Список материалов

ТАУ САҢҒЫҺЫ СПОРТЫ, ҡапҡалар м‑н билдәләнгән махсус трассалар б‑са саңғыла ваҡытҡа тауҙан төшөү. Тиҙлеккә төшөү, слалом, слалом‑гигант, супергигант һәм күпбәйге б‑са ярыш төрҙәре айырыла. Башҡортостанда Т.с.с. 20 б. 40‑сы йй. аҙ. Белорет ҡ. үҫеш ала. 1959 й. Юғары спорт оҫталығы мәктәбендә Т.с.с. бүлеге,...

ТЕННИС, уртаһында сетка торған майҙансыҡта (кортта) туп һәм ракеткалар м‑н спорт уйыны. Яңғыҙ (ирҙәр һәм ҡатын‑ҡыҙҙар) һәм парлы (ирҙәр, ҡатын‑ҡыҙҙар һәм ҡатнаш) ярыштар айырыла. Башҡортостанда Т. үҫеше Өфөлә 1910 й. Видинеев баҡсаһында (ҡара: Аксаков С.Т. исемендәге баҡса) һәм Ушаков паркында (ҡара:...

ТРАМПЛИНДАН САҢҒЫЛА ҺИКЕРЕҮ, үҙ эсенә трамплиндан саңғыла һикереүҙе алған спорт төрө (критик көсө 20—120 м). Һикереү техникаһы (стиль) үтәлеше һәм алыҫлығы баһалана. Ике зачёт ынтылышы балдары йыйылмаһына ҡарап һөҙөмтә билдәләнә. Башҡортостанда 1934 й. алып Өфөлә тәүге трамплин (критик ҡеүәте 20 м;...

ТУПЛЫ ХОККЕЙ, спорт төрө, боҙло майҙанда сәкән һәм туп м‑н команда уйыны. Башҡортостанда Т.х. 1910 й. алып үҫешә. 1937 й. “Динамо” физкультура‑спорт йәмғиәте командаһы РСФСР‑ҙың авт. респ. һәм өлкәләре спартакиадаһының бронза призёры була. 1982 й. Өфөлә “Кировец” спорт комб‑ты ДЮСШ‑нда, 1988 й. — 10‑сы...

ТУРИЗМ (фр. tourisme), кешеләрҙең даими йәшәгән урынынан һауыҡтырыу, танып белеү, профессиональ‑эш, дини, спорт һ.б. маҡсаттарҙа сәйәхәт итеүе. Т. авто-, мототуризм, һыу, тау, ҡатнаш, атлы, саңғыла, йәйәү, спелеотуризм һ.б. төрҙәре; йәш‑ара, мәҙәни‑танып белеү, рекреацион, ваҡиғалы, спорт, экологик...

ТУРИСТИК БАЗАЛАР, туристарҙы урынлаштырыу, ашатыу, мәҙәни‑көнкүреш һәм физкультура‑һауыҡтырыуҙы хеҙмәтләндереү өсөн тәғәйенләнгән ҡунаҡхана тибындағы пр‑тиелар. Курорт зоналарында, ауыл биләмәләрендә, тәбиғәт ҡомартҡылары эргәһендә урынлашҡан. Йыл әйләнәһенә йәки миҙгелле эшләй. Өфөлә тәүге “Сәләмәтлек”...

ТУРИСТИК МАРШРУТТАР, мәҙәни яҡтан танып‑белеү, һауыҡтырыу, спорт һ.б. маҡсаттарҙа тарихи урындарҙы, мәҙәни объекттарҙы, тәбиғәт ҡомартҡыларын һ.б. күрергә теләүсе туристарҙың алдан планлаштырылған йөрөү юлдары. Хәрәкәт йүнәлеше б‑са билдәле, түңәрәк, радиаль һ.б. Т.м.; хәрәкәт итеү ысулы б‑са авто‑,...

ТУРИСТИК ОЙОШМАЛАР, туристик сәйәхәттәрҙе ойоштороу һәм үткәреүҙе тәьмин иткән учреждениелар (пр‑тиелар). Ҡулланыусыларға хеҙмәттәр комплексын (туроператорҙар) тәҡдим иткән хеҙмәтләндереүсе Т.о. (үҙенең йәки ҡуртымға алынған ҡунаҡханаһы, рестораны, транспорты була); башҡа ойошма (турагенттар) хеҙмәттәрен...

ТУРИСТИК СЛЁТТАР, бер йәки бер нисә туризм төрө б‑са дистанцияларҙа ярышты, уйын һәм конкурс программаһын үҙ эсенә алған комплекслы саралар. Туристик сезондың башында һәм аҙағында коллективтарҙың туристик маршруттарға әҙерлеген ҡарау смотры кеүек уҙғарыла. Башҡортостанда район, ҡала һәм республика Т.с....

ТУРИСТИК СУДНОЛАР, пассажирҙарҙы круизда йөрөткән һыу транспорты. 1934 й. Башҡ‑н йылға пароходсылығы тарафынан тәүге Өфө—Мәскәү—Өфө туристик круизы ойошторола. 50‑се йй. башынан Ижевск, Өфө, Силәбе ҡҡ. сәйәхәт һәм экскурсия бюролары, 90‑сы йй. уртаһынан — туристик фирмалар, пр‑тиелар һ.б. ойошмалар...

ТХЭКВОНДО, спорт төрө, ҡул һәм аяҡ м‑н һуғыу ҡулланылған ҡара-ҡаршы көрәш. Бөтә донъя тхэквондо федерацияһы талаптарына ярашлы кёруги (яңғыҙ көрәш) һәм пхумсэ (техник комплекс) б‑са ярыштар үткәрелә. Башҡортостанда Т. үҫеше 1990 й. Өфөлә БДУ эргәһендә, “Юлдаш” физик культура йортонда, Өфө авиация техникумында...