Список материалов

КАРАМОВА Ирина Марсил ҡыҙы (16.7.1961, Өфө ҡ.), кардиолог. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (2015), медицина фәндәре докторы (2011). РФ‑тың атҡаҙанған һаулыҡ һаҡлау хеҙмәткәре (2023), БР‑ҙың атҡаҙанған табибы (2006). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1984) Республика кардиология диспансерында эшләй: 2000 й. алып баш...

КАРДИОЛОГИЯ (кардио...һәм ...логия), медицинаның йөрәк‑ҡан тамырҙары системаһы төҙөлөшөн һәм функцияларын, ҡан әйләнеше системаһы ағзалары ауырыуҙарының сәбәптәрен, үҫеш механизмдарын һәм клиник формаларын, уларҙың диагностикаһын, дауалау һәм иҫкәртеү ысулдарын өйрәнеүсе бүлеге. К. проблемалары б‑са...

КАРДИОХИРУРГИЯ (кардио... һәм хирургия), хирургияның ҡан әйләнеше системаһы ағзалары ауырыуҙарын өйрәнеүсе һәм уларҙы диагностикалау, оператив дауалау ысулдарын эшләүсе бүлеге. Башҡортостанда 20 б. 30‑сы йй. уртаһында йөрәк яралары (Н.‑Ғ.Н.Байтирәков), 50‑се йй. башында ҡыҫыусы перикардит (А.К.Шипов),...

КАТАЕВ Валерий Алексеевич (23.9.1964, Өфө), провизор. Фарм. ф. д‑ры (2006). БДМИ‑ны тамамлаған (1987), 1990 й. алып (өҙөклөк м‑н) шунда уҡ эшләй: 1991—93 йй. фарм. ф‑ты деканы урынбаҫары, 1999 й. алып Төбәк дарыуҙар сифатын контролләү үҙәге дир., 2007 й. үҙәк ғилми‑тикшеренеү лаб. төп ғилми хеҙм‑р,...

КАТАРАКТА (гр. katarrhaktēs — шарлауыҡ), ҡараҡылау, күҙ яҫмығының өлөшләп йәки тотош тоноҡланыуына бәйле күҙ ауырыуы. Тыумыштан булған һәм тормошта барлыҡҡа килгән К. айыралар; ябай һәм өҙлөгөүле К. була; тоноҡланыуҙарҙың урынына һәм формаһына ҡарап капсуляр, алғы һәм артҡы поляр, үҙәк К. айыралар....

КЕРАТИТ (гр. кeras — мөгөҙ), күҙ мөгөҙсәһенең шешеүе. К. йоғошло (бактериаль, вируслы, бәшмәк һ.б.), травматик, аутоиммун, нейропаралитик һ.б. төрҙәргә бүләләр. Ябай герпес һәм аденовирустар, ш. уҡ бактериялар (кокктар) тыуҙырған йоғошло К. таралған. Контакт, гематоген юлдар аша һәм йәрәхәтләнгән ваҡытта...

КИЙКО Юрий Ильич (7.6.1942, Владивосток ҡ.), офтальмолог. Медицина фәндәре докторы (2002). РФ‑тың атҡаҙанған табибы (1999), СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1985). БДМИ‑ны тамамлаған (1965), 1967 й. алып Өфө күҙ ауырыуҙары ҒТИ‑нда эшләй (1971 й. алып ғилми секретарь). 1977 й. башлап Мәскәү ҡ.: 47‑се...

КИҪКЕН РЕСПИРАТОР АУЫРЫУҘАР, кеше һәм хайуандар ауырыуҙары төркөмө, уға башлыса тын алыу системаһының өҫкө бүлектәре (йотҡолоҡ өҫтө, тамаҡ, боғарлаҡ, үпкә көпшәһе) зарарланыуы хас. Сәбәптәре: вирустар, бактериялар, ш. иҫ. шартлы‑патоген микроорганизмдар, микоплазмалар һ.б. Кешенең К.р.а. араһында иң...

КОГАН Ольга Станиславовна (11.1.1959, Өфө), спорт медицинаһы табибы. Мед. ф. д‑ры (2008), проф. (2013). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1982) Өфө Хеҙмәт мед. һәм кеше экологияһы ҒТИ‑нда, 1996 й. алып БДПУ‑ла эшләй. 2001 й. башлап Башҡ‑н физик культура ин‑тында: адаптив физкультура ф‑ты деканы, 2002 й. —...

КОНЪЮНКТИВИТ (лат. conjunctiva — күҙҙең тиресәһе), күҙ ҡабағының һәм күҙ алмаһының лайлалы тиресәһе шешеүе. К. йоғошло [бактериаль (тыуҙырыусылар — стафилококктар, стрептококктар, пневмококктар, хламидиялар һ.б.), вируслы (адено‑, пикорнавирустар, герпес төркөмдәре), бәшмәк, паразитар], аллергик, аутоаллергик,...

КУРОРТОЛОГИЯ (нем. Kurort — дауаланыу урыны һәм …логия), тәбиғи дауалау факторҙарын һәм уларҙы дауалау‑иҫкәртеү маҡсаты м‑н, ш. иҫ. шифахана‑курорт учреждениелары шарттарында, ҡулланыуҙы өйрәнеүсе медицина бүлеге. К. бальнеотерапияны, климат‑, пелоидотерапияны (шифалы ләм ҡулланыу), шифаханалар ойоштороу...

КҮҘ АУЫРЫУҘАРЫ, күҙ алмаһы, уның өҫтәмәләре (күҙ ҡабаҡтары, күҙҙең тиресә шекәрәһе, күҙ йәше ағзалары) һәм күҙ соҡоро ауырыуҙары төркөмө. Патологик процесс үҫеше тупланған урындан сығып күҙ ҡабағы (блефарит, халазион, арпа һ.б.), тоташтырыусы туҡыма (конъюнктивит, паратрахома, трахома һ.б.), күҙ йәше...