Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ГАНДБОЛ

ГАНДБОЛ (ингл. hand – ҡул һәм ball – туп), ҡул тубы, спорт төрө, спортсылар тупты һауала ҡулдары м-н партнёрҙарына тапшырып, ҡаршы яҡтың ҡапҡаһына индерергә ынтылған командалы спорт уйыны. Г. б‑са беренсе секциялар  20 б. 60-сы йй. башында Өфөлә (ӨНИ, Резина-техник изделиелар з‑ды, Салауат Юлаев исемендәге...

ГАНЧЕНКО Владимир Александрович

ГАНЧЕНКО Владимир Александрович (7.2.1971, Иркутск ҡ.), спортсы. Бокс б‑са Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1995). “Ринг Башкортостана” спорт клубы тәрбиәләнеүсеһе, 1989—96 йй. Уҡыу-күнекмәләр үҙәге №464 өсөн сығыш яһай (тренерҙары С.Т.Аслаев, А.Н.Макаров). Рәсәй чемп. (1992), БДБ чемпионатының...

ГАРМС Светлана Александровна

ГАРМС Светлана Александровна (27.2.1935, БАССР‑ҙың Ишембай ҡсб, хәҙ. Ишембай ҡ., – 18.9.1956, Мәскәү, Өфөлә ерләнгән), спортсы. Еңел атлетика б-са спорт мастеры (1956). “Ҡыҙыл йондоҙ” спорт йәмғиәте тәрбиәләнеүсеһе (Өфө; тренеры И.Ф.Алещукин). Бейеклеккә һикереү б-са СССР (1955), РСФСР чемп., РСФСР...

ГАСТЕЛЛО Н.Ф. ИСЕМЕНДӘГЕ СПОРТ КЛУБЫ

ГАСТЕЛЛО Н.Ф. ИСЕМЕНДӘГЕ СПОРТ КЛУБЫ, Өфө моторҙар эшләү производство берекмәһенә ҡарай. Өфөлә урынлашҡан. 1962 й. төҙөлә. Гастелло Н.Ф. исемендәге стадионы, спорт залы м-н физик культура йорто (25х16 м), еңел атлетика манежы (54х8 м), атыу тиры, баскетбол майҙаны, саңғы базаһы, теннис корты, күнекмәләр...

ГАСТЕЛЛО Н.Ф. ИСЕМЕНДӘГЕ СТАДИОН

ГАСТЕЛЛО Н.Ф. ИСЕМЕНДӘГЕ СТАДИОН, Өфө моторҙар эшләү производство берекмәһенә ҡарай. Өфөлә урынлашҡан. 1939 й. ӨМЭЗ пр‑тиеһының “Крылья Советов” стадионы булараҡ асыла, 1947 й. алып хәҙ. исемен йөрөтә. Футбол майҙаны (100х70 м), еңел атлетика өсөн йүгереү юлы (400 м), оҙонлоҡҡа һикереү өсөн 3 сектор,...

ГӘРӘЕВ Илдар Әҙеһәм улы

ГӘРӘЕВ Илдар Әҙеһәм улы (15.7.1967, Өфө), спортсы. Конькиҙа шыуыу спорты б-са СССР‑ҙың халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1986). Хәрби физик  культура ин‑тын тамамлаған (С.-Петербург, 1993). “Буревестник” ДСО‑һы тәрбиәләнеүсеһе (тренеры Р.М.Әхмәтйәнов). Донъя кубоктарын яулаусы (1989, 1991–92), Европа...

ГЕОРГИЕВ Александр Сергеевич

ГЕОРГИЕВ Александр Сергеевич (17.7.1975, Новгород өлкәһе Пятилипы ҡсб), спортсы. Халыҡ-ара шашка уйындары буйынса халыҡ-ара гроссмейстер (1995), Рәсәй гроссмейстеры (1996). БР-ҙың күренекле спортсыһы (1999). Шашка буйынса СДЮШОР тәрбиәләнеүсеһе (Санкт-Петербург ҡ.; тренеры С.С.Маньшин). 1999 й. алып...

ГЕОРГИЕВА Гүзәл Рафиҡ ҡыҙы

ГЕОРГИЕВА Гүзәл Рафиҡ ҡыҙы (14.7.1976, Салауат ҡ.), спортсы. Халыҡ-ара шашка уйындары б-са Рәсәй гроссмейстеры (1999). БР-ҙың күренекле спортсыһы (2003). Шашка б-са ДЮСШ тәрбиәләнеүсеһе (Ишембай ҡ.), 1999 й. алып “Башнефть” шашка клубы өсөн сығыш яһай (тренерҙары А.С.Георгиев, Ю.В.Черток). Төп программа...

ГЕР СПОРТЫ

ГЕР СПОРТЫ, билдәле ауырлыҡтағы гер күтәреү б-са ярыштар. Г.с. икебәйгегә  (күтәреү, ырғым) һәм оҙон циклға (ике герҙе күкрәктән күтәреү, һәр күтәргән һайын эленеп тороу хәленә төшөрөү) айырыла. Башҡортостанда Г.с. үҫеше 20 б. 70‑се йй. башында Ҡариҙел, Яңауыл р-ндарында, Нефтекама, Стәрлетамаҡ, Өфө ҡҡ....

ГИРКО Евгений Иванович

ГИРКО Евгений Иванович (5.2.1936, БАССР‑ҙың Әлшәй р-ны Воздвиженка а.), спортсы. Ауыр атлетика б-са СССР‑ҙың спорт мастеры (1960). “Уңыш” ДСО‑һы тәрбиәләнеүсеһе; 1960—70 йй. Юғары спорт оҫталығы мәктәбе өсөн сығыш яһай (тренеры Б.И.Мосиевич). РСФСР чемп. (1960, 1962, 1963, 1966—69), РСФСР халыҡтары...

ГЛАДКОВ Александр Серафимович

ГЛАДКОВ Александр Серафимович (12.5.1959, Свердловск өлкәһе Махнёво а. – 16.5.2013, Өфө ҡ.), спортсы. Грек-рим көрәше буйынса СССР-ҙың халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1989). “Хеҙмәт резервтары” ирекле спорт йәмғиәте тәрбиәләнеүсеһе (Өфө ҡ., тренерҙары В.А.Борман, В.И.Севрюков). РСФСР чемпионы (1980—86),...

ГЛАДЫШЕВА Светлана Алексеевна

ГЛАДЫШЕВА Светлана Алексеевна (13.9.1971, Өфө), спортсы. Тау саңғыһы спорты б-са СССР‑ҙың халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1990), Рәсәйҙең атҡ. спорт мастеры (1994). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (1994). “Зенит” ДСО‑һы тәрбиәләнеүсеһе (тренеры Л.П.Финк), 1987–98 йй. “Динамо” физкультура‑спорт йәмғиәте өсөн...

ГЛУХАРЁВ Василий Геннадиевич

ГЛУХАРЁВ Василий Геннадиевич (15.4.1980, Октябрьский ҡ.), спортсы. Спорт ориентиры б-са Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (2001). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (2004). ӨДНТУ‑ны тамамлаған (2009). 3-сө ДЮСШ тәрбиәләнеүсеһе (Октябрьский ҡ.; тренерҙары В.М.Лукьянов, Ю.М.Лукьянов, И.Г.Шешенин). Шәхси...

ГОЛИВАНОВ Владимир Степанович

ГОЛИВАНОВ Владимир Степанович (15.3.1939, Армавир ҡ.— 26.8.2010, Өфө), тренер.  Хәҙерге бишбәйге б-са РСФСР‑ҙың атҡ. тренеры (1991), СССР‑ҙың спорт мастеры (1965), бөтә союз категориялы судья (1980). БР‑ҙың атҡ. физик культура хеҙм‑ре (2004). Волгоград физик культура ин‑тын тамамлаған (1967). Армия...

ГОЛУБЕВ Сергей Викторович

ГОЛУБЕВ Сергей Викторович (28.1.1978, Череповец ҡ.), спортсы. Бобслей б-са Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (2001), Рәсәйҙең атҡ. спорт мастеры (2003). Рәсәй физик культура акад. тамамлаған (Мәскәү, 2003). 2002—06 йй. Юғары спорт оҫталығы мәктәбе өсөн, бер үк ваҡытта 2001—06 йй. Уҡыу‑күнекмәләр...

ГОРУЛЁВ Павел Сергеевич

ГОРУЛЁВ Павел Сергеевич (13.12.1949, Ырымбур ҡ.), тренер. Педагогия фәндәре докторы (2007). Ауыр атлетика буйынса Рәсәйҙең атҡаҙанған тренеры (1993), СССР‑ҙың спорт мастеры (1972), халыҡ-ара категориялы судья (1995). БР‑ҙың атҡаҙанған физик культура хеҙмәткәре (1997). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (1993)....

ГРЕК-РИМ КӨРӘШЕ

ГРЕК-РИМ КӨРӘШЕ, классик көрәш, спорт төрө, ҡулдарҙың һәм кәүҙәнең хәрәкәттәренә нигеҙләнгән алымдар ҡулланып (билдән түбән алыу, аяҡ салыу, аяҡҡа төртөп йығыу һ.б. алымдарҙан тыш), бер-береһен арҡаға һалырға ынтылған ике спортсының бергә-бер алышы. Башҡортостанда Г.‑р.к. 1926 й. Өфөлә Тимер юлсылар...

ГРЕК-РИМ КӨРӘШЕ ҺӘМ МИЛЛИ КӨРӘШ БУЙЫНСА ОЛИМПИЯ РЕЗЕРВЫ СПОРТ МӘКТӘБЕ

ГРЕК-РИМ КӨРӘШЕ ҺӘМ МИЛЛИ КӨРӘШ БУЙЫНСА ОЛИМПИЯ РЕЗЕРВЫ СПОРТ МӘКТӘБЕ. Өфөлә урынлашҡан. 1982 й. грек-рим көрәше б-са махсус ДЮСШ  булараҡ ойошторола, 2007 й. алып грек-рим көрәше һәм милли көрәш б‑са олимпия резервы балалар һәм үҫмерҙәр махсус спорт мәктәбе. Бокс, грек-рим көрәше, көрәш бүлектәре эшләй....

ГРЕЧИШНИКОВА Евдокия Юрьевна

ГРЕЧИШНИКОВА Евдокия Юрьевна (9.12.1982, Өфө), спортсы. Хәҙерге бишбәйге б-са Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (2002), Рәсәйҙең атҡ. спорт мастеры (2006). “Динамо” физкультура-спорт йәмғиәте (тренерҙары А.В.Гривцов, П.Е.Судовиков, В.М.Сухарев) тәрбиәләнеүсеһе. Шәхси зачётта Донъя кубоктары этаптары...

ГРУШИНА Лира Рим ҡыҙы

ГРУШИНА Лира Рим ҡыҙы (1.6.1967, Өфө ҡ.), тренер. Фехтование буйынса Рәсәйҙең атҡаҙанған тренеры (2006) һәм СССР‑ҙың спорт мастеры (1984). БР‑ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы (2002). Омск физик культура институтын тамамлаған (1989). “Зенит” ирекле спорт йәмғиәте тәрбиәләнеүсеһе (тренерҙары Е.И.Емельянов,...