Список материалов

АБАЛКИН Леонид Иванович (5.5.1930, Мәскәү ҡ. — 2.5.2011, шунда уҡ), иҡтисадсы. РФА (1987), Грузия ФА (1996) академигы, Белоруссия ФА‑ның сит ил ағзаһы (2000), БР ФА‑ның почётлы академигы (2002). Иҡтисад фәндәре докторы (1971), профессор (1972). Г.В.Плеханов исемендәге Мәскәү халыҡ хужалығы институтын...

АБДУЛЛИН Айтмөхәмәт (Айтжан) Абдулла улы (29.11.1924, Ҡырғыҙ АССР‑ы Олотау ҡсб — 12.6.2010, Алматы ҡ., Ҡаҙағстан), геолог. Ҡаҙағстан Республикаһы Милли ФА академигы (1979), БР ФА‑ның почётлы академигы (1995), геология‑минералогия фәндәре докторы (1971), профессор (1973). Ҡаҙаҡ ССР‑ының атҡаҙанған фән...

АГАДЖАНЯН Николай Александрович (28.1.1928, Әзерб. ССР‑ы Хачмас а. — 27.12.2014, Мәскәү ҡ.), физиолог. РФА академигы (2013), Рәсәй медицина ФА академигы (1993), БР ФА‑ның почётлы академигы (1991). Медицина фәндәре докторы (1968), профессор (1970). РФ‑тың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1998), РФ‑тың почётлы...

АЗУРИТ (фр. azur — асыҡ зәңгәр), карбонаттар класы минералы, Cu3[СO3]2(OH)2. Пластинка һәм ҡыҫҡа призма рәүешендәге кристалдар барлыҡҡа килтерә. Агрегаттары ҡатлаулы, бөртөклө. Төҫө ҡуйы зәңгәр, сағыу, быяла кеүек ялтыр. Ҡатылығы 3,4—4,0; тығыҙлығы 3770—3890 кг/м3; йәбешкәклеге уртаса; мурт, кислотала...

АЙЫТОВ Нариман Абдрахман улы (28.12.1925, Ҡазан ҡ. — 17.8.1999, Алматы ҡ., Ҡаҙағстан), философ, социолог. БР ФА‑ның почётлы академигы (1995), философия фәндәре докторы (1967), профессор (1970). РСФСР‑ҙың (1988) һәм БАССР‑ҙың (1975) атҡаҙанған фән эшмәкәре. Ҡазан университетын тамамлаған (1956). 1964 й....

АЙЫУХАНОВ Мәсғүт Баян улы (28.8.1924, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Яңы Айыухан а. — 10.3.2000, Өфө), иҡтисадсы. Иҡт. ф. д‑ры (1980), проф. (1982). БР ФА‑ның почётлы ағзаһы (1995). БАССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1980). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. БАХИ‑ны тамамлаған (1955), 1961 й. алып шунда уҡ эшләй: 1980—90 йй....

АҠСУРИН Ренат Сөләймән улы (2.4.1946, Әндижан ҡ.), кардиохирург. Рәсәй мед. ФА (1997) һәм РФА (2011) акад., БР ФА‑ның (1998) һәм ТР ФА‑ның (1999) почётлы академигы. Мед. ф. д‑ры (1985), проф. (1991). И.М.Сеченов ис. 1‑се Мәскәү мед. ин‑тын тамамлаған (1971). 1975 й. алып Бөтә союз хирургия ғилми үҙәгендә...

АЛМАЗОВ Владимир Андреевич (27.5.1931, Тверь өлкәһе Русанов а. — 3.1.2001, Санкт‑Петербург ҡ.), кардиолог. Рәсәй медицина ФА академигы (1995), БР ФА-ның почётлы академигы (1991). Медицина фәндәре докторы (1967), профессор (1969). РФ‑тың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1998). 1‑се Ленинград медицина институтын...

АРЫҪЛАНОВ Нурамбәк Ғиниәт улы (15.7.1928, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны 2‑се Кинйәабыҙ а., хәҙ. БР‑ҙың Көйөргәҙе р‑ны Кинйәабыҙ а. — 30.6.2012, Өфө), иҡтисадсы. БР ФА‑ның почётлы акад. (2002). Иҡт. ф. д‑ры (1985), проф. (1987). РФ‑тың (1996), БАССР‑ҙың (1981) атҡ. фән эшмәкәре, РФ‑тың почётлы юғары...

БЕРЕЗИН Всеволод Леонидович (16.12.1922, Тамбов губ. Ил-Рождественское а. — 3.8.2016, Мәскәү), инженер-механик. БР ФА‑ның почётлы акад., техник ф. д‑ры (1970), проф. (1969). РСФСР‑ҙың (1984), БАССР‑ҙың (1968) атҡ. фән һәм техника эшмәкәре, СССР-ҙың (1982), РФ-тың (1995) Нефть һәм газ сәнәғәте пр‑тиелары...

БЕРЛИН Александр Александрович (27.9.1940, Мәскәү ҡ.), физик, физик‑химик. РФА академигы (2003), БР ФА‑ның почётлы академигы (2002), химия фәндәре докторы (1974), профессор (1980). Мәскәү физика-техника институтын тамамлаған (1963). 1978 й. алып РФА-ның Н.Н.Семёнов исемендәге Химик физика институтының...

БИКБАЕВА Әлфиә Исхаҡ ҡыҙы (23.11.1926, Малмыж ҡ. — 10.11.2004, Өфө), оториноларинголог. БР ФА‑ның почётлы акад. (1995). Мед. ф. д‑ры (1970), проф. (1971). РСФСР‑ҙың (1986) һәм БАССР‑ҙың (1976) атҡ. фән эшмәкәре, СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1967). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1949) 1991 й. тиклем...

БОРИСОВА Нинель Андреевна (7.11.1924, Бөрө ҡ. — 10.8.2019, Өфө), невролог. БР ФА‑ның почётлы акад. (1995), мед. ф. д‑ры (1972), проф. (1973). БАССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1979). БДМУ‑ны тамамлағандан һуң (1947) шунда уҡ эшләй (1966—89 йй. нервы ауырыуҙары каф. мөдире), бер үк ваҡытта 1967—90 йй. БАССР...

ВАСИЛЬЕВ Леонид Михайлович (14.6.1926, Псков губернаһы Красино а. — 2.9.2015, Өфө ҡ.), тел белгесе. БР ФА‑ның почётлы академигы (2002), филология фәндәре докторы (1972), профессор (1974). БАССР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1977), СССР‑ҙың мәғариф отличнигы (1970), РФ‑тың почётлы профессиональ белем...

ҒАРИФУЛЛИН Фәрит Шәрифулла улы [20.12.1928, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Иҫке Күсәрбай а. (БР‑ҙың Благовар районы) — 16.8.2018, Өфө ҡ.], агроном. БР ФА‑ның почётлы академигы (1995), ауыл хужалығы фәндәре докторы (1984), профессор (1985). РФ‑тың (1996) һәм БАССР‑ҙың (1976) атҡаҙанған фән эшмәкәре. БАХИ‑ны...

ҒӘЗИЗОВ Флүс Мирзасәлих улы (25.6.1937, ТАССР- ҙың Симәк а. — 4.2. 2008, Стәрлетамаҡ ҡ.), химик-технолог. БР ФА-ның почётлы акад. (1995), техник ф. д‑ры (1993), проф. (1995). РФ-тың (1993) һәм БР-ҙың (1992) атҡ. химигы. Ҡазан химия-технология ин‑тын тамамлағандан һуң (1959) Стәрлетамаҡта “Авангард”...

ҒӘЛИМОВ Эрик Михайлович (29.7.1936, Владивосток ҡ. — 23.11.2020, Мәскәү ҡ.), геохимик. РФА академигы (1994), БР ФА‑ның почётлы академигы (2002), геология‑минералогия фәндәре докторы (1970), профессор (1982). И.М.Губкин исемендәге Мәскәү нефтехимия һәм газ сәнәғәте институтын тамамлаған (1959). Фәнни...

ҒӘНИЕВ Ривнер Фазыл улы (1.4.1937, БАССР‑ҙың Илеш р‑ны Тәжәй а.), механик. РФА акад. (1994), БР ФА‑ның почётлы акад. (1991), Литва ФА‑ның сит ил ағзаһы (2011), техник ф. д‑ры (1968), проф. (1969). ӨАИ‑ны тамамлағандан һуң (1959) 100‑сө почта йәшниге (Өфө) инженеры булып эшләй. 1964 й. алып Украина ССР‑ы...

ҒӨБӘЙҘУЛЛИН Мансур Садиҡ улы [29.11.1920, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе Әлшәй а. (хәҙ. БР-ҙың Әлшәй р-ны Раевка а.) – 10.12.2008, Өфө], иҡтисадсы. БР ФА-ның почётлы акад. (1996), иҡт. ф. д-ры (1978). БАССР-ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1976). БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1953) СССР ФА УрБ БФҮ‑нең Иҡт. тикшеренеүҙәр...

ЗАЯНЧКОВСКИЙ Иван Филиппович (8.2.1917, Киев губ. Рудое а. — 24.5.2010, Өфө), ветеринар врач. БР ФА‑ның почётлы акад. (1995). Ветеринария ф. д‑ры (1962), проф. (1963). РСФСР‑ҙың (1977) һәм БАССР-ҙың (1970) атҡ. фән эшмәкәре. Воронеж ун‑тын (1941), Үзбәк а.х. ин‑тын (Ташкент, 1943) тамамлаған. 1943 й....