Список материалов
ЖЕХАНОВ Андрей Ильич
ЖЕХАНОВ Андрей Ильич (1884, Түб. Новгород ҡ. — 5.5.1924), совет партия‑дәүләт эшмәкәре. 1905 й. алып РСДРП ағзаһы. Беренсе донъя һәм Граждандар һуғыштарында ҡатнашыусы. 1906—08 йй. һәм 1914—17 йй. рус армияһында; 1918—19 йй. Ҡыҙыл Армияла. 1908—14 йй. революцион эшмәкәрлеге өсөн Орёл губ. һөргөндә була....
ЖИБЕР Анатолий Васильевич
ЖИБЕР Анатолий Васильевич (18.6.1946, Ҡаҙаҡ ССР-ының Колхоз а.), математик. Физика‑матем. ф. д‑ры (1994), проф. (1995). Новосибирск ун‑тын тамамлаған (1969). 1971 й. алып СССР ФА Себер бүлексәһендә (Новосибирск ҡ.), 1973 й. — ӨАИ‑ла, 1990—93 йй. һәм 2001 й. — Хисаплау үҙәге булған Математика ин‑тында...
ЖИВЕ ЯРУСЫ
ЖИВЕ ЯРУСЫ, девондың урта бүлегенең өҫкө бүлексәһе. Эйфель ярусы һәм франс ярусы араһында урынлашҡан. Живе ҡ. (Төньяҡ Франция) районында Ж.Омалиус д’Аллуа тарафынан айырып күрһәтелә (1839), Ж.‑О.Госселе асыҡлаған (1880). Башҡортостанда Ж.я. ултырмалары ҡаҙылма организм ҡалдыҡтарын (брахиоподтар, мәрйендәр...
ЖИВИТЧЕНКО Эдуард Вячеславович
ЖИВИТЧЕНКО Эдуард Вячеславович (11.7.1961, Салауат ҡ.), журналист. БР‑ҙың атҡ. матбуғат һәм киң мәғлүмәт хеҙм‑ре (1999). Журналистар союзы ағзаһы (1986). Ҡазан ун‑тын тамамлаған (1990). 1985 й. алып “Ленинский путь” (“Ленин юлы”; ҡара: “Выбор”) гәз. мөхәррир урынбаҫары. 1991—2001 йй. “Восход” — “Торатау”...
ЖИВОВ Павел Евгеньевич
ЖИВОВ Павел Евгеньевич [15.3.1918, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Бәрҙешле а. (БР‑ҙың Ишембай р‑ны) — 9.10.2001, шунда уҡ], Соц. Хеҙмәт Геройы (1966). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1940—78 йй. Ишембай р‑нының В.И.Ленин ис. к‑зында (1960 й. тиклем Маҡар районының А.Матросов ис. к‑зы) эшләй: 1945 й. алып һәм...
ЖИЛИН, ауыл, Өфө составында
ЖИЛИН, ауыл, 1992 й. алып Өфө составында, Октябрь р‑нының Нуғай а/с ҡарай. Ҡаланан һәм Өфө т. юл ст. К.‑Көнс. табан 28 км алыҫлыҡта Һамар—Өфө—Силәбе автомобиль юлында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 132 кеше; 1920 — 156; 1939 — 229; 1959 — 198; 1989 — 72; 2002 — 101; 2010 — 170 кеше. Урыҫтар йәшәй (2002).
Ауылға...
ЖИЛЯЕВ Александр Петрович
ЖИЛЯЕВ Александр Петрович (1.7.1959 Ишембай ҡ.), физик. Физика‑матем. ф. д‑ры (2003). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1981) шунда уҡ, 1985 й. алып ӨНИ‑лә, 1986 й. — Металдарҙың үтә һығылмалылығы проблемалары ин‑тында, 1998 й. — ӨДТАУ‑ла, 2001 й. — Механика ин‑тында (Өфө) эшләй. 2005 й. башлап Металдарҙың...
ЖИРНОВ Борис Семёнович
ЖИРНОВ Борис Семёнович (20.10.1942, ТАССР‑ҙың Алексеевка а.), химик‑технолог. Техник ф. д‑ры (1999), проф. (2000). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1965) ӨДНТУ‑ның Салауат филиалында эшләй (1986 й. алып химик‑технологик процестар каф. мөдире). Фәнни хеҙмәттәре углерод материалдарының актив газдар м‑н химик...
ЖИТНИКОВ Владимир Павлович
ЖИТНИКОВ Владимир Павлович (5.2.1950, Өфө), инженер‑физик. Физика‑матем. ф. д‑ры (1993), проф. (1995). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (2007). Мәскәү физика‑техника ин‑тын тамамлағандан һуң (1973) ӨДАТУ‑ла эшләй: 1980—85 йй. өлкән ғилми хеҙм‑р, 1998 й. алып информатика сараларын проектлау каф., 2005 й. — компьютер...
ЖУВАСИН Павел Алексеевич
ЖУВАСИН Павел Алексеевич (1908, Ырымбур губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Подгорный утары, хәҙ. БР‑ҙың Күгәрсен р‑ны Подгорный а., — 4.10.1944, Турда ҡ., Румыния), Советтар Союзы Геройы (1944). 1939—40 йй. совет-финлянд һуғышында һәм Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1939 й. тиклем Магнитогорск ҡ. шофёр булып эшләй....
ЖУКОВ, Өфө р-нындағы ауыл
ЖУКОВ, Өфө р-нындағы ауыл, Жуков а/с үҙәге; т. юл станцияһы (Авдон). Өфөнән К.‑Көнб. табан 17 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 586 кеше; 1920 — 730; 1939 — 1014; 1959 — 1577; 1989 — 1298; 2002 — 1374; 2010 — 1685 кеше. Урыҫтар йәшәй (2002). Халҡы “Башҡортостан” ҡошcолоҡ ф‑каһында эшләй. Урта...
ЖУКОВСКИЙ Василий Андреевич
ЖУКОВСКИЙ Василий Андреевич (29.1.1783, Тула наместниклығы Мишенский а. — 12.4.1852, Баден ҡ., Германия), урыҫ шағиры. Урыҫ романтизмына нигеҙ һалыусыларҙың береһе, пейзаж лирикаһының тәүге өлгөләрен булдырыусы. “Людмила” (1808), “Кассандра” (1809) балладалары, “Васыят төҫө” (“Цвет завета”; 1819), “Диңгеҙ”...
ЖУКОВСКИЙ Григорий Васильевич
ЖУКОВСКИЙ Григорий Васильевич (1800, Ырымбур; башҡа мәғлүмәттәр б‑са, Ырымбур губ. Силәбе ҡ., — 15.2.1880, С.‑Петербург губ. Царское Село ҡ.), дәүләт эшмәкәре. Ген.-лейтенант. Дворяндарҙан. 1830—31 йй. поляк ихтилалын баҫтырыуҙа, 1852 й. Коканд походында, 1853—56 йй. Ҡырым һуғышында ҡатнаша. 1819—71 йй....
ЖУКОВСКИЙ Николай Васильевич
ЖУКОВСКИЙ Николай Васильевич (1794 — 15.3.1852, С.‑Петербург), дәүләт эшмәкәре. Действительный тайный советник (1850 й. алда). Дворяндарҙан. 1817—21 йй. Себер ген.‑губернаторы канцелярияһында хеҙмәт итә, 1822 й. Көнбайыш Себер ген.губернаторы канцелярияһы идарасыһы, 1824 й. (башҡа мәғлүмәттәр б‑са,...
ЖУРАВЛЁВ Василий Николаевич
ЖУРАВЛЁВ Василий Николаевич (2.8.1904, Рязань ҡ. — 16.11.1987, Мәскәү), кинорежиссёр. РСФСР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1976), Ҡабарҙы‑Балҡар АССР‑ының халыҡ артисы (1959). Дәүләт кинематография техникумын тамамлағандан һуң (Мәскәү, 1927) “Мосфильм” к/ст эшләй. 20‑гә яҡын фильм авторы: “Аҫрау ул” (“Приёмыш”;...
ЖУРАВЛЁВ Даниил Арсентьевич
ЖУРАВЛЁВ Даниил Арсентьевич (12.12.1900, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Таналыҡ а., хәҙ. Баймаҡ ҡ., — 16.9.1974, Мәскәү), хәрби эшмәкәр. Артиллерия ген.‑полк. (1944). Граждандар һәм Б.В. һуғыштарында ҡатнашыусы. К.Е.Ворошилов ис. Юғары хәрби акад. эргәһендәге юғары командирҙар составын камиллаштырыу курстарын...
ЖУРАВЛЁВ Евгений Филиппович
ЖУРАВЛЁВ Евгений Филиппович (15.2.1910, Вятка губернаһы Ижевский Завод ҡсб — 9.2.1984, Өфө ҡ.), химик-неорганик. Химия фәндәре докторы (1964), профессор (1965). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Пермь университетын тамамлағандан һуң (1936) шунда уҡ, 1964 й. алып Воронеж политехник институтында эшләй. 1969...
ЖУРАВЛЁВА Светлана Евгеньевна
ЖУРАВЛЁВА Светлана Евгеньевна (7.4.1960, Горький ҡ.), спортсы. Биол. ф. канд. (1999). Парашют спорты б‑са СССР‑ҙың халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1989). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (1997). Е.Ф.Журавлёвтың ҡыҙы. БДУ‑ны тамамлаған (1984). Рәсәй ДОСААФ‑ының авиация спорт клубы, авиация-техник спорт клубы...
ЖУРАВЛИНЫЙ, һаҙлыҡ
ЖУРАВЛИНЫЙ, Ағиҙел й. басс. һаҙлыҡ, Белорет р‑ны Тирлән а. көньяҡ‑көнбайышҡа табан 15 км алыҫлыҡта ята. Тау итәгендә урынлашҡан. Дөйөм майҙаны 400 га, торфтың уртаса ҡалынлығы 6 м. Яуым‑төшөм м‑н туйына. Ҡара тал, лапландия талы, муйыл, розмарин япраҡлы тал, себер шыршыһы, ябай ҡарағай, аҡ аҡһырғаҡ,...
ЖУРНАЛ
ЖУРНАЛ, киң мәғлүмәт сараларының береһе булған баҫма һәм электрон ваҡытлы матбуғат. Ж. дәүләт органдары, ведомстволар, пр‑тиелар, йәмәғәт ойошмалары, берекмәләр, уҡыу йорттары, физик шәхестәр нәшер итә. Сығыу йышлығы: аҙнаһына, 10 көнгә, 2 аҙнаға, айына, 2 айға, кварталға, ярты йылға 1 тапҡыр. Күләме,...
