Список материалов
ЭНЦЕФАЛИТ
ЭНЦЕФАЛИТ (гр. enkе— phalos баш мейеһе), баш мейеһенең шеш ауырыуы. Патологик процестың урыны б‑са полиоэнцефалит (баш мейеһе ҡабығының һоро матдәһендә йәки олон өлөшөндә), лейкоэнцефалит (мейенең аҡ матдәһендә), панэнцефалит (аҡ һәм һоро матдәләрҙә), менингоэнцефалит (шешеүҙең мейе матдәһенән шекәрәгә...
ЭПИДЕМИОЛОГИЯ
ЭПИДЕМИОЛОГИЯ (гр. epidēmia — күмәк ауырыу һәм ...логия), төрлө ауырыуҙарҙың башланып китеү законлыҡтарын һәм киң таралышын өйрәнгән, уларҙы иҫкәртеү һәм ҡаршы көрәшеү ысулдарын эшләгән фән. 20 б. уртаһына тиклем инфекцион ауырыуҙар, 20 б. аҙ. алып ш. уҡ йөрәк‑ҡан тамырҙары, онкология, нервы‑психик...
ЭПИЛЕПСИЯ
ЭПИЛЕПСИЯ (гр. epilēpsia), ҡ у я н с ы ҡ, баш мейеһенең хроник ауырыуы, хәрәкәт, һиҙемләү, вегетатив йәки психик функциялар боҙолоуы м‑н барған ҡабатланыусы өйәнәктәр (быума) аша беленә. Э. фокаль сикләнгән, таралған; этиологияһы б‑са — идиопатик, симптоматик һәм криптоген формалары айырыла. Э. башланып...
ЭСӘКТӘРҘЕҢ ҮТКӘРМӘҮСӘНЛЕГЕ
ЭСӘКТӘРҘЕҢ ҮТКӘРМӘҮСӘНЛЕГЕ, и л е у с, эсәктәрҙәге тупланманың хәрәкәте туҡталыуға бәйле киҫкен хирургик ауырыу. Механик (странгуляцион, обтурацион һәм ҡатнаш) һәм функциональ (спастик һәм паралитик) Э.ү. айырыла.
Кешелә Э.ү. Симптомдары: газдар һәм оло ярауҙың туҡталыуы, ҡорһаҡта ҡатыу алыу рәүешендәге...
ЮЛДАШЕВ Марс Тимербулат улы
ЮЛДАШЕВ Марс Тимербулат улы [14.4.1937, БАССР‑ҙың Миәкә р‑ны Аҙнай а. (БР‑ҙың Бишбүләк р‑ны)], хирург.Мед.ф.д‑ры (1990), проф. (1991). РФ‑тың (2003) һәм БР‑ҙың (1992) атҡ. табибы. БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1962) Якутск ҡала дауаханаһында эшләй. 1965— 66 йй. һәм 1969 й. алып БДМУ‑ла: 1994 й. башлап...
ЯКОВЛЕВА Людмила Викторовна
ЯКОВЛЕВА Людмила Викторовна (6.7.1958, Арзамас ҡ.), педиатр, балалар кардиологы. Мед. ф. д‑ры (2000), проф. (2002). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2014). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1981) 1985 й. тиклем Респ. балалар клиник дауаханаһында эшләй. 1991 й. алып БДМУ‑ла (2010 й. башлап дипломдан...
ЯҪЫ ТАБАНЛЫЛЫҠ
ЯҪЫ ТАБАНЛЫЛЫҠ, табан деформацияһы, уға табан көмбәҙенең ныҡ түбәнәйеүе, терәк һәм рессор функциялары боҙолоуы хас. Буй, арҡыры, ҡатнаш, тыумыштан булған (табандың урта һәм артҡы өлөшө һөйәктәре үҫешенең патологияһы фонында) һәм йәшәү барышында барлыҡҡа килгән (тоташтырғыс туҡыманың системалы дисплазияһы,...
ЯҺАЛМА АУЫРЫУҘАР
ЯҺАЛМА АУЫРЫУҘАР, билдәле ауырыуҙың классик билдәләренә өлөшләтә йәки тулыһынса тап килгән, аңлы рәүештә ҡылынған физик, химик йәки биол. тәбиғәтле тышҡы зарарлаусы факторҙар тәьҫирендә тыуҙырылған ауыртыныу торошо. Я.а. төрлө категориялы граждандар тарафынан ниндәй ҙә булһа йөкләмәнән баш тартыу (хәрбиҙәр...
