Список материалов
ДӘҮЛӘТ СИМВОЛИКАҺЫ
ДӘҮЛӘТ СИМВОЛИКАҺЫ, Башҡортостан Республикаһының үҙенсәлеген һәм тарихи-мәҙәни традицияларын, геогр. урынлашыу, иҡт., интеллектуаль ҡеүәте һәм рухи тормошо үҙсәнлектәрен сағылдырыусы рәсми символдар һәм эмблемалар йыйылмаһы. БР Конституцияһына ярашлы Д.с., 1999 й. 6 июлендәге “Башҡортостан Республикаһының...
ДӘҮЛӘТ СУВЕРЕНИТЕТЫ ТУРАҺЫНДА ДЕКЛАРАЦИЯ
ДӘҮЛӘТ СУВЕРЕНИТЕТЫ ТУРАҺЫНДА ДЕКЛАРАЦИЯ, 1990 й. 11 окт. БАССР Юғары Советы ҡабул итә. Преамбуланан һәм 10 пункттан тора. Документта, 1919 й. РСФСР составында ойошторолған республика СССР һәм яңыртылған Рәсәй Федерацияһы субъекты булып тора, хәҙ. шарттарҙа автономиялы респ. статусы Башҡортостандың...
ДӘҮЛӘТ ТЕЛЕ
ДӘҮЛӘТ ТЕЛЕ, билдәле бер дәүләттә сәйәси, соц. һәм мәҙәни өлкәләрҙә интеграция бурысын үтәгән тел. РФ Конституцияһы (68-се статья) һәм 1991 й. 25 окт. “Рәсәй Федерацияһы халыҡтарының телдәре тураһында” РФ Законы (2002 й. 11 дек. төҙәтелгән) РФ-тың Д.т. тип урыҫ телен билдәләй, ш. уҡ РФ составындағы...
ДӘҮЛӘТ ФЛАГЫ
ДӘҮЛӘТ ФЛАГЫ, дәүләт гербы һәм дәүләт гимны менән бер рәттән дәүләттең рәсми символы. Башҡортостан Республикаһында БР-ҙың 1992 й. 25 февр. “Башҡортостан Республикаһының Дәүләт флагы тураһында” ғы Законы менән раҫланған. Авторҙары — О.Е.Асабина, У.Т.Мәсәлимов. БР Конституцияһына һәм БР‑ҙың 1999 й. 6...
ДӘҮЛӘТ ХЕҘМӘТЕ
ДӘҮЛӘТ ХЕҘМӘТЕ, РФ‑тың һәм уның субъекттарының, РФ һәм уның субъекттары дәүләт органдарының, РФ Конституцияһы, РФ субъекттары конституциялары, федераль закондар, РФ субъекттары закондары м‑н федераль дәүләт органдары һәм РФ субъекттары дәүләт органдарының вәкәләттәрен туранан-тура башҡарыу өсөн булдырылған...
ДӘҮЛӘТ ХЕҘМӘТЕ ҺӘМ ИДАРА ИТЕҮ АКАДЕМИЯҺЫ
ДӘҮЛӘТ ХЕҘМӘТЕ ҺӘМ ИДАРА ИТЕҮ АКАДЕМИЯҺЫ, 1991 й. Өфөлә Башҡ‑н коммерция акад. булараҡ асыла, 1992 й. алып Башҡ‑н идара итеү акад., 1994 й. — БР Президенты ҡарамағындағы Дәүләт хеҙмәте һәм идара итеү академияһы, 2015 й. — Башҡортостан Республикаһы Башлығы ҡарамағындағы Дәүләт хеҙмәте һәм идара итеү...
ДӘҮЛӘТ, Асҡын р-нындағы ауыл
ДӘҮЛӘТ, Асҡын р-нындағы ауыл, Петропавловка а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнб. 14 км һәм Көйәҙе т. юл ст. (Пермь крайы) К.-Көнс. табан 121 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1920 й. — 223 кеше; 1939 — 278; 1959 — 279; 1989 — 129; 2002 — 121; 2010 — 129 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Фельдшер-акушерлыҡ пункты...
ДӘҮЛӘТ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл
ДӘҮЛӘТ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл, Дәүләт а/с үҙәге. Район үҙәгенән Көнс. 12 км һәм Магнитогорск т. юл ст. (Силәбе өлк.) К.-Көнб. табан 35 км алыҫлыҡта Сыбаркүл буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 154 кеше; 1920 — 378; 1939 — 382; 1959 — 350; 1989 — 795; 2002 — 819; 2010 — 941 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002)....
ДӘҮЛӘТБАЕВ Мирас Ибраһим улы
ДӘҮЛӘТБАЕВ Мирас Ибраһим улы (20.1.1949, БАССР-ҙың Благовар р-ны Иҫке Һынны а.), рәссам. Портрет, пейзаж, натюрморт жанрҙарында үҙенсәлекле эшләгән рәссам. Д. эштәре стилистик төрлөлөк м-н айырыла, уларҙа экспрессионизм өҫтөнлөк ала. Төҫ, һыҙыҡ м-н импровизациялап, полотноларының композицияһын, пластикаһын...
ДӘҮЛӘТБАЕВ Тәлғәт Шаһимәрҙән улы
ДӘҮЛӘТБАЕВ Тәлғәт Шаһимәрҙән улы (13.7.1925, БАССР-ҙың Йылайыр кантоны Хәйбулла а., хәҙер БР-ҙың Хәйбулла районы Аҡъяр а. — 2017, Мәскәү ҡ.), совет партия-дәүләт эшмәкәре. Техник фәндәр кандидаты (1955). Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. ӨНИ‑не тамамлаған (1952). 1955 й. алып СССР ФА Башҡортостан филиалының...
ДӘҮЛӘТБАЕВ Усман Йосоп улы
ДӘҮЛӘТБАЕВ Усман Йосоп улы [14.6.1926, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Баҡый а. (БР‑ҙың Белорет районы) — 11.8.2010, БР‑ҙың Хәйбулла районы Бүребай а.], быраулаусы. 1949 й. алып “Уралцветметразведка” тресының Баймаҡ геологик разведка партияһында (1954 й. башлап өлкән быраулау мастеры); 1958—88 йй. — “Башкиргеология”...
ДӘҮЛӘТБАЕВ Фәтих Ислам улы
ДӘҮЛӘТБАЕВ Фәтих Ислам улы [27.3.1950, БАССР‑ҙың Покровский районы Ғүмәр а. (БР‑ҙың Благовещен районы) — 7.4.2020, Өфө ҡ., Благовещен районы Илек а. ерләнгән], ҡурсаҡ театры актёры. РФ‑тың атҡаҙанған (2010), БАССР‑ҙың халыҡ (1989) һәм атҡаҙанған (1978) артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1980)....
ДӘҮЛӘТБАЕВА Рәйсә Ғөбәйҙулла ҡыҙы
ДӘҮЛӘТБАЕВА Рәйсә Ғөбәйҙулла ҡыҙы (22.11.1939, БАССР‑ҙың Көйөргәҙе р‑ны Яҡшембәт а.), педагог-методист. Пед. ф. д‑ры (2011). РСФСР-ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы (1984). БДУ‑ны тамамлаған (1975). 1962 й. алып Күмертау ҡ. 10‑сы урта мәктәбе, 1965 й. — Баймаҡ р‑ны урта мәктәптәре, Сибай ҡ. 9‑сы урта мәктәбе...
ДӘҮЛӘТБАЕВТАР
ДӘҮЛӘТБАЕВТАР, башҡорт ихтилалында (1662 — 64) ҡатнашыусылар, бер туғандар. Нуғай даруғаһы Ҡыпсаҡ улусы башҡорттарынан. Тархандар. Ишмөхәмәт Д., Ишембәт Д., 1662 й. көҙөндә Минзәләлә Ҡазан воеводаһы кенәз Ф.Ф.Волконскийҙың ихтилалды баҫтырыуға йүнәлтелгән ғәскәренә ҡушыла. 1663 й. яҙында баш күтәреүселәр...
ДӘҮЛӘТБИРҘИН Исхаҡ Ғүмәр улы
ДӘҮЛӘТБИРҘИН Исхаҡ Ғүмәр улы [20.12.1925, БАССР‑ҙың Йылайыр кантоны Байғусҡар а. (БР‑ҙың Хәйбулла р‑ны) — 4.11.2011, шунда уҡ], хужалыҡ эшмәкәре. РСФСР‑ҙың атҡ. а.х. хеҙм‑ре (1982), РСФСР‑ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы (1971). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. КПСС‑тың Башҡ‑н өлкә ком‑ты эргәһендәге Өфө юғары...
ДӘҮЛӘТБИРҘИНА Тәнзилә Сәлих ҡыҙы
ДӘҮЛӘТБИРҘИНА Тәнзилә Сәлих ҡыҙы [3.8.1964, БАССР‑ҙың Белорет р‑ны Тимер а. (БР‑ҙың Бөрйән р‑ны)], шағирә, драматург. БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (2014). Яҙыусылар союзы (1992), Журналистар союзы (2006) ағзаһы. БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1986) Респ. халыҡ ижады һәм мәҙәни-ағартыу эше ғилми-методик үҙәгендә,...
ДӘҮЛӘТЙӘРОВ Муллайән Хәбибйәр улы
ДӘҮЛӘТЙӘРОВ Муллайән Хәбибйәр улы (2.11.1957, БАССР‑ҙың Борай р‑ны Ишмәмәт а. — 7.7.2015, Неаполь ҡ., Италия; тыуған яғында ерләнгән), рәссам. БР‑ҙың атҡ. рәссамы (2010). Рәссамдар союзыағзаһы (1995). 2‑се Өфө пед. уч‑щеһын (1982), БДПУ‑ны (2000) тамамлаған. 1997 й. алып 2‑се Өфө пед. колледжында,...
ДӘҮЛӘТКИЛДЕЕВ Ҡ. ИСЕМЕНДӘГЕ ҺЫНЛЫ СӘНҒӘТ ГИМНАЗИЯ- ИНТЕРНАТЫ
ДӘҮЛӘТКИЛДЕЕВ Ҡ. ИСЕМЕНДӘГЕ ҺЫНЛЫ СӘНҒӘТ ГИМНАЗИЯ-ИНТЕРНАТЫ, һынлы сәнғәт фәндәрен төплө өйрәнеү б‑са дөйөм белем биреү учреждениеһы. Өфөлә урынлашҡан. 1961 й. 4‑се тулы булмаған урта мәктәп-интернат булараҡ асыла, 1965 й. алып Респ. урта һынлы сәнғәт мәктәп-интернаты, 1994 й. — Ҡ.Дәүләткилдеев ис....
ДӘҮЛӘТКИЛДЕЕВ Ҡасим Сәлиғәскәр улы
ДӘҮЛӘТКИЛДЕЕВ Ҡасим Сәлиғәскәр улы [11.4.1887, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Күгел а. (БР‑ҙың Благовар р‑ны) — 19.1.1947, Өфө], рәссам. Рәссамдар союзы ағзаһы (1937). А.Л.Штиглицтың Үҙәк техник рәсем уч‑щеһын тамамлағандан һуң (1914) “Өсмөйөш” резина мануфактураһы эргәһендәге фабрика мәктәбе (икеһе лә —...
ДӘҮЛӘТКИРӘЕВ Айтуған Әхмәт улы
ДӘҮЛӘТКИРӘЕВ Айтуған Әхмәт улы (14.11.1972, БАССР-ҙың Әбйәлил р‑ны Амангилде а.), бейеүсе. БР‑ҙың халыҡ (2014), атҡ. (2004) артисы. Өфө хореография уч‑щеһын (1991), Мәскәү дәүләт мәҙәниәт һәм сәнғәт ун‑тын (2000) тамамлаған. 1991—92 йй. Ғәскәров Ф. исемендәге халыҡ бейеүҙәре ансамбленең балет артисы....
