Список материалов

МАҒАЗОВ Азат Шәйехйән улы [17.12. 1926, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Баязит а. (БР‑ҙың Миәкә р‑ны) — 13.12.2015, Өфө], яҙыусы. БАССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1984). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1973). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Р.Ш.Мағазовтың ағаһы. Харьков пед. ин‑тын тамамлаған (1953). 1951 й. алып Харьков...

МАМИН-СИБИРЯК (Мамин) Дмитрий Наркисович (25.10.1852, Пермь губ. Висимо‑Шайтан з‑ды – 2.11. 1912, С.‑Петербург), урыҫ яҙыусыһы. Урал һәм Себерҙең тау сәнәғәте тормошона арналған “Тау ояһы” (“Горное гнездо”), “Ҡырағай бәхет” (“Дикое счастье”; икеһе лә – 1884), “Өс тамамланыш” (“Три конца”; 1890), “Алтын”...

МАНСУРОВ Зөфәр Хәйретдин улы  (15.3.1909, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе  Яңы Васильевка а., хәҙ. БР‑ҙың  Бишбүләк р‑ны Уҫаҡкисеү а., –  4.10.1942, Ленинград өлк. Коломна  а. ерләнгән), шағир, журналист.  Яҙыусылар союзы ағзаһы. Б.В. һуғышында  ҡатнашыусы. К.А.Тимиря-  зев ис. Башҡ. пед. ин‑тын тамамлаған ...

МАРАТ Мөслим [ысын исеме Мөслимов Миңлемулла Нәбиулла улы; 10.5.1909, Өфө губ. Бөрө өйәҙе Борай а. (БР‑ҙың Борай р‑ны) – 17.8.1975, Өфө], шағир. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1935). 1931 й. алып “Аллаһыҙ”, 1932 й. ғин. — “Үктәбер” (ҡара: “Ағиҙел”) ж. хеҙм‑ре, апр. — “Ленинсы” гәз. мөхәррир урынбаҫары, 1933...

МАРТЫНОВ Леонид Николаевич (9.5.1905, Омск ҡ. – 21.6.1980, Мәскәү), шағир, тәржемәсе. “Диңгеҙ ҡултығы” (“Лукоморье”; 1945), “Өҫтөнлөк” (“Первородство”; 1965), “Гипербола” (1972), “Алтын запас” (“Золотой запас”; 1981) шиғри йыйынтыҡтары, “Һауа фрегаттары” (“Воздушные фрегаты”; 1974) автобиографик новеллалар...

МАТЮШИН Сергей Иванович (14.9.1943, Коми АССР‑ы Весляна ст. — 10.11.2012, Салауат ҡ.), яҙыусы. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1983). Калинин мед. ин‑тын (1968), М.Горький ис. Әҙәбиәт ин‑тын (Мәскәү, 1981) тамамлаған. 1968 й. алып Салауатта стоматология поликлиникаһында эшләй, 1999—2001 йй. Мәскәүҙә “Тридент”...

МӘҠСҮТОВ Руслан Әкрәм улы (21.2.1940, БАССР‑ҙың Туймазы р‑ны Туймазы ҡсб., хәҙ. Туймазы ҡ., — 18.8.2000, Өфө), яҙыусы. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1973). БДУ‑ла уҡыған (1960—63). 1963 й. алып “Октябрьский нефтяник” гәз. хеҙм‑ре, 1968 й. — Түб. Варта ҡ. ТВ студияһы мөхәррире, 1972 й. — Башҡ‑н профсоюздары...

МӘРГӘН КИРӘЙ [ысын исеме Кирәев Әхнәф Нурый улы (Нурмөхәмәт улы); 28.6.1912, Өфө губ. Бөрө өйәҙе Ҡыйғаҙытамаҡ а. (БР‑ҙың Мишкә р‑ны) — 24.1.1984, Өфө], яҙыусы, фольклорсы, әҙәбиәт белгесе. Филол. ф. д‑ры (1963), проф. (1966). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1940). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Нурмөхәмәт Йомраниҙың...

МӘСҒҮТ Ғ. [ысын исеме Ғәлиуллин Мәсғүт Нәбиулла улы; 22.6.1907, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Нөрлө а. (БР‑ҙың Өфө р‑ны) — 1944 й. ғин., Өфө], шағир. Яҙыусылар союзы ағзаһы. 1927 й. алып илдең төрлө пр‑тиеларында эшләй. 1937 й. башлап “Сталинсы” (ҡара: “Родник плюс”) гәз. әҙәби хеҙм‑ре. “Ауыл ғишыҡтары”...

МӘҮЛЕНОВ Сырбай (17.9.1922, Төркөстан АССР‑ы Турғай ҡсб — 13.2.1993, Алматы), шағир. Ҡаҙаҡ ССР‑ының халыҡ шағиры (1990). “Магнит тауының уттары” (1952) “Япраҡтар яна” (1964), “Ялағай” (1976; бөтәһе лә — ҡаҙаҡ телендә) һ.б. шиғри йыйынтыҡтар авторы. 1969 й. Башҡортостанға килә, башҡ. яҙыусылары м‑н осраша....

МИҢНУЛЛИН Роберт Мөғәллим улы (1.8.1948, БАССР‑ҙың Илеш районы Нәжәде а. — 27.3.2020, Ҡазан ҡ.), яҙыусы, журналист. ТР‑ҙың халыҡ шағиры (2005). ТР‑ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1993), БР‑ҙың (1998) һәм Марий Элдың (2014) атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре. К.М.Миңнуллиндың ағаһы. Ҡазан университетын тамамлаған...

МИҢНУЛЛИН Туфан Ғабдулла улы (25.8.1935, ТАССР‑ҙың Оло Мәрәтхужа а. — 2.5.2012, Ҡазан), драматург. ТР‑ҙың халыҡ яҙыусыһы (2005), РСФСР‑ҙың (1984), ТАССР‑ҙың (1978), БР‑ҙың (1995) атҡ. сәнғәт эшмәкәре. ТР ФА акад. (2007). 1984—89 йй. ТАССР Яҙыусылар союзы идараһы рәйесе. М. драматургияһына жанр төрлөлөгө,...

МИРЗАНОВ Бәхтейәр Ғүмәр улы (10.11.1892, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Йөрәктау‑Муҡшы а., хәҙ. БР‑ҙың Стәрлетамаҡ р‑ны Йөрәктау а., — 17.7.1941, Өфө), шағир. “Ғәлиә” мәҙрәсәһен тамамлаған (1914), БАХИ‑ла (1935), БДМИ‑ла (1937—41) уҡыған. 1914—15 йй. “Сөйөмбикә” ж. (Ҡазан) хеҙм‑ре. 1917—19 йй. Сәмәрҡәнд,...

МИРОНОВ Вадим Николаевич (7.1.1929, Белорет ҡ. — 20.7.1979, Силәбе ҡ.), шағир, тәржемәсе. СССР Яҙыусылар союзы эргәһендәге Юғары әҙәби курстарҙы тамамлаған (Мәскәү, 1957). 1949 й. алып “Белорецкий рабочий”, 1966 й. — “Магнитогорский рабочий” (“Магнитогорск эшсеһе”), 1970 й. — “Челябинский металлург”...

МИФТАХОВ Риф Фәйзрахман улы (17.9.1939, БАССР‑ҙың Ишембай районы Кинйәбулат а. — 22.4.2020, Өфө ҡ., тыуған яғында ерләнгән), шағир. БАССР‑ҙың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1990). Журналистар союзы (1970), Яҙыусылар союзы (1976), Кинематографсылар союзы (1997) ағзаһы. БДУ‑ны тамамлаған (1967). 1968 й....

МИФТАХОВ Сәғит Мифтах улы [10.1.1907, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Ҡыҙылъяр а. (БР‑ҙың Нуриман р‑ны) — 1942, февр.], драматург. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1934). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Көнсығыш хеҙмәтсәндәре коммунистик ун‑тын тамамлағандан һуң (Мәскәү, 1929) 2‑се баҫҡыс Башҡ‑н өлкә совет партия мәктәбенең...

МИХАЙЛОВ Михаил Ларионович (Илларионович) (3.1.1829, Өфө — 2.8.1865, Байкал аръяғы өлк. Кадайский руднигы), урыҫ яҙыусыһы, тәржемәсе, публицист. Петербург ун‑тында уҡыған (1846—48). 1852—61 йй. “Современник” (“Замандаш”; С.‑Петербург) ж. хеҙм‑ре. 1860 йй. революцион хәрәкәттә әүҙем ҡатнашыусы. 1861...

МОҠАМАЙ Бәҙрүш [ысын исеме Мөхәмәтйәнов Бәҙретдин Мөхәмәтйән улы; 5.10.1909, Өфө губ. Бөрө өйәҙе Ҡайыш а. (БР‑ҙың Дүртөйлө р‑ны) — 20.9.1944, Даугавпилс ҡ. янында], шағир. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1939). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1931 й. Шишмә р‑нында уҡыта, 1932 й. “Йәш коммунар” һәм “Ленинсы” гәз....

МОҠАНОВ Сабит Моҡан улы (13.4. 1900, Аҡмулла өлк. Жаман-Шубар а. — 18.4.1973, Алма-Ата), яҙыусы. Ҡаҙаҡ ССР‑ы ФА акад. (1954). 1936—37 йй. һәм 1943—52 йй. Ҡаҙаҡ ССР‑ы__Яҙыусылар союзы идараһы рәйесе. “Тормош мәктәбе” (1930—1964; урыҫса тәрж. 1956— 1966) трилогияһы, “Күҙгә салынып ҡалған метеор” (1967—1970;...

МОЛОДЦОВ Геннадий Порфирьевич (22.9.1926, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Михайловка а. — 8.9. 1983, Өфө), шағир. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1966). Стәрлетамаҡ уҡытыусылар ин‑тын тамамлаған (1954). 1948 й. алып Ғафури р‑нының Ҡормантау тулы булмаған урта мәктәбендә уҡыта, 1954—68 йй. Софья тулы булмаған...