт. өлк. Гахан‑Авганара а. – 17.6.2006, Элиста), шағир. Ҡалмыҡ АССР‑ының халыҡ шағиры (1969). Соц. Хеҙмәт Геройы (1990). “Моабит тотҡоно” (“Моабитский узник”; 1958), “Аҡыл сыуалышы” (“Бунт разума”; 1965—71) поэмалары, “Йөрәк күҙҙәре менән” (“Глазами сердца”;...
КУДРЯШЁВ Пётр Михайлович
КУДРЯШЁВ Пётр Михайлович (1797, Ырымбур губ. Верхнеурал ҡ. — 9.5.1827, Ырымбур ҡ.), урыҫ яҙыусыһы, тарихсы. Верхнеурал хәрби етемдәр уч‑щеһын тамамлағандан һуң Ырымбур айырым корпусында (1817—1827) хеҙмәт итә. Фольклор мотивтары б‑са яҙылған “Абдрахман” поэмаһында (ҡулъяҙмаһы табылмаған; өҙөктәре 1826—27 йй....
КУЗНЕЦОВ Александр Игнатьевич
КУЗНЕЦОВ Александр Игнатьевич (15.8.1915, Өфө — 11.2.1991, шунда уҡ), яҙыусы. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1984). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1945 й. алып Благовещен р‑нында эшләй: 1946 й. — урта мәктәп дир., 1948 й. — ВКП(б) район ком‑тының пропаганда бүлеге мөдире; 1950—79 йй. Өфөнөң 6‑сы ПТУ‑нда уҡыта....
КУЛИБАЙ Сәләх Ғәбит улы
КУЛИБАЙ (Кулибаев) Сәләх Ғәбит улы (2.7.1910, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Нурәли а., хәҙ. БР‑ҙың Баймаҡ р‑ны Түб. Таһир а., – 15.10.1976, Өфө), яҙыусы. БАССР-ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1969). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1934). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 30—50‑се йй. “Башҡурдистан” гәз. (ҡара: “Башҡортостан”),...
КУЛИЕВ Ҡайсын Шувай улы
КУЛИЕВ Ҡайсын Шувай улы (1.11.1917, Терск өлк. Үрге Чегем а. – 4.6.1985, Нальчик), шағир. Ҡабарҙы- Балҡар АССР‑ының халыҡ шағиры (1967). “Яралы таш” (“Раненый камень”; 1964), “Ер китабы” (“Книга земли”; 1972), “Кис” (“Вечер”; 1974), “Ер матурлығы” (“Краса земная”; 1980) һ.б. шиғри йыйынтыҡтар авторы....
ҠАРАМЫШ Таңһылыу
ҠАРАМЫШ Таңһылыу (ысын исеме Мәхмүтова Таңһылыу Фаяз ҡыҙы; 3.3.1948, БАССР‑ҙың Бөрйән р‑ны Байназар а.), шағирә. БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (2001). Ҡарамышевтар нәҫеленән. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1984). БДУ‑ны (1971), КПСС‑тың Башҡ‑н өлкә ком‑ты эргәһендәге Партия, совет һәм идеология кадрҙарының...
ҠӘРИПОВ Кәшфи
ҠӘРИПОВ Кәшфи (Кәшфеласрар Мәғҙәннур улы) [1892, Өфө губ. Бөрө өйәҙе Байталлы а. (БР‑ҙың Кушнаренко р‑ны) — 1918, Бөрө ҡ.], башҡ. шағиры. “Ғосмания” мәҙрәсәһен тамамлағандан һуң (1915) шунда уҡ уҡыта, “Тормош”, “Алға” гәз. эшләй. 1910—13 йй. “Нур” гәз. (С.‑ Петербург), “Аҡмулла” ж. тәүге шиғырҙарын...
